Ik krijg zo langzamerhand het idee dat als de crisis maar lang genoeg duurt de reorganisatie van de overheid daadwerkelijk gaat gebeuren. De waterschappen dreigen er echter bekaaid van af te komen. Terwijl die juist als enige overheidslaag de ict goed op orde hebben.
In het recent verschenen rapport Brede heroverweging Openbaar bestuur schetst de werkgroep twee perspectieven voor het openbaar bestuur voor de langere termijn. In variant I is er geen middenbestuur. Provincies en waterschappen worden opgeheven en hun taken worden verdeeld over rijk en gemeenten. De gemeenten zijn de enige decentrale bestuurslaag. Schaalvergroting van gemeenten tot 25 à 30 ‘regiogemeenten' is daarvoor noodzakelijk. Het rijk is het nieuwe middenbestuur tussen de EU en de gemeenten.
Deze variant lijkt slagvaardig, maar daar moet wel eerst de grondwet voor worden aangepast. Tegen de tijd dat dit is gerealiseerd, is de crisis allang over en gaan we weer gewoon over tot de orde van de dag.
In Variant II blijft het middenbestuur bestaan. Gemeenten worden de eerste overheid voor zorg en welzijn. De provincies krijgen een versterkte focus op het ruimtelijk-economisch domein. Bij deze vergroting van decentrale taken, past ook een vergroting van de schaal naar 100 tot 150 gemeenten en 5 tot 8 provincies. De waterschappen kunnen als functioneel bestuur blijven bestaan of deels worden ondergebracht bij provincies en/of gemeenten.
Ik wil er wel om wedden dat het variant II gaat worden, omdat alles bij het oude blijft en we het alleen allemaal wat compacter maken. Ook al ben ik er wel voor om eens stevig schoon schip te maken, al zou je dan de waterschappen wel tekort doen. Als er één bestuurslaag de laatste decennia heeft laten zien zich aan te kunnen passen aan veranderende omstandigheden, zijn het de waterschappen wel. Van enkele honderden waterschappen in de jaren 1970 zijn er nu nog 26 organisaties over. Ook op het gebied van ict-samenwerking doen ze het goed. De regie- en uitvoeringsorganisatie Het Waterschapshuis in Amersfoort gaat als een speer en is een voorbeeld voor andere overheden.
In gemeenteland bijvoorbeeld zijn de initiatieven GovUnited en D!mpact, na jaren van investeren, zo goed als mislukt. De overheid is de regie op de projecten volledig kwijt en de leveranciers grijpen langzamerhand de macht.
Misschien dat het ict-deel van de gemeenten kan worden ondergebracht bij de waterschappen?
“In gemeenteland bijvoorbeeld zijn de initiatieven GovUnited en D!mpact, na jaren van investeren, zo goed als mislukt”.
Geachte heer Van Vliet, ben zeer benieuwd op welke gronden u dit schrijft? Dat er sprake is van forse investeringen ben ik met u eens, maar het midoffice product van Logica wordt op korte termijn in productie genomen door een x aantal gemeenten.
En de Waterschappen hun ICT op orde…?
Wat opvalt als er weer taak-discussies zijn:
1.Overheden gaan opeens naar burgers extra communiceren om te vertellen wat ze doen. De burger heeft er niet om gevraagd, maar betaalt het wel. Kennelijk is er een (bestuurlijke-)drang om maar duidelijk te maken dat er nuttig werk verricht wordt.
2. Waar is de business case van de taak-discussie?
Punt 1: werkt bij mij als een lap op een rode stier. Als je normaal niet vertelt wat je doet, doe je dit nu ook niet!
Punt 2. Ben zeer benieuwd naar de echte kosten/baten! Rekening houdend met de volgende aspecten:
a. Lange termijn visie (10 – 20 jaar)[als je gaat samenvoegen doe je dit niet voor 1 kabinetsperiode, maar voor de komende decennia]
b. Centralisatie versus decentralisatie
c. Kennis en beheer van de informatievoorziening
d. De behoefte van burgers en bedrijven [geformuleerd door hen zelf en niet door de overheid]
“Als er één bestuurslaag de laatste decennia heeft laten zien zich aan te kunnen passen aan veranderende omstandigheden, zijn het de waterschappen wel. Van enkele honderden waterschappen in de jaren 1970 zijn er nu nog 26 organisaties over. ”
Dat zegt alleen dat er minder organisaties zijn. Dat zegt niks over wat dan ook! Zijn ze zoveel efficiënter? Werken ze zoveel beter? Is het water schoner?
Het enige wat mij duidelijk is geworden dat ze van hun digitale verkiezing een ‘waterzooi’ hebben gemaakt…
Tja het zal wel nut hebben, maar ik zie niet goed waarom ze niet onderdeel zijn van rijkswaterstaat.
Het lijkt het zoveelste bestuurlijke tussenlaagje.
En daar moet Nederland van af.
Mislukte initiatieven in gemeenteland?
Het samenwerkingsverband Dimpact is met een geavanceerde oplossing operationeel voor 1,2 miljoen inwoners. De gemeenten bouwen constructief verder aan innovatieve oplossingen die aansluiten op de bestuurlijke doelstellingen. Juist door de samenwerking, kennis- en kostendeling is dat haalbaar en betaalbaar.
Gemeenten ervaren het succes. Waar baseert u uw uitlatingen op?