Het spamverbod leeft niet onder bedrijven. Dat valt af te leiden uit de eerder verschenen ICT Barometer van Ernst & Young. Bijna de helft van de zeshonderd ondervraagden gaf aan de regels omtrent het versturen van e-mailberichten naar zakelijke contacten niet of niet goed te kennen, terwijl die al sinds 1 oktober 2009 aangescherpt zijn.
Maar liefst 84 procent van de ondervraagden geeft aan evenveel e-mailberichten naar bedrijven te sturen als vóór de inwerkingtreding van het spamverbod voor zakelijke relaties. Dit cijfer is op zichzelf niet verontrustend, omdat die ondervraagden hun mailinglijsten wellicht al goed op orde hadden. Als de benodigde opt-in of klantrelatie al aanwezig was bij alle zakelijke contacten, dan mochten die contacten ook vanaf 1 oktober 2009 nog gewoon gemaild worden met relevante berichten.
Om de combinatie van dat cijfer met het niet goed kennen van de regels omtrent het spamverbod maak ik me echter wel zorgen. Het lijkt alsof veel van de ondervraagde bedrijven door zijn gegaan met hun mailbeleid zoals dat gold voor het spamverbod en dus geen rekening houden met de aangescherpte regels.
Een niet-naleving van het spamverbod kan worden gestraft door de Opta. Afhankelijk van de ernst van de overtreding kan de Opta een onderzoek instellen of tot het opleggen van een boete overgaan. Die kan oplopen tot maar liefst 450.000 euro per overtreding. De Opta gaat nu met name af op klachten die zijn ingediend via de website www.spamklacht.nl. Daarbij geeft zij als kanttekening dat alleen 'grote overlast' wordt aangepakt. Een handjevol klachten zal dus hoogstwaarschijnlijk geen waarschuwing en/of boete opleveren.
Mijn vermoeden is dat veel bedrijven de nieuwe regelgeving dan ook voor lief nemen en doorgegaan zijn op de oude voet. Het risico is namelijk niet erg groot, zeker gezien het lage aantal waarschuwingen dat er tot op heden is uitgedeeld: acht in 2008 en 49 in 2009. Niet veel als je bedenkt dat er van 1 oktober 2009 tot 24 maart 2010 via Spamklacht.nl 10.184 klachten ingediend zijn over spam naar zakelijke adressen.
Het doorlopen van het klachtenformulier op Spamklacht.nl lijkt dus alleen te lonen als er veel medestanders zijn, al is onduidelijk wat de ondergrens van het aantal klachten is voordat die in behandeling worden genomen. Het is niet te hopen dat die grens door de werkdruk steeds hoger wordt nu het aantal geregistreerde klachten volgens de Opta ook gestaag toeneemt.
Ik denk dat meer openheid over zowel de klachten die binnenkomen als de besluiten over die klachten uiteindelijk tot een beter werkend klachtensysteem kan leiden. Ook kan het duidelijkheid bieden over een eventuele onderbezetting bij de Opta. De ingediende klachten spelen nu een centrale rol bij de bestrijding van spam, maar het aantal ingediende spamklachten zal niet blijven stijgen als de benodigde acties van de toezichthouder uitblijven.
