Bijna zevenhonderdduizend euro extra heeft de gemeente Apeldoorn in de boekhouding onder de post automatisering moeten opnemen om ‘server based computing’ in de organisatie te implementeren. Softwarefabrikant Citrix belooft dat sbc op termijn een fikse kostenbesparing oplevert, maar daar is het de gemeente Apeldoorn niet om te doen.
"De prachtige verhalen van de leverancier over lagere totale eigendomskosten ten spijt is dat niet ons uitgangspunt geweest", zegt Peter van Steenveldt, adviseur Informatisering en Automatisering bij de gemeente Apeldoorn. "Wij hebben Citrix Metaframe aangeschaft om werkplekonafhankelijke toegang te krijgen tot bedrijfsapplicaties."
Tot 1999 was de ict-infrastructuur van de gemeente een ratjetoe, een lappendeken waarin onduidelijk was welke software waar draaide. Apeldoorn zag met behulp van een externe adviseur in sbc de oplossing om eenheid aan te brengen. Fujitsu Services (voorheen ICL) hielp vervolgens bij het implementeren van het nieuwe ict-concept. Al gauw ontdekte de gemeente de uitgebreide mogelijkheden van dat concept.
Rijdend kantoor
Met behulp van de software rijdt er nu bijvoorbeeld een bus binnen de gemeente, een rijdend kantoor van de dienst Burgerzaken, die aan mensen in de omliggende dorpen baliediensten aanbiedt, zoals het verstrekken van geboortebewijzen en uittreksels uit het bevolkingsregister. De bus wordt na aankomst op een vaste standplaats aangesloten op stroom, isdn enzovoort, en kan vervolgens met slanke clients op afstand gebruik maken van applicaties die draaien op de servers in Apeldoorn.
De gemeente levert ook steeds vaker diensten buiten de eigen grenzen, waarbij Apeldoorn met behulp van de nieuwe software als asp (application service provider) fungeert. Van Steenveldt: "Er is een proces gaande dat kleine gemeenten niet meer de zorg kunnen opbrengen voor verschillende diensten aan hun burgers. Ze kloppen daarom aan bij grotere buurgemeenten. Een voorbeeld is de Stadsbank in Deventer, de vroegere Gemeentelijke Kredietbank, die zorgt voor zaken als schuldsanering. Die service wordt vanuit Apeldoorn geleverd, terwijl in Deventer alleen de frontoffice zit. Dat kan makkelijk, door het pakket van Citrix. De gemeente Epe heeft bijvoorbeeld nog wel een eigen frontoffice voor de sociale dienst, maar de rest zit in Apeldoorn."
Van Steenveldt betwijfelt of sbc in Apeldoorn een wezenlijke kostenbesparing zal opleveren. "In ons geval in ieder geval niet. Bij de sociale dienst hebben we wel 450 euro per werkplek bespaard op de vervanging van 250 oude pc’s. Daar staan nu 250 Windows Based Terminals, uitgeklede pc’s dus, zonder floppydrive, maar het beheer van applicaties wordt complexer. Daar ligt voor ons een grote uitdaging, de integratie van die applicaties. Als 90 procent van je automatisering bestaat uit een simpele kantooromgeving en er maar twee primaire grote applicaties zijn, levert het misschien een kostenbesparing op. Binnen de gemeente hebben wij drie- tot vierhonderd verschillende applicaties, een grote diversiteit dus. Dan wordt het veel moeilijker."
Conflicten tussen applicaties
De integratie van applicaties ziet Van Steenveldt als de grootste moeilijkheid van het ‘slanke client’-concept. "Het kan zijn dat je conflicten tussen applicaties krijgt. Daar zijn wel oplossingen voor, maar je hebt een heel zorgvuldig traject nodig voordat je applicaties kan vrijgeven in de serverfarm. Met sommige toepassingen waren we na een paar dagen testen klaar, maar met andere zijn we wel een jaar bezig geweest."
Van Steenveldt denkt dat de nieuwe situatie veiliger is dan de oude. "Omdat het allemaal is dichtgezet. We hebben expres de schil van Powerfuse toegevoegd, een partner van Citrix. Powerfuse sluit alles af voor werknemers, tenzij je toegang krijgt. Windows en Citrix doen het net andersom. Dat is veel minder veilig."
Eind dit jaar moet de implementatie zijn afgerond. Een groot deel van de organisatie werkt voorlopig verder op bestaande pc’s, met eigen applicaties, totdat de afschrijvingstermijn van deze apparatuur is verstreken. Uiteindelijk zal 70 procent gebruik maken van een Windows Based Terminal, een uitgeklede pc dus, terwijl het netwerk dan ongeveer achthonderd van de 1300 ambtenaren aankan.
Koen Stegeman
