Volgens staatssecretaris van Financiën De Jager moet de Belastingdienst overgaan op een servicegeoriënteerde ict-architectuur (soa). Hij heeft aangekondigd het automatiseringscentrum van de Belastingdienst in Apeldoorn te gaan reorganiseren. De Jager wil dat er een aparte afdeling ‘ict regie en architectuur’ komt.
Staatssecretaris van Financiën Jan Kees de Jager grijpt in bij het automatiseringscentrum van de Belastingdienst in Apeldoorn. Hij wil dat er een afdeling ‘ict regie en architectuur’ komt die direct onder politieke en ambtelijke leiding van het ministerie staat. Deze maatregelen zijn een direct gevolg van een fout in de computersystemen van de dienst. Hierdoor moet iedereen die al aangifte heeft gedaan opnieuw digitaal aangifte doen voor de inkomstenbelasting.
In een interview met Computable vorig najaar verklaarde De Jager dat hij bij de Belastingdienst een servicegeoriënteerde ict-architectuur (soa) wil invoeren: "Ik vind dat een servicegeoriënteerde architectuur qua robuustheid, redundantie, prestaties en schaalbaarheid inmiddels voldoende kan brengen voor wat wij nodig hebben. Dan praat ik allereerst over de ‘technische schaalbaarheid’: dat je dezelfde applicatie over een groter aantal servers of zwaardere servers kan uitsmeren. En ook ‘functionele schaalbaarheid’: dat een systeem makkelijk valt uit te breiden of te veranderen."
Schaalbaarheid
"We presenteren ieder jaar op Prinsjesdag het belastingplan dat vervolgens pas in november plenair in de Tweede Kamer wordt behandeld, en in december in de Eerste Kamer, en dan in de Staatscourant staat en ingaat per 1 januari van het nieuwe jaar. Dan begrijpt u vast dat er uiterst hoge schaalbaarheidseisen aan de ict-omgeving van de Belastingdienst worden gesteld. Het verschil met grote systemen van andere organisaties is dat die veel meer tijd krijgen om een verandering in te zetten. Gezien onze uitgangspunten geniet zo’n flexibele ‘service oriented architecture‘ mijn absolute voorkeur. "
"Zo’n aanpak valt of staat natuurlijk bij de opzet van de architectuur en het programmeren. Je kunt iedere goede architectuur om zeep helpen als je die slecht programmeert. Als vroegere ict-ondernemer weet ik heel goed dat je van tevoren nooit te veel vertrouwen in computersystemen moet stellen. Elk bouwproces dient dus kritisch gevolgd te worden."
Redundantie
"Zowel binnen onze eigen ict-organisatie als met leveranciers bouwen we zoveel mogelijk zekerheden in zodat, mocht er onverhoopt iets toch niet goed gaan, er adequaat en snel kan worden gereageerd. Dat betekent afspraken maken over redundantie, uptime, responsetijden en dergelijke."
De aangekondigde nieuwe afdeling ‘ict regie en architectuur’ die direct onder politieke en ambtelijke leiding van het ministerie staat, komt voort uit De Jagers voorkeur om de regie in eigen handen te houden: "Ik overweeg niet om een externe regieorganisatie op te zetten. Ik vind het belangrijk dat een regiefunctie in de eigen organisatie is ingebed. De Belastingdienst heeft voldoende massa en kennis in huis om de regiefunctie zelf uit te oefenen."
SOA is weer eens de Haarlemmerolie. Inzetten op governance lijkt me zinvoller, architectuur volgt dan vanzelf.
SOA lost niets op als de organisatie en/of de systemen niet kloppen. Ik ben het met Erik eens dat hier een Haarlemmer olie wordt gesmeerd. Is er eigenlijk al bekend /wat/ er aan de hand is bij de belastingdienst? Of gaan we fijn symptoom bestrijden en gooien met mooie modewoordjes en buzzwords. Dan ken ik er nog wel een aantal EIM, ECM, RTFM, WTF…..
‘Technische’ problemen zijn vaak terug te leiden tot 2 zaken: te grote ambities en te weinig controle. Wat dat betreft ben ik het met Erik eens dat IT Governance prioriteit verdient.
Natuurlijk past SOA prima in het Belastingdienst-landschap, maar ook met de invoering daarvan zullen al snel de ambities te groot en de resultaten beperkt, onbetrouwbaar en ongecontroleerd zijn tenzij er op andere vlakken grote stappen gemaakt worden. Techniek is een middel maar nooit op zichzelf een oplossing van een probleem.
Een staatssecretaris die zich op het technisch inhoudelijke vlak gaat begeven. Moet hij zich niet bezighouden met het formuleren en bewaken van beleid?
Nou jah, dat mag hij zelf weten….
Mijn grootste zorg is dat de afdeling “ICT regie en Architectuur” direct onder de verantwoording van de politiek gaat vallen. Lange termijn en continuiteit zijn hiermee niet direct gewaarborgd. Over 3 jaar hebben we andere politici op de plaatsen, gaat het beleid van de Belastingdienst dan ook weer om.
Leer van de fouten die in het verleden gemaakt zijn. Volgens mij is de pijn nog voelbaar van het Zorg- en Huurtoeslag fiasco, wat een jaar eerder dan gepland is ingevoerd onder politieke druk.
Zoals je kerk en staat scheidt, probeer zo ook bedrijfsvoering en staat te scheiden.
De kern van het probleem:
[…] “We presenteren ieder jaar op Prinsjesdag het belastingplan dat vervolgens pas in november plenair in de Tweede Kamer wordt behandeld, en in december in de Eerste Kamer, en dan in de Staatscourant staat en ingaat per 1 januari van het nieuwe jaar. […]
De Jager zegt het in dit artikel zelf al, maar vergeet de simpelste oplossing.
Als nu eens het tijdspad opgerekt wordt: zeg bv dit jaar in december (of eerder) goedkeuren, en pas volgend jaar eind december invoeren, dan heeft men ruim een jaar om dit technisch te realiseren.
Verder zou het ook goed zijn, als de politiek wat minder uitzonderingen en lapmiddelen zou gebruiken om hun eigen incompetentie te verdoezelen.
Deze uitzonderingen en lapmiddelen hebben er bij de Belastingdienst oa. toe geleidt dat het een spagettie-brei is.
Kijk nu zelf eens naar de belastingwetgeving. Daar wordt je toch bij het lezen al ziek van. Laat staan als je het moet programmeren.
SOA zal bovengenoemde punten absoluut niet oplossen.
Dat is een “technische” oplossing voor een politiek politiek probleem.
Ja zeg, laten we een gebrek aan _vakmanschap_ (bekend probleem met ICT-projecten) gaan compensen door er meer mensen op te zetten _helemaal_ geen verstand van ICT hebben (managers, SOA enz.). Je kunt zoveel managers en methodieken tevoorschijn toveren als je wilt, maar een auto repareert zichzelf niet zonder vakkundig monteur. Dat begrijpt iedereen. Waarom wordt dat in de context van ICT nou nooit begrepen?
Ik denk dat ik maar een scriptje ga maken om automatisch m’n aangifte opnieuw op te sturen; die zal ik nog wel eens nodig hebben.
Het CV van de Jager al eens bekeken ?
Een handige verkoper met gevoel voor markt en timing.
Het is jammer dat de problemen van de Belastingdienst niet gaan over markt en timing, want dan had hij ze vast op kunnen lossen.
Dit gaat om gewoon ouderwets werken, verantwoordelijkheid nemen, en weten wat je doet en wat je collega doet. En eer leggen in jezelf, je werk, je bijdrage aan je werk en aan de maatschappij.
Maar ja, dat mag niet meer, van onze DG. En ook niet van onze minister president. “Civil society”. dat is waar het om gaat, laten we ons vooral druk maken over onze belangen, en die goed verdedigen; dan komt de rest vanzelf. Toch ?
Nou nee. Het is jammer, maar er zal nog wel veel meer misgaan. We moesten er maar aan gaan wennen.
Gewoon “lack of ownership” en geen echt inzicht en overzicht van de bedrijfsprocessen. Overigens is de Belastingdienst niet het enige bedrijf met dit probleem. Steeds weer blikken opentrekken met contractors (en ik gebruik bewust niet de, gedegradeerde, term “consultant”) werkt echt niet.
Dit is er weer 1, makkelijker kan niet, leuker wel Ha ha ha ha.
Ik heb geen fout oorzaak gezien. Hoe kun je dan een scope bepalen ?
Ik vind het inderdaad jammer dat de Staatssecretaris zich op zijn “oude” vakgebied gaat richten in plaats van rust te brengen binnen het ICT bedrijf van de Belastingdienst. Juist hij kan zijn stem hierover laten gelden binnen de politiek. Dat is zijn taak.
Wat een beheer en ontwikkelorganisatie zoals BICT zich op dit moment echt niet kan veroorloven is telkens de politieke druk om nieuw, anders, beter en sneller te veranderen. Rust, Rust en Rust zijn de kern woorden.
Er lopen veel professionele mensen rond bij BICT en de ondersteuning vanuit de markt is er niet minder om. Grote bedrijven zoals IBM, GPR, Cap en Ordina ondersteunen BICT. Het zijn de wettelijk regels en de politieke deadlines die gesteld worden voor invoering van de systemen die tot problemen (kunnen) leiden. BICT moet de rust krijgen om eerst de huidge problemen goed te analyseren en tijd krijgen voor de verwerking van de aangiftestromen.
Daarnaast snap ik niet dat er direct om SOA en onder architectuur bouwen geroepen wordt. De informatiesystemen van de belastingdienst dateren ook uit de jaren 80 en 90. De systemen zijn volgens mij gebaseerd op hogevolume en hoge continuiteit en beschikbaarheid. Daar plak je dus niet zomaar weer de zoveelste module aan. Dat moet je grondig testen. Een normaal testtraject van een overheidsapplicatie duurt gewoon 6 tot 10 weken. Dit is mede afhankelijk of het verbonden is aan een keten van andere applicaties binnen de overheid.
Indien je dan iets wilt zal je dus naast de huidige informatievoorziening die de continuiteit moet borgen om moeten kijken naar iets nieuwe. De Staatsecretaris moet dan maar eens kijken wat er verder op dit gebied binnen de overheid gaande is.
Kortom Staatsecretaris, hou je bij je leest. Sta achter je team van BICT en zorg dat ze de ruimte en rust krijgen om hun informatiehuishouding op orde krijgen.
Bob van Graft