Van elke duizend werkplekken voor ambtenaren in Europa blijken nog geen zeven op Linux te draaien. 'Een open source desktop is bij Europa's overheden haast onvindbaar', schrijft journalist Gijs Hillenius in het Open Source Jaarboek 2009-2010.
'Van iedere duizend ambtenaren in Europa werken er minder dan zeven op een open source desktop', schrijft Hillenius. Hij baseert zich daarbij op nieuwsberichten en rapporten van het open source-project van de Europese Unie, de Open Source Observatory en Repository (OSOR).
Frankrijk uitzondering
Het blijkt dat naar schatting 15.000 Europese ambtenaren met een pc werken waarop het besturingssysteem Linux draait. Niet meegeteld zijn de pc's van overheden waarop OpenOffice of andere kantoorapplicaties, zoals webbrowser Firefox of e-mailprogramma Thunderbird, is geïnstalleerd.
'Een open source desktop is bij Europa's overheden haast onvindbaar', concludeert Hillenius. Frankrijk is een positieve uitzondering: daar werken 28 op de duizend ambtenaren met Linux.
Gebrek aan politieke steun
Gebrek aan politieke steun is volgens de journalist de reden voor de relatieve afwezigheid van Linux op de Europese desktop. 'Politici, bestuurders en it-beslissers onderwaarderen het belang van keuzevrijheid op de desktop. Daarnaast vormen de eindgebruikers eern grote hindernis, want die gruwen van iedere verandering op hun pc.'
Hillenius schrijft verder: 'Dit vormt een verklaring voor het mislukken in de gemeente Heerenveen van de overstap van de 450 medewerkers naar OpenOffice. En het verheldert het dreigende einde voor de zestig open source desktops in gebruik bij de gemeente Amsterdam, bekend geworden in dezelfde maand.'
@R.J. Tuijnman: het gaat mij erom dat de ‘krasser’ van dit artikel eens moet leren hoe een duidelijk artikel geschreven moet worden.
@Ronald: gelukkig zijn er nog een hoop mensen die zich niet wensen neer te leggen bij de over-dominante positie van Microsoft. De marktpenetratie van Linux op de desktop is de afgelopen 10 jaar misschien nauwelijs gestegen, maar ontegenzeggelijk gestegen. Ik werkte tot 3 jaar geleden ook alleen met Windows en daarop gebaseerde produkten. Nu met Ubuntu, Open Office, The Gimp etc. en start Windows alleen als ik een spelletje Civilization wil spelen.
Linux of Windows op de desktop is in het kader van tco helemaal niet interessant voor overheden. De overheid kan net als bedrijven in zulke grote getallen licenties kopen dat deze goedkoper zijn dan een supscription.
Wat veel interesanter is, wat draait er op de server. Voor veel Microsoftapplicaties zijn vervangers die de gebruikers niet zien. Zoals bv zarafa gebruiken i.p.v. exchange. De gebruiker kan gewoon zijn eigen outlook of andere mailclient gebruiken alleen de server wordt gewijzigd voor een ander product. Zo zijn er diverse producten.
Dat het percentage hoger is in Frankrijk is misschien wel niet zo raar. Ze zouden dan ook moeten meten hoeveel kantoorwerkplekken daadwerkelijk een pc hebben, er gaat daar namelijk nog veel op papier. Voorbeeld: Als een Franse burger zijn belasting moet betalen doet hij/zij dat door een cheque uit te schrijven en via de post naar de belastingdienst te sturen, die vervolgens weer naar de bank gaat en de cheque inlevert.
Zelfs grote bedrijven als NS durven niet om te gaan. Men schaft zonder blikken of blozen weer zoveel licenties aan. Voor de overheden echter speelt kostenbesef ook een rol. Het beeld dat de overheid ook maar gewoon pakketten gaat aanschaffen en daar grof voor gaat betalen ook, terwijl er op alle vlakken grof bezuinigd moet worden. Linux is al lang geen vreemde omgeving meer. Al jaren draai ik linux en sinds kort ook op mijn Dell. Als je ziet hoe met name ubuntu en de soortgenoten sprongen maken. Gewoon doen is een slogan die je in de reclame vaak ziet en dat is ook zo.
Voor een overheidsinstelling is de overstap niet altijd mogelijk. Er is een eco-systeem onstaan met MS-only programma’s die kun je niet zomaar vervangen.
Een gemeenteambtenaar die een GIS-systeem gebruikt voor de registratie en administratie van grondstukken zal bij linux geen alternatief vinden.
Hoewel ik voorstander van Linux ben moet ik zeggen dat Win 7 zeker niet slecht is en als de overheid dat goedkoop kan inkopen kan altijd nog langzaam begonnen worden zich los te weken m.b.h.v. Openoffice, Firefox etc. zodat over enkele jaren die stap wel mogelijk wordt.
We hebben als aanbieder van outsourcingsdiensten al jaren een Open Source werkplek op da agenda staan. Zonder succes. De reden is dat er nauwelijks vraag naar is en dat komt weer omdat de business case voor de overstap niet rond te krijgen is. De besparingen aan licentiekosten wegen simpelweg niet op tegen de transitiekosten en de risico’s.
Het argument dat mensen thuis of in een klein bedrijf Ubuntu gebruiken is hierbij weinig relevant. Een beetje bedrijf heeft snel duizenden applicaties, scripts en sjablonen. Overgaan betekent een enorme kapitaalvernietiging met weinig zekerheid dat er ooit geld terugverdiend zal worden.
Zoals eerder gezegd op dit forum: Linux doet het goed in de servermarkt en op mobile devices. Daar ligt de toekomst, niet op de desktop.
De onderkenning dat de behoudende houding van eindgebruikers niet bijdraagt, lijkt me juist. Daaraan zou ik willen toevoegen dat dit onder meer te verklaren is doordat nu eenmaal veel mensen dom zijn (taboe!).
Het laatste wordt wel bevestigd door het te grote aantal stemmen op de PVV bij de laatste verkiezingen.
@Ronald:
Goed gecentraliseerd beheer is in de *nix wereld al enige decennia beschikbaar. In vele opzichten kan die op het MS Windows-platform hier nog steeds niet aan tippen. O.a. het package management gebaseerd op apt/dpkg of yum/rpm is zeer robuust en krachtig.
Mogelijk is hieraan debet dat bij Linux-distributies alle programmatuur door een partij (de distributeur) wordt gecompileerd en geïntegreerd, waar bij MS Windows die spullen uit alle hoeken en gaten komt. Technisch lastig en bovendien is het veel makkelijker om één partij te vertrouwen i.p.v. velen.
De conclusie is dus dat politici slechte bestuurders zijn en de overheids CIO’s niet capabel zijn.
Uit ervaring weet ik dat het lozen van een vendor-lock-in tijd kost vanwege de hoge migratie-inspanning. Maar bij de veel instellingen is de applicatie-infrastructuur de laatste vijf jaar vernieuwd. Dan zijn al die oude office afhankelijke macro’s, enzovoorts ook al lang vervangen door nieuwe macro’s – of beter – zijn de applicaties door web-based versies vervangen. Dan heb je geen dure koppelingen met office nodig.
Veel overheidsinstellingen zijn in die periode ook onstaan of afgesplitst van de oude en moesten een nieuwe applicatie-infrastructuur hebben. Zij konden zonder een bestaande vendor lock-in beginen.
Ook weet ik uit eigen ervaring weet ik dat een geheel open source omgeving voor de meeste gebruikers net zo goed is als die met closed source en dat die net zo goed te beheren is.
Natuurlijk zijn er voor sommige toepassingen alleen Windows applicaties of applicaties die ook nog MS Office nodig hebben. Maar de rijksoverheid en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten kunnen eisen dat applicaties zonder vendor lock-in worden geleverd. Ze kunnen immers ook flinke kortingen voor licenties bedingen.
Als je dan als de overheid zegt te streven naar “open source tenzij”, maar toch blijft vasthouden aan MS Windows en aan MS Office gebonden applicaties, dan ben je niet capabel of onwillig of corrupt als je na al die jaren op 7 promille blijft hangen.