Solliciteren via internet

Het aantal vacaturesites op internet groeit met de dag. Hoe en waar vind je de juiste baan? De kenner: ‘Oriënteer je op verschillende werkgevers, maak regelmatig een top drie van interessante vacatures en solliciteer niet op alles. Plaats een goed cv, wees actief.’Edith van Gameren

Als er iemand is die de explosieve groei van werving via internet aan den lijve ondervindt, is het Suzanne Ekel wel. Sinds 1 januari is zij managing director van Monsterboard.nl, een van de grootste vacaturesites in Nederland en onderdeel van een internationaal netwerk, monster.com, met lokale sites in onder meer de VS, vier Europese landen, Canada, Australië, Singapore en Nieuw-Zeeland. "Op dit moment hebben we 2900 vacatures", constateert ze. "Dat is twee keer zoveel als een klein jaar geleden, en ik durf met zekerheid te zeggen dat het volgend jaar weer verdubbeld zal zijn. Naast die vacatures heeft Monsterboard een grote database waarin nu zo’n 27.000 cv’s zitten, toegankelijk voor werkgevers die er een abonnement op hebben. De cv-bank groeit met honderd tot driehonderd cv’s per dag. Men verwacht dat binnenkort meer dan de helft van alle vacatures op internet te vinden zal zijn. Werkgevers beseffen dat werkzoekenden daar óók zijn."
Of en hoeveel werkzoekenden op internet zijn, heeft internet-onderzoeksbureau Pro Active in opdracht van Intermediair, Clickwork, Adecco en Monsterboard uitgezocht. De resultaten over het laatste kwartaal van 1999 laten zien dat 57% van de Nederlandse internetgebruikers zich op het web bezighoudt met werk en loopbaan. Een half jaar eerder was dat nog 46%, een snelle toename dus. Internet bezet nu de tweede plaats in de ranglijst van bronnen die men aanboort om een baan te vinden, 63% van de werkzoekenden gebruikt internet. De gedrukte media staan nog altijd op de eerste plaats, 91% van de zoekers raadpleegt kranten en tijdschriften. Netwerken en uitzendbureaus zijn derde en vierde op de ranglijst. "Op onze site is ongeveer de helft van de bezoekers actief op zoek naar een baan", meldt Ekel. "De andere helft is passief zoekend. Zij oriënteren zich op de mogelijkheden of ‘laten zich vinden’ door hun cv in de databank achter te laten."
 
Kaf en koren
Ook het aantal websites waarop banen worden aangeboden groeit. Dat kan verwarrend zijn voor wie de eerste stappen op het sollicitatiepad gaat zetten. Volgens Ekel zit er veel kaf tussen het koren, en zal er vanzelf een shake-out komen waarbij veel sites het loodje zullen leggen. "Veel mensen willen natuurlijk een graantje meepikken van deze trend", zegt ze. "Veel sites claimen dat ze iets met werving en selectie doen, maar er zijn er maar een paar die écht goede mogelijkheden bieden voor werkgevers en werknemers. Als je een vacature meldt maar er bestaat niet eens de mogelijkheid om per e-mail te solliciteren dan vind ik dat niks. De waarde van een vacaturesite zit in de combinatie van kennis van internettechnologie en kennis van werving en selectie. Er zullen maar drie sites heel groot worden, verwacht ik, en daarnaast blijven er een paar specifieke niche-sites over. Al die ander sites verliezen hun waarde: ze kosten de zoeker teveel tijd en leveren niets op. Daarnaast zie je ook steeds meer dat vacatures op de corporate websites worden geplaatst. Dat is makkelijk als je zeker weet dat je bij een bepaald bedrijf wilt werken. Dan hoef je alleen maar daar te kijken."
Ekel is niet bang dat de arbeidsmarkt op afzienbare termijn zal verslechteren waardoor de hele internet-werving in zal zakken. "Alle onderzoeksbureaus roepen dat het tekort op de arbeidsmarkt gaat aanhouden. De instroom aan de onderkant is simpelweg te klein om de uitstroom aan de bovenkant te compenseren."
 
Snel
Internet is een snel medium, en de arbeidsmarkt schreeuwt. Het lijkt erop dat je met de juiste opleiding binnen een paar weken die fijne lease-auto en dat mooie startsalaris kan incasseren. Het kán, denkt Ekel, maar ze raadt niet aan om op die manier te werk te gaan. "Als je begint op de arbeidsmarkt moet je een werkgever zoeken waar je een paar jaar kan leren werken, de basis kan leggen voor je loopbaan. Zo’n eerste baan is daarom ongelofelijk belangrijk."
Ekel raadt starters aan om grondig en gestructureerd te werk te gaan. "Voor starters in de IT heb ik het advies: oriënteer je op de verschillende werkgevers, maak regelmatig een top drie van interessante vacatures en solliciteer niet op alles. Plaats een goed cv, wees actief. Maak er een project van. Begin eerst eens te zoeken in het vacatureaanbod, klik door naar bedrijven die je aanspreken, en zoek bij die bedrijven naar vacatures. Plaats daarnaast je cv. Bedenk als kandidaat wat voor soort functie je eigenlijk zoekt. Schrijf wat trefwoorden op die de gewenste functie omschrijven, bijvoorbeeld IT, advies, automatisering en Amsterdam. Die kan je dan terug laten komen in je cv. Je kunt ook meerdere cv’s maken en daarin de nadruk wat anders leggen. Je cv op internet is het einde van het ‘dead resumé’: je kunt het elke dag online aanpassen, je kunt er ook een leuke titel aan geven. Geef in je cv duidelijk aan wat je kan en wat je wil, wat voor soort bedrijf je zoekt en je gewenste salaris. Naast het plaatsen van je cv en het zoeken naar vacatures is er nog heel veel andere informatie op internet te vinden; hoe solliciteer je, hoe maak je een goed cv, tips voor netwerken, advies over contacten met bedrijven, informatie over psychologische tests, noem maar op. Je kunt echt heel actief met je eigen baan bezig zijn, je bent niet afhankelijk van anderen. Een homepage maken? Alles wat helpt om jouw presentatie te versterken: doen! Zet je scriptie online, of links naar plekken op het web waar je iets gedaan hebt. Buit alle mogelijkheden uit. Het enige wat je nodig hebt is een e-mailadres en internettoegang."
 
Rozegeur en maneschijn
Is het dan allemaal rozegeur en maneschijn op internet? "In mijn ogen heeft internet voor solliciteren alleen maar voordelen: het 24/7 idee, de controle die je zelf hebt, het grote aanbod van vacatures. Het verkort en versnelt de eerste fase van het vinden van een baan. Er zijn eigenlijk geen nadelen, maar wel een aantal valkuilen. De eerste valkuil is dat je te snel op die ‘verzendknop’ drukt. Je komt binnen een oogwenk op het bureau van een recruiter terecht die niets aan je heeft, en waar jij niets aan hebt. De tweede valkuil is langzaam reageren. Dat geldt voor het bedrijf, maar ook voor de sollicitant. Stel dat je tien reacties krijgt op je cv: haal het er dan even af tot je die tien netjes hebt afgehandeld. De derde valkuil is privacy: je kunt die op allerlei manieren beschermen, verdiep je daar even in."
Maar al met al is solliciteren via internet al niet meer weg te denken. Het past volgens Ekel helemaal in de huidige dynamische arbeidsmarkt, waar de werkzoekende het voor het zeggen heeft en ideeën over werk veranderen. "De nadruk van wat werkgevers zoeken en wat werknemers bieden verschuift van kennis naar talent", meent Ekel. "Het talent om je kennis en kunde aan te wenden voor de organisatie, het talent om je te ontwikkelen. Werkgever en werknemer zoeken naar ontplooiing. En op internet kun je elkaar heel goed vinden op basis van dat soort termen."
 
De sollicitatietest
De meeste ICT-bedrijven besteden veel aandacht aan hun website, en proberen internet heel actief in te zetten voor de werving van nieuw personeel. Een goede start, maar wat gebeurt er als een geïnteresseerde potentiële werknemer een e-mail stuurt met een verzoek om informatie over de loopbaanmogelijkheden? De ‘sollicitant’ stelt de recruiters een vraag die een persoonlijk antwoord moet hebben. Binnenkort studeert ze af in de Bedrijfskundige Informatica, studierichting Management Informatica, een hbo-opleiding. De keuze is nu: aan de slag of nog even doorbijten en doorgaan voor de ir-titel. Wat zijn de verschillende loopbaanmogelijkheden voor hbo’ers en academici, vraagt de ‘sollicitant’.
Hoe snel reageren de geoliede wervingsmachines?
 
Zwaar onvoldoende
1. Cap Gemini heeft na anderhalve week nog niet gereageerd. Even bellen. Een mengeling van paniek en irritatie aan de andere kant van de lijn. Reactie: de e-mail is nooit aangekomen. Vreemd, de ‘sollicitant’ had het goede adres en kreeg geen foutmelding. Brochure wordt beloofd en komt.
2. Ook van de kant van Getronics blijft het stil. Na een telefoontje meteen de volgende dag een reactie. De vertraging is ontstaan door de herdruk van de brochure�
3. Centric geeft eveneens geen reactie binnen de termijn van anderhalve week. Bij het nabellen schrikken ze daar zelf van. Het systeem met de sollicitatieformulieren is volgens eigen zeggen waterdicht, maar een afwijkend mailtje kan daar tussendoor glippen. Maar er zou uiteraard wel op de juiste manier op geantwoord moeten worden, vindt Centric. Een uitgebreide persoonlijke reactie volgt de volgende werkdag.
 
(Net) voldoende
1. Iquip. Reageert dezelfde dag nog, met het verzoek het huisadres op te geven zodat ze een informatiepakket op de bus kunnen doen. ‘Sollicitant’ mailt meteen haar adres, maar krijgt geen brochure.
2. CMG reageert twee dagen later, met de tip dat het volgen van een Masterclass bij CMG misschien een goede middenweg zou zijn tussen werken en doorstuderen. Een URL voor verdere informatie bijgevoegd. Prima.
3. ICT reageert op de derde (werk-)dag na de sollicitatie met de mededeling dat zij alleen mogelijkheden hebben voor mensen met een veel meer technische opleiding. Oké, duidelijk.
 
Hoe solliciteer je online?
– Wees net zo streng op je brief en cv die je per e-mail stuurt, als op de traditionele versie. Besteed veel aandacht aan spelling en stijl! Laat in een korte brief merken dat je je in het bedrijf en/of de functie verdiept hebt (er is zoveel te vinden op internet!), geef een goede motivatie en maak duidelijk wat je te bieden hebt. Vertel wat je wilt bereiken in je loopbaan, wat je doelen en talenten zijn. Maak een overzichtelijk, bondig maar compleet cyber-cv, waarin je een chronologisch overzicht maakt van je levensloop, met alle relevante gegevens over kennis, vaardigheden, interesses en talenten. Een gescande foto is een goede blikvanger.

• Vaak kun je op een vacaturesite of bedrijfssite een standaardformulier voor sollicitaties online invullen en versturen. Besteed ook daar net zoveel aandacht aan! Probeer niet onder te gaan in de grijze massa. Stuur bijvoorbeeld een mooi digitaal cv mee of verwijs naar je homepage.
  
• Zoek een eerste baan die echt bij je past. Een open sollicitatie naar meerder werkgevers tegelijk? Het kan, al is het natuurlijk minder persoonlijk. Zorg er in ieder geval voor dat ze alleen zichzelf zien in het vak ‘geadresseerde’, door de mail bijvoorbeeld aan jezelf te adresseren en alle bedrijven in te voeren onder de knop ‘bcc’: zo blijven de andere geadresseerden onzichtbaar.
  
• Vergeet de oude middelen telefoon, vrienden, kranten, banenbeurs niet! Hou je netwerk warm. En breng eens een bezoekje aan een bedrijf, bel ze op. Je intuïtie vertelt je veel over de mate waarin jullie bij elkaar passen.
  
• De werving via internet is – in tegenstelling tot wat je misschien verwacht – geen geoliede machine. Tussen jouw pc en het bureau van de recruiter kan van alles misgaan. Bel er dus achteraan als je écht geïnteresseerd bent in een bepaalde job of bedrijf.