De loopbaan van een ZZP’er

'Zelfstandige zonder poen' is vandaag de dag een voor velen een herkenbare benaming geworden. Daarmee wordt impliciet aangegeven dat het imago en de charme van de zelfstandigheid in de afgelopen periode een behoorlijke knauw heeft gekregen. En dat gaat niet alleen maar over geld.

De markt heeft in de laatste drie jaar een dusdanige verandering ondergaan, dat de groep zzp'ers een wezenlijke invloed hebben als het gaat om het kunnen realiseren van programma's en projecten met belangrijke automatiseringscomponenten. Bijna in elk project of programma kom je ze tegen. Toch is het vreemd dat deze groep nu het grootste slachtoffer lijkt te zijn van de crisis.

In heel veel organisaties is de financiële factor voor de korte termijn van een zo groot belang dat de invloed op de beslissingen buitenproportioneel is. Als je dat koppelt aan een wervingsproces voor deskundigen dat gebaseerd is op de situatie van het verleden is mislukking gegarandeerd. Een aantal veel voorkomende kenmerken: een vraagstelling opgesteld door niet ingewijden, volledige nadruk op kennis- en ervaringscriteria in plaats van een gewogen ruimte voor aanleg, gedrag- en functioneringscriteria en een tarifering die bijna ongepast is. Vele projecten die eerst zijn uitgesteld en nu toch worden opgestart met een bemensing, die in bovengeschetst patroon is samengesteld, zullen later dit jaar een mislukking blijken te zijn. De gerealiseerde besparing op papier zal moeten worden omgebogen in extra reserveringen en bovenal de gestelde businessdoelstellingen worden niet gehaald, hetgeen nog veel meer kost en gaat kosten.

De zzp'er voelt zich niet serieus genomen. Er is toch wel keus en de tarieven lijken steeds lager te kunnen. Werken onder je niveau, beperkte inkomsten, geen afdekking van risico's, geen mogelijkheden voor pensioenreserveringen, geen opleiding. Ach, de klanten lijken het normaal te vinden.

Het goede nieuws is dat het inzicht wel gaat komen. Juist in een veranderende omgeving, en daar zitten we toch volgens alle economen en deskundigen in, zal kwaliteit bepalend zijn voor de resultaten. En kwaliteit is schaars. Ook is het een zekerheid dat bij een iets aantrekkende vraag met name op het gebied van automatisering er snel een tekort aan deskundigen vastgesteld gaat worden. De zzp'er heeft dus zeker wel een toekomst, waarbij 'normale passende' inkomsten mogelijk zijn.

Specialisatie en herkenning van de toegevoegde waarde in samenwerkingsprocessen worden de nieuwe aandachtspunten. Daarnaast zullen er grote veranderingen gaan plaatsvinden in de wijze waarop de werving van de deskundigen gaat plaatsvinden. Het vraag/aanbod-proces zal op de kop gaan en met name de rol van bemiddelaars en tussenpersonen zonder expliciete toegevoegde waarde zal onder nog grotere druk komen te staan. De omslag zal nog dit jaar plaatsvinden. De zzp'er die een loopbaan wil hebben, moet nog even volhouden.