Het nieuwe fusiebedrijf Nuon wil binnen twee jaar een nieuwe IT-omgeving op poten zetten. "Dit moet ons de basis geven om in Europa te concurreren", zegt Wim Rietveld, directeur Concern Informatievoorziening van het energieconcern.
Het nieuwe Nuon is een fusie van vier energiebedrijven: twee grote (Nuon en Energie Noord West) en twee kleine (Gamog en EWR). Met een omzet van 7,6 miljard gulden en 4,7 miljoen aansluitingen is het de grootste leverancier van gas, water en licht in Nederland. Rietveld denkt dat zijn bedrijf door de samensmelting de concurrentie aan kan gaan op de Europese markt. "Schaalvergroting is noodzakelijk om inkoop- en efficiencyvoordelen te behalen."
Strategische ondersteuning
De liberalisatie van de energiesector is in volle gang. Oud-IBM’er Rietveld merkte bij de overstap naar de nutswereld dat de instellingen veel verder waren dan hij had verwacht. "Business process redesign (bpr) en marktsegmentatie zijn bijvoorbeeld reeds ingeburgerde begrippen."
Het nieuwe Nuon concentreert zich op twee kernactiviteiten: de distributie van energie en van water. Het beschouwt IT als een strategische ondersteuning om de miljoenen klanten te bereiken. "Massamarketing kan niet meer zonder geautomatiseerde middelen", zegt de IT-directeur. "Maar we willen ook de individuele klantwensen kennen. De energiesector wil net zo klant- en marktgericht zijn als andere sectoren. Onze systemen moeten hierop toegerust zijn."
Vernieuwing
Probleem is dat bij elk van de vier bedrijven de IT-omgeving weer net even anders is ingericht. Er moet dus een integratieslag plaatsvinden. Rietveld vindt dit geen verspilde moeite. "Het biedt ons de kans nieuwe technologieën te gebruiken, databases op te schonen en een goede organisatie in te richten. Vooral dit laatste punt is een voorwaarde om een concurrentie-voorsprong op te kunnen bouwen: een correcte beschrijving van de bedrijfsprocessen, het vertalen in effectieve automatiseringsoplossingen en een goede uitvoering. Het klinkt niet erg spectaculair, maar het is in mijn ogen belangrijker dan de introductie van nieuwe technieken. Er zijn maar weinig IT-afdelingen goed georganiseerd. Ze bouwen veel te vaak verder op legacy-systemen. Eigenlijk zouden ze eens wat vaker opnieuw moeten beginnen, zoals wij nu doen."
De komende twee jaar hebben twee systemen prioriteit. Als eerste betreft het de invoering van een SAP R/3-systeem voor financiën, logistieke zaken en projectmanagement, gebaseerd op de ervaringen die ENW met de erp-software heeft. Ten tweede gaat het om de implementatie van een klantinformatiesysteem met callcenters en relatiebeheer-functionaliteit. Daarnaast gaat de aandacht nog uit naar één gemeenschappelijke kantooromgeving, en de handelssystemen voor de energiebeurs Amsterdam Power Exchange.
In een later stadium zullen de andere administratieve toepassingen onder handen worden genomen. Alle systemen moeten voldoen aan Corba- of Dcom-standaarden. In de architectuur van Nuon regelt de middleware van Bea Systems de communicatie tussen de verschillende applicaties.
Maatwerk
Nuon ontwikkelt zelf niets. Rietveld: "We gaan ervan uit dat alles te koop is, al moet er soms maatwerk worden gepleegd." Zijn IT-afdeling voert veel van dit soort IT-activiteiten zelf uit. Ook het uitstippelen van de strategie en de operationele verantwoordelijkheid blijven in huis. "Maar", zegt Rietveld, "dit betekent niet dat we nooit zullen uitbesteden. We hanteren een mengvorm: sommige zaken doen we zelf, andere niet. Dat hangt af van factoren als kwaliteit en kosten. Het werkplekbeheer besteden we bijvoorbeeld niet uit; de SAP-implementatie voor een deel weer wel. Daar leren we ook van. Maar we houden zelf een Sap Competence Center in de lucht met tien gecertificeerde medewerkers. Daar moet je zuinig op zijn."
Rietveld nuanceert eerdere uitspraken in Computable dat voor IT-dienstverlener EDS geen rol meer is weggelegd in het nieuwe fusiebedrijf. "Het ‘oude’ Nuon had een contract met EDS. Dat dienen we normaal uit, want de oude systemen draaien voorlopig nog. Maar ook het ‘nieuwe’ Nuon heeft behoefte aan een langdurige relatie met een IT-partner. Het is niet zo dat EDS een voorkeursbehandeling als IT-leverancier geniet. Dat neemt niet weg dat wij dit bedrijf al langer kennen dan vandaag, en dat staat een goede positionering niet in de weg."
Stroomlijning
Er werken, verspreid over de divisies en computercentra van de vier fusiepartners zo’n 250 medewerkers in de IT. Op dit moment loopt er een inventarisatie naar wat Nuon aan kennis, vaardigheden en technologie in huis heeft. In het voorjaar 2000 ontstaat meer duidelijkheid of omscholing of inhuur nodig is. Dan zal ook bekend worden hoe het energiebedrijf zijn computercentra gaat reorganiseren. Op dit moment zijn er rekencentra in Zutphen, Apeldoorn, Leiden en Amsterdam, en beheert EDS voor het ‘oude’ Nuon een zogeheten Utility Competence Center in Leeuwarden. Rietveld wil voorts de diversiteit aan platformen terugbrengen naar één of twee.
Vergeleken met het buitenland loopt de Nederlandse nutsmarkt op IT-gebied niet echt achter, constateert Rietveld. "Ons grote voordeel is dat wij al ervaring hebben met de zogeheten multinuts-opzet. Een van de voordelen is dat er op één factuur afrekeningen staan van zowel gas, water en elektriciteit, met ‘meelifters’, zoals het Hoogheemraadschap voor de inning van bijvoorbeeld waterschapslasten. In Scandinavië, de Verenigde Staten en Engeland is de liberalisatie verder, maar gaat het vaak om nutsbedrijven die alleen elektriciteit of water leveren. De concurrentie blijkt moordend en nutsbedrijven willen daar ook zoveel mogelijk naar een ‘één-factuur-regeling’ toe om efficiënter te werken. Goede automatiseringssystemen hiervoor zijn echter schaars. Het lijkt op het zoeken naar de heilige graal."