De rijksoverheid zadelt de gemeenten op met een ‘olifantentaak’: de e-overheid. Veel gemeenten hebben moeite te bepalen waarmee ze moeten beginnen. Daarop zou het Rijk een strakkere regie moeten voeren. Deze geluiden waren te horen tijdens de feestelijke oprichtingsbijeenkomst van de MidOffice Community.
De term ‘olifantentaak’ is van Edward van der Geest, wethouder van de gemeente Nunspeet. Hij vindt dat de rijksoverheid te weinig rekening met de kleinere gemeenten houdt bij de grote stortvloed van plannen voor een elektronische overheid. “Deze gemeenten gaan behoedzamer om met nieuwe ontwikkelingen dan de grote steden. Zij hebben echter moeite met het doorgronden van de functionele eisen en wensen die vanuit het Rijk worden gesteld. Daarom weten ze niet goed hoe en waar te beginnen met de e-overheid.” Van der Geest pleit voor een betere regievoering door de rijksoverheid met oog voor de ‘couleur locale’.
Een goed voorbeeld is de Zeeuwse gemeente Kapelle. Een wethouder legde op de bijeenkomst uit dat de gemeente te weinig menskracht heeft om grote ict-veranderingen door te voeren. Bovendien liep de gemeenteraad niet warm voor elektronische dienstverlening. De raad vroeg zich af wat de burgers van Kapelle er eigenlijk aan hebben. Afgesproken is nu dat er in 2010 een op zijn minst eenvoudige midoffice staat waar burgers en bedrijfsleven een aantal digitale diensten kunnen afnemen.
Eind dit jaar moeten gemeenten 65 procent van hun dienstverlening digitaal kunnen aanbieden. Echt hard schijnt deze eis niet te zijn, omdat de manier waarop dit percentage berekend kan worden, multi-interpretabel is. De echte deadline, waaraan de VNG zich ook heeft geconformeerd, ligt op 2015: dan moet elke gemeente zijn producten en diensten elektronisch kunnen aanbieden en automatisch verwerken, ondersteund door een klantcontactcentrum. Helmer Koetje, burgemeester van Twenterand en voorzitter van de Gebruikersvereniging van Getronics PinkRoccade, benadrukt dat er ook bij de rijksoverheid nog het nodige moet worden veranderd. “Dat bijvoorbeeld niet elk departement zijn eigen it-architectuur heeft. Dat werkt voor gemeenten bijzonder lastig.” Koetje vindt dat er meer orde nodig is in de vele projecten die er nu lopen. “Het moet helder worden welke zaken het belangrijkst zijn en waarmee begonnen moet worden. Daar dient de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken (Ank Bijleveld. RS) zich over uit te spreken. Zij moet een strakkere regie voeren dan haar voorgangers.”
Missers
Om te voorkomen dat driehonderd tot vierhonderd kleinere gemeenten allemaal zelf aan de slag moeten heeft een aantal ervan de Midoffice Community opgericht. Deze gemeenschap is bedoeld voor gemeenten die veel systemen van Getronics PinkRoccade gebruiken. Van der Geest: “Dat geldt ook voor de gemeente Nunspeet. De invoering van een midoffice betekent een forse verandering. Wij willen daarom graag weten hoe ver we met de spullen van Getronics kunnen komen. Dat kan een grote verbouwing schelen. Bovendien is het uitgangspunt dat veranderingen ‘bottom-up’ worden ingevoerd. Gemeenten kunnen zo hun eigen tempo en prioriteiten aanhouden.”
De leden hebben Getronics PinkRoccade wel aangespoord om sneller met nieuwe producten en diensten te komen. Momenteel zijn er vijf diensten gereed, en zijn er elektronische formulieren beschikbaar. Eind 2007 kunnen de e-formulieren worden verwerkt in het zakenmagazijn van de midoffice-oplossing. Bart Visser, directeur ‘lokale overheid’ bij Getronics PinkRoccade, erkent dat er tot nu toe veel is gepraat en te weinig is geleverd. Hij verdedigt zich door te wijzen op de modernisering van de backoffice die zijn bedrijf heeft uitgevoerd – een omschakeling naar een SAP-gebaseerde omgeving. Daardoor kon Getronics pas in 2006 aan de slag met de midoffice. Hij stelt verder vast dat er in het verleden een aantal missers zijn gemaakt met ontwikkelde webproducten waar gemeenten weinig aan hadden. Een goed voorbeeld was een zware Lotus Notes-applicatie voor wethouders, terwijl er slechts een vraag was om een hulpmiddel voor een weblog.
Volgens Visser kunnen dit soort missers voorkomen worden met de Midoffice Community-aanpak “Daarin gaan we iteratief ontwikkelen en opleveren in overleg met klanten.”
Midoffice community
De ‘gemeenschap’ bestaat uit een taakgroep, een adviesgroep, een partnerraad, drie werkgroepen en vier regionale kenniscentra. De drie werkgroepen, waarin leden actief moeten meedraaien, gaan over publieksdienstverlening, gegevensmanagement en organisatieverandering. De directeur ‘locale overheid’ van Getronics PinkRoccade, tevens voorzitter van de taakgroep, geeft zijn fiat aan ontwikkelvoorstellen. De automatiseerder levert zelf standaardcomponenten op basis van SAP. Een zestal partners levert aanvullende expertise: Bestuursacademie Zuid-Nederland (organisatieadvies), AIA Software (tekstintegratie), Nedgraphics (geografische informatiesystemen), SIM (frontoffice-toepassingen) en Squit XO (omgevingsvergunning).
In het kader onder de kop Midoffice Community vermeldt u de heer B. Visser, algemeen directeur van GPR LG als voorzitter van de “taagroep”. Een flinke misser. De Community is iets van de Gebruikersvereniging en Helmer Koetje, voorzitter van de GV is tevens voorzitter van de taskforce Midoffice Community.
Hoezo flinke misser!!
De informatie komt van jullie eigen organisatiestructuur zoals die in een Powerpoint-presentatie is gepresenteerd. Met vooral veel Engelse termen die ik voor het gemak naar het Nederlands heb vertaald. Dus taskforce is taakgroep geworden. En in dat Powerpoint-overzicht (http://midofficecommunity.nl/content/library/shared/files/De_Midoffice_Community_en_Getronics_PinkRoccade_Helmer.pdf) staat toch echt bij Voorzitter Taskforce: Dir. GPR LG, wat staat voor Directeur Getronics PinRoccade Local Government (= lokale overheid). Dhr. Bart Visser dus!
Van de ambtelijk secretaris van de Gebruikersvereniging GPR mag ik toch wel verwachten dat die z’n stukken goed leest!