De ict-afdeling van FNV Bondgenoten onderzoekt momenteel de arbeidsomstandigheden van Chinese werknemers. Aanleiding daarvoor is een conferentie ‘Made in China’ die de vakbond begin maart organiseerde.
"De gebouwen zien er in China erg goed uit. We zijn nu aan het onderzoeken wat er aan de binnenkant gebeurd. Dan heb ik heb ik niet over de werkplekken", zegt FNV bestuurder Gerard van Hees. In China is geen arbeidswet. FNV Bondgenoten wil daarom contact leggen met de enige Chinese vakbond ACFTU (All China Federation of Trade Unions). Dit is de enige vakbond in China, maar wordt gecontroleerd door de staat. Volgens de officiële lijn van de internationale federatie van vrije vakbonden (ITUC) zijn onderhandelingen met de ACFTU taboe. De FNV wil daarover binnen de internationale vakbondsfederaties het gesprek in gaan.
Volgens Van Hees is China bij Nederlandse ict-bedrijven nog niet zo populair als India. "Misschien dat er vanuit India weer werk naar China geschoven wordt, maar er zijn niet veel ict-bedrijven actief in China". Dat komt nu nog voornamelijk door culturele en taal barrières. Het land wordt echter steeds populairder. "Daarom moeten we er wel mee bezig zijn", aldus Van Hees. FNV Bondgenoten ict legt de focus nu nog voornamelijk op India. "En in India vallen de slechte werkomstandigheden wel mee. De lonen zijn er enorm aan het stijgen", aldus Van Hees.
Een delegatie van FNV maakte in oktober een rondreis door China. De vakbond maakt zich vooral zorgen over de positie van migranten van het platteland en flexwerkers die in de grote steden aan de oostkust onder slechte omstandigheden leven en werken. Van Hees: "Wij willen dat de universele vakbondswaarden wereldwijd zijn. China is typisch een land waar de kloof tussen arm en rijk ontzettend groot is. Een minimumloon zou goed zijn".
Ik heb de laatste 10 jaar voor verschillende bedrijven gewerkt waarvoor producten in China werden geproduceerd. De arbeidsomstandigheden in China kunnen we natuurlijk vergelijken met de onze, wij westerlingen doen dat zeker aanvankelijk altijd vanuit onze eigen westerse belevingswereld. Ik kan het mis hebben maar ik signaleer hezelfde gedrag (en dezelfde misvatting) ook uit dit artikel. China is niet ook n land, het zijn vele staten met minstens evenveel culturen en talen, sommige dun bevolkt, sommige met steden met meer inwoners dan b.v. Duitsland. De oosterse denkwereld en zeker de Chinese is een heel andere, waar voor ons westerlingen soms ongbegrijpelijke criteria worden aangelegd. Daarenboven paradoxaal genoeg een land met een langdurige, dominant centraal gestuurde planeconomie die uiteindelijk ook niet bleek te werken.
China heeft ons momenteel nodig voor financiering van hun eigen economische groei. Daarbij wordt de Chinese economie opgevijzeld tot een punt waarop hun thuismarkt (enorm potentieel) groot genoeg is om de motor draaiende te houden. Dat is vergelijkbaar met de na-oorlogse Noord Amerikaanse/west Europese economie. Totdat het punt is bereikt dat ze zelf de broek kunnen ophouden. Dat is dus onafhankelijk van ons (eigenlijk onafhankelijk van de USA), zal China gewillig luisteren naar onze argumenten. Ze zullen afwegen wat dat betekent voor de eigen groei en daarna beslissen of ze daar iets aan gaan doen of niet.
De Westerse economieen floreren nu dankzij China soms ten koste van onze eigen mogelijkheden. De afhankelijkheid van lage lonen economie is groot, mischien zelfs te groot. Met een substantiele Chinese thuismarkt zal dat drastisch veranderen. Met dat in het achterhoofd zal men in Chinia een minimumloon op termijn geen slecht idee vinden. Echter dan niet op basis van de FNV argumenten.
Ik wil meneer Van Hees voorstellen het boek “Mister China” T. Clissold eens te lezen of, als hij dat al heeft gedaan, dat nog eens goed te lezen. Anders zie ik het gebeuren dat er op Chinese familiefeestjes nog jarenlang erg hard wordt gelachen om die meneer missionaris nieuwe stijl (een Chinees blijft beleefd!) die dat voorstel voor een wereldwijd minimumloon kwam doen.