In tijden van economische crisis en bij het zoeken naar bezuinigingen wordt niet gekeken naar het vele geld wat verspild wordt door het mislukken van (overheids) projecten en programma's. Wereldwijd wordt nu 6,2 biljoen dollar, oftewel de helft van de Amerikaanse begroting, verspeeld aan mislukte projecten. Hoe zit dat in Nederland?
Zoek via Google in Nederland op 'mislukte overheidsprojecten' en tel het verspilde geld eens op. Ik denk dat zeker 15 tot 45 procent bespaard kan worden door de overheidsprojecten en -programma's eens aan te pakken op effectiviteit en realisme. Met het te besparen geld kunnen we als politiek misschien impopulaire maatregelen van de werkgroepen verzachten en de benodigde posten als nog begroten.
Statistisch gezien zal van alle werkgroepen 80 procent mislukken of zijn doelstellingen niet halen. Wij zijn in Nederland niet in staat veranderingen succesvol en project-/programmamatig te managen. Dus 30 miljard euro besparen is een utopie.
De projecten/programma's die we hiervoor moeten starten zullen niet succesvol verlopen. Met Balkenende zullen we zeker niet voorbij de komende vier jaar komen. Het project/programma wordt dan gestopt door het wegvallen van de Stuurgroep Projecten/Programma's. Dit is historisch en statistisch een feit en dus een risico in de categorie 'hoog' met een grote kans en impact. Kortom, de Nederlandse business case is niet realistisch en zal niet leiden naar voorspelbaar project- of programmasucces.
En wat kosten die werkgroepprogramma's? Bij de plannen zit geen business case inzake kosten/baten/roi en reviewbatenplan. Gaan de veroorzakers deze kostenrekening betalen? Of worden wij als goede burgers ook nog eens met deze kosten en verwachte fiasco's geconfronteerd? Hoe zat het ook alweer? Banken zitten weer in hun oude gedrag? Betalen weer woekerbonussen? Afkoopsommen bij mismanagement van miljoenen?
Toch maar overwegen om te emigreren. België?
John Roos
Als 80% van de projecten mislukt, dan moeten we dus (heel kort door de bocht) niet 30 miljard besparen, maar 150 miljard, opdat de 20% geslaagde bezuinigingen 30 miljard opleveren. Maar wellicht kent het CPB deze cijfers ook en zit de marge al in hun 30 miljard, hetgeen zou betekenen dat ze verwachten dat 6 miljard gelukte bezuiniging voldoende is.
Cobb’s Paradox (1989): “We know why projects fail – we know how to prevent their failure – so why do they still fail?”
En wij maar betalen. Het zal wel een werkgelegenheidsproject zijn, of is het bezigheidstherapie?
Dat zijn een hoop retorische vragen die je daar stelt. En iets van een voorgestelde oplossing zie ik niet terug komen in het stukje.
Maar een open deur intrappen over mislukte overheidsprojecten is ook een vak 🙂
“Dus 30 miljard euro besparen is een utopie”
Dus dan ook nog even kort door de bocht:
Je idee is bezuinigingen bij de overheid dmv het aanpassen van ICT projecten binnen de overheid?
nobel streven
Is het in België dan beter?
Misschien moeten we in dat geval als overheid dan Belgische bedrijven inhuren om de projecten te doen.
Behalve voor het wegonderhoud, want daar zitten in België wel erg grote gaten in…
Het probleem is meer fundamenteler. De overheid is budgetgedreven. Dit model heeft als onderliggende aanname dat de toekomst voorspeld kan worden en stabiel is.
Een budgetgedreven organisatie kan eigenlijk per definitie nauwelijks veranderen: dus een grote faalkans in projecten.
Het is een probleem van structuren en culturen met heel veel vaak verrassende (staatsrechtelijke) implicaties.
Het verhaal van John Roos is helaas een vaag verhaal en helaas ook zonder oplossingen. Ik zou het daarom zeker door de afsluiting een leuke column willen noemen maar zeker geen vakartikel.
We weten niet waar John Roos zijn “80 procent overheidsbezuinigen mislukt” vandaan haalt en wat zijn gebruikte definitie is. Bedoelt hij dat 80% van de totale financiële doelstelling niet gehaald wordt of dat bij 80 % van de bezuinigingen niet de specifieke bezuinigingsdoelstelling gehaald wordt? De ene bezuiniging kan veel meer opleveren dan de ander en ook betekent mislukken zelden een 100% mislukking. John Roos zelf gaat uit van een bandbreedte van 15 tot 45 procent haalbare besparing. Dat is een enorme bandbreedte. Dus waar hebben we het over? Ik weet het niet.
En hoe zit het met oplossingen? Belangrijke bezuinigingen zouden m.i. als goed geleide projecten binnen de programma’s opgepakt moeten worden. Dat betekent niet alleen dat er in de meeste gevallen een gedegen businesscase moet zijn, maar ook reviews voor elke fase (ook fase 0) en go-nogo momenten tijdens de uitvoering. Een bezuinigingsoperatie die meer kost dan oplevert, zou zo snel mogelijk stopgezet moeten worden of aangepast.
Bij de review van businesscases zal blijken dat veel bezuinigingen niet haalbaar zijn, te onvoorspelbaar zijn of ongewenste effecten hebben.
De investering in het maken van een bezuinigingsvoorstel en de eventueel verdere uitvoering moet in de businesscase meegenomen worden. Dat gebeurt nu vaak niet omdat het politiek niet opportuun is. Grootschalige bezuinigen bij de rijksoverheid kosten meestal veel geld, door bijvoorbeeld het tijdelijk inhuren van extra ondersteunend personeel, consultants (vaak ex-politici) en wegens het moeten afhandelen van juridische bezwaren.
De inkomstenkant kan door de bezuiniging er ook heel anders uit gaan zien. Veel regelingen hebben een hefboomwerking en een afwezige hefboom kan ook niet werken. Er kunnen dus minder inkomsten zijn van calculerende burgers, bedrijven en er kan ook minder subsidie vanuit Europa komen.