Het is praktisch onmogelijk om als organisatie groot financieel succes te behalen met behulp van business intelligence (BI). Dat constateert advies- en onderzoeksbureau Passionned uit een analyse van landelijk BI-onderzoek.
Uit een analyse van landelijk onderzoek in 2006, 2007 en 2008 blijkt dat organisaties maar zeer beperkt financieel succes behalen met behulp van business intelligence (BI). Slechts 6,6 procent van de onderzochte organisaties wist daadwerkelijk bedrijfsbreed een aantoonbaar return on investement (ROI) te realiseren. Binnen de publieke sector is dit percentage 3,4 procent, in het bedrijfsleven is het 9,1 procent. Ruim 21 procent van de onderzochte organisaties wist van BI een klein succes te maken, bijvoorbeeld op afdelingsniveau of op een deelgebied, zoals ziekteverzuim.
Volgens Daan van Beek van advies- en onderzoeksbureau Passionned dat het Nationale BI Survey jaarlijks uitvoert staan er in de media vaak juichende verhalen over de ROI op business intelligence-technologie: "Percentages van honderd tot tweehonderd procent ROI zijn eerder regel dan uitzondering. Maar de harde waarheid is dat succes behalen met business intelligence heel erg moeilijk is."
Kortzichtigheid
Dat blijkt volgens van Beek uit een analyse van de uitkomsten van het Nationale BI Survey in 2006, 2007 en 2008. Dit onderzoek geeft een beeld van de toepassing van BI in ons land. In totaal werden 389 uitkomsten geanalyseerd.
"Er zijn helaas te veel organisaties die het doen voorkomen dat BI onmiddellijk bijdraagt aan betere beslissingen en prestaties", aldus Van Beek. "Dit is uiteraard wel de kern van BI, maar zo eenvoudig is het niet. Deze kortzichtigheid is funest voor het imago van BI. Het schept totaal verkeerde verwachtingen en is waarschijnlijk één van de belangrijkste oorzaken dat er nog zoveel BI-software ongebruikt op de plank ligt. BI is geen knop waar je op kunt drukken, geen technologie, maar een proces, misschien uiteindelijk zelfs een geloof of overtuiging."
BI Awards
Honderden bedrijven en organisaties hebben de afgelopen jaren de vragenlijst voor het onderzoek ingevuld. De deelname aan dit onderzoek is gratis. Ook dit jaar wordt het onderzoek weer uitgevoerd. Organisaties kunnen nog tot 20 februari 2009 meedoen door de vragenlijst in te vullen.
De deelnemers aan de Nationaal BI Survey dingen indien gewenst mee naar de Business Intelligence Awards. Een jury nomineert zo'n vier a vijf organisaties die tijdens een presentatie op het Nationale BI Congres in april 2009 zullen laten zien waarom ze kans maken op een BI Award. De uiteindelijke winnaars worden ook op het Nationale BI Congres bekendgemaakt.
Het artikel is op zichzelf geen openbaring, eerder een natuurlijke verwachting of een bewijs.
Als BI (even voor het gemak) een bron voor Informatie is, een van de bronnen hiervoor overigens, dan ligt hierin al de grondslag waarom het zo lastig is een ROI te bepalen.
Als ik even uitga van de (hoop je dan) dagelijks afgelegde route van Informatie tot Resultaat (welke ik hier veronderstel meetbaar te zijn), loopt die route via wat ik als bruggetje gebruik IKIAR.
Informatie -> Kennis -> Inzicht -> Actie? -> Resultaat.
(-> te vervangen door “levert”)
Het K-I-A deel is een bedrijfseigen deel (cultuur, sociaal etc.) waardoor je mag stellen dan eenzelfde Informatie element bij een ander bedrijf een geheel ander Resultaat zal leveren.
Stel nu even dat de wetenschap (de Informatie) er is dat Sub-Prime (alleen de naam al) leningen een hoog risico met zich meedragen, zou je dan Actie verwachten die tot een goed Resultaat leiden?
De mens zit er nog steeds als RIO element tussen, iets wat door de geschiedenis heen goede verhalen geeft (KAO, BP) of juist verkeerde (Enron).
Door de menselijke tussencomponent zal een ROI getal vaak geen directe en enkelvoudige verbinding hebben met BI als ‘pakket’.
Ik ben benieuwd naar het onderzoek en hoe de ROI is bepaald. Daar kunnen we nog wat leren. Ik kan me een artikel in Computable herinneren (https://www.computable.nl/artikel/ict_topics/business_intelligence/2640307/1277145/waar-is-de-business-case-toch-gebleven.html), waar nog stevig werd gediscusieerd over de businees case. Daarom verbaast me het artikel niet. Ongetwijfeld kan je ook een onderzoek doen en aangeven dat (de spreekwoordelijke) 80% van de BI-projecten succesvol is.
Verder: “Slechts 6.6% van de bedrijven….” Dat zijn dan ongeveer de bedrijven die een Enterprise BI omgeving hebben + nog een paar mislukkingen. Dus misschien zijn de cijfers helemaal nog niet zo slecht en is het een pleidooi voor een organisatie brede structurering van informatie.
Kortom, ik ben benieuwd naar het onderzoek.
Voor inzicht in de vragen uit het onderzoek zie http://www.biaward.nl/nationaal_business_intelligence_survey/vragenlijst.htm
Ik wil dit onderzoek zeker niet bagatelliseren. Sterker nog, ik ben zeer benieuwd naar de antwoorden, maar door de gesloten vragen en de beperkte mogelijkheden voor nuance moet je de uitslag ook in dit kader interpreteren.
Als illustratie in het bijzonder Vraag 27: Zijn de prestaties en (financiele) resultaten van de organisatie de afgelopen tijd substantieel verbeterd?
-Ja, dankzij het aantrekken van onze markt
-Ja, dankzij onze investeringen in een Business Intelligence organisatie en systemen
-Ja, dankzij beiden
-Nee, de hele markt ervaart dezelfde problemen als wij
-Nee, maar dankzij de investeringen in Business Intelligence doen we het beter dan de concurrentie
Heel plat bezien kan iemand deze vraag niet beantwoorden en waarschijnlijk kiezen voor antwoordt 1 of 4. Immers, door het doen van investeringen alleen is nog nooit iemand rijker geworden. Maar wanneer (de contante waarde van) het rendement op een investering hoger is dan de investering zelf, dan wordt het natuurlijk interessant. Zeker wanneer dit rendement op korte termijn wordt geleverd.
En dit rendement is veelal het resultaat van wijzigingen in bedrijfsvoering. Deze wordt efficienter (goedkoper) of effectiever (meer klanten, hogere omzet), en persoonlijk zou ik als manager redeneren dat deze winst het gevolg is van mijn persoonlijke kwaliteiten en slechts marginaal het gevolg is van een tooltje. Zonder aandacht te hebben voor deze component van actie is elke ROI van BI betwistbaar.
Dit alles onder de opmerking dat je BI nooit los kan zien van het bedrijfsproces en master data management, maar daarover een andere keer meer.
Ah, een onderzoek. Begrijp me niet verkeerd, het is goed dat er onderzoek gedaan wordt. Daarmee krijg je tenslotte inzicht. Inzicht dat je anders niet had gehad. Daarbij zul je inderdaad, zoals andere comments al aangeven, goed moeten kijken naar de details van het onderzoek om te weten wat je misschien mag concluderen.
Johan stelt heel terecht dat je ook inzicht in de andere kant van de medaille moet hebben voordat je iets kunt roepen over waarde van “BI”.
Ik blijf ondanks vele goede alternatieven, hangen aan de definitie “Bedrijfs Inzicht” voor de afko BI. Het is in mijn beleving dus een resultaat, een eindproduct. Ik kan dan ook de zin uit het artikel: “Er zijn helaas te veel organisaties die het doen voorkomen dat BI onmiddellijk bijdraagt aan betere beslissingen en prestaties” (…) tegen de achtergrond van mijn definitie niet plaatsen.
Ik lees daar dan dat ‘bedrijfsinzicht’ volgens het onderzoek niet bijdraagt aan betere beslissingen en prestaties.
Ik moet uiteraard accepteren dat BI ook de naam is voor softwareproducten (standaard en maatwerk) en dat het gebruik van die software niet altijd leidt tot de door het ‘BI’ project voorgestelde voordeel in de Business Case. Tja, als dat nieuws is, dan heb ik nog een kop: ‘IT branche heeft moeite met binnen tijd en geld afkrijgen van projecten’. Of: ‘IT branche nog lang niet volwassen’.
Advanced Analytics: Predictive modeling, data mining, text mining, optimization, etc.
Alleen daarmee betaalt BI zich terug.
Ik kan me nog herinneren dat vorig jaar een van de uitkomsten van het onderzoek was “succesvolle organisaties hebben geen datawarehouse”. Mijn kritische vraag aan Daan van Beek tijdens de presentatie werd nogal makkelijk door Daan aan de kant geschoven.
Vind dit soort onderzoeken het werk van een afstudeerder die met SPSS antwoorden interpreteert: dertig organisaties geven aan hogere winst te maken en hebben geen datawarehouse. En ja, dan kom je tot zulke onzinnige conclusies.
In het artikel ‘BI betaalt zich bijna nooit terug’ in de Computable van 30 januari doet Daan van Beek enkele flinke uitspraken over het terugverdien effect van Business Intelligence. Hij onderbouwt deze beweringen met resultaten uit een door hem uitgevoerd survey. Echter ‘de kwaliteit van zijn onderzoek roept heel veel vraagtekens op’, aldus Leo van Doorn, directeur van MarketResponse en ervaren marktonderzoeker.
Ook op de door hem getrokken conclusies is inhoudelijk het nodige aan te merken. ‘Gerenommeerde klanten licenseren steeds meer software bij ons, omdat dit substantiele voordelen voor hen heeft opgeleverd. Dat doen zij natuurlijk alleen maar als de oplossing zich heeft bewezen. Wij hebben een groot aantal die dit kunnen bevestigen’, aldus Karel Kinders, Managing Director van SAS Nederland. Ook Jorgen Heizenberg, Principal Technology Officer voor het BI Domein bij Capgemini, reageert: ‘Als het de intentie is geweest van Daan van Beek om aandacht te trekken met deze uitspraken dan heeft hij gezien het aantal reacties veel succes. Als het zijn bedoeling was om de BI gemeenschap wakker te schudden dan moeten wij hem ook feliciteren met dit resultaat. Maar als hij serieus wil beweren dat BI geen rendement oplevert dan is het Daan van Beek zelf die wakker geschud moet worden’.
Internet heeft het marktonderzoek vakgebied sterk veranderd en niet alleen maar ten goede. Was het vroeger nog arbeidsintensief en dus kostbaar om respondenten te vinden nu kan op Internet met de belofte van een wasmachine, een I-pod of een BI-award iemand zonder veel kosten te maken een onderzoek starten. Hierin schuilt bij dit onderzoek van Passioned het eerste gevaar. ‘Doel van deze BI survey is volgens de uitnodiging ondermeer om je als bedrijf te kwalificeren voor een BI-award. Het onderzoek kan misschien een award opleveren maar is ongeschikt om vast te stellen wat de ROI van BI zou zijn. Om dat laatste door een onderzoek vast te stellen is buitengewoon complex, wat BI trouwens gemeen heeft met de werking van reclame, het succes van overheidsingrijpen in de banksector of het gebruik van marktonderzoek zelf. ‘
Van Doorn stelt ook dat de grootte van de steekproef (390 organisaties over 3 jaar) wel erg klein en vrijwel zeker onvoldoende representatief is. En dus is het een twijfelachtige basis om uitspraken te doen over een heterogene populatie als die van de BI-gebruikers. De twijfel over de kwaliteit van dit onderzoek wordt nog groter omdat bij bestudering van de vragenlijst ook niet valt vast te stellen op welke vraag het persberichtpercentage van 6,5 % is gebaseerd. Het is niet ondenkbaar dat in de VS een organisatie die potentieel schadelijke uitspraken doet op basis van een dergelijke zwak onderzoek voor de rechter mag verschijnen. In Nederland haal je dan de voorpagina van de Computable? concludeert de marktonderzoeker.
In het artikel wordt de nadruk gelegd op de financi?le resultaten van BI. Jorgen Heizenberg zegt hierover het volgende: ‘Inderdaad heeft BI niet altijd direct aantoonbaar rendement . Hoe moet je de baten kwantificeren van betere of snellere beslissingen’. Hoe kun je duidelijk maken hoeveel het kost als je geen of onvoldoende informatie hebt om beslissingen te nemen.’
Iedereen moppert over files en benzineprijzen maar stel je Nederland maar eens voor zonder auto. Dan staat alles letterlijk stil. En zonder snelle en betrouwbare informatie over de eigen organisatie en haar omgeving kan geen enkel bedrijf overleven. Het gaat daarom niet over wel of niet hebben van BI, het gaat om het hebben van de beste BI.
Voorbeelden van direct aantoonbare kwantitatieve opbrengsten van BI zijn er overigens genoeg. Bijvoorbeeld een bepaald percentage retentie van klanten of verbeterde verkopen. Volgens Karel Kinders ‘ziet SAS dit dagelijks bij zijn klanten terug’. Ook Leo van Doorn noemt uit zijn eigen ervaring dat de invoering van state of the art BI een forse vermindering van het aantal analisten mogelijk maakte met een gelijktijdige verbetering van kwaliteit en efficiency van het onderzoek.
De uitspraken van Daan van Beek zijn te kort door de bocht. Zowel vanuit de BI competentie als vanuit Marktonderzoek is er kritiek op zijn uitspraken. Zijn conclusie dat BI bijna nooit terugverdiend wordt kan en mag niet getrokken worden op basis van dit internetonderzoek.
Leo van Doorn, Directeur MarketResponse
Karel Kinders, Managing Director SAS Nederland
Jorgen Heizenberg, Principal Technology Officer BI domein
Tot mijn schrik bereikte dit artikel ook nog de voorpagina van de computable. Op basis van de vraagstelling in het onderzoek kun je een dergelijke conclusie natuurlijk nooit trekken.
Punt 1: de business case voor BI is vaak niet gebaseerd op directe ROI, maar vaker indirect (zie eerdere discussie in het expert panel).
Punt 2: als je gewoon gevraagd had “heeft u uw business case voor BI gerealiseerd?” had je een zuiver antwoord gehad.
Op basis van een kleine steekproef in mijn kennisenkring stel ik de volgende tekst voor op de eerstvolgende Computable:
“De Business Case voor BI wordt bijna altijd gerealiseerd.”.
Tsjakka.
Paniek in de BI tent? Consultancybureaus reageren. Zie de reacties van Frank Harland, Jorgen Heizenberg (Cap/Sogetti), Frank Snieder (Macaw), Johan van der Kooij (Inter Access), Ronald Damhof (Prudenza), Bart Heinsius (EOM Data Solutions) en van Stefan van Duin (Deloitte Consulting). Jongens, maak samen een artikel waarin met feiten wordt aangetoond dat BI wel loont en onder welke condities. Weerleg de stelling van Passionned dat BI, zoals dat in de huidige praktijk wordt opgepakt, bijna nooit loont en zeker niet snel.
Ondanks het gebrek aan een onderbouwing van dit artikel vind ik dat er een kern van waarheid in zit.
BI wordt mijns inziens ?f teveel vanuit de techniek (IT), ?f teveel vanuit de business gedreven.
Vanuit de IT resulteert BI vaak in mooie systemen waar onvoldoende meerwaarde uit wordt gehaald.
Vanuit de business resulteert BI vaak in chaos, korte termijn focus, slechte performance van reports, kubussen en een gebrekkig beheer dat op termijn het initi?le succes sterk onder druk zet.
Daarnaast zet ik vraagtekens bij het idee dat vaak geopperd wordt om BI binnen een organisatie vanuit ??n centraal BI competence center te organiseren.
Het is gebleken dat kleinschalige inzet van BI de meeste meerwaarde levert. We weten w?l met zijn allen dat kleine organisaties vaak veel flexibeler (klantgerichter?) zijn dan grote organisaties.