IT zal slechts incidenteel worden gebruikt om directe politieke besluitvorming mogelijk te maken. Alleen indien sprake is van een kleine groep direct betrokkenen, kan Internet als een soort volksreferendum een belangrijke rol spelen.
Bovendien moet het besluit concreet van aard zijn en duidelijke consequenties hebben. De Raad voor het openbaar bestuur stelt dit in het advies ‘De grenzen van de Internet-democratie’, dat aan minister Peper (Binnenlandse Zaken) is aangeboden.
De Raad wil waken voor te hoge verwachtingen van wat Internet de democratie kan bieden. Technologie neemt de beperkingen van de ‘directe democratie’ niet weg. Nieuwe mogelijkheden om aan de besluitvorming deel te nemen, leiden eerder tot intensievere deelname van degenen die toch al participeerden dan tot een breder bereik van bevolkingsgroepen. Bovendien betekent een discussie via Internet niet dat de inhoudelijke kwaliteit verbetert. De ervaring leert dat het niveau matig is.
Wel is Internet inzetbaar ter versterking van de democratie als zodanig. Via nieuwe technologische mogelijkheden valt de kwaliteit van de democratische besluitvorming te verhogen. Overheden en maatschappelijke organisaties moeten een structuur ontwikkelen waarbinnen een publiek debat kan plaatsvinden. Per geval moet worden gezocht naar de ideale combinatie van zowel moderne als traditionele discussiemogelijkheden. Daarnaast is de technische infrastructuur voor publieke debatten te verbeteren, door burgerkanalen te openen. IT kan meer inzicht bieden in het besluitvormingsproces, en in de effecten van en alternatieven voor besluitvorming.
Ook kan Internet de Tweede Kamer ondersteunen. Via Internet kan men zelf opinie-onderzoek opzetten. Daarnaast valt te denken aan directe beeldverbindingen tussen kiezers en hun vertegenwoordigers. Politieke partijen moeten zich meer gaan ontwikkelen als informatiemakelaar, aldus het advies. De invloed van burgers kan toenemen als ze via Internet medestanders zoeken om thema’s op de politieke agenda te krijgen of alternatieven aan te dragen.