De evaluatiecommissie van Tax-i beveelt de waterschappen aan te zorgen voor randvoorwaarden en uitgangspunten bij gezamenlijke ict-projecten. Anders is een nieuw Tax-i-debacle niet ondenkbaar. Het gaat bijvoorbeeld om een breedgedragen steun en een andere opzet voor het Waterschapshuis, meer externe reviews en audits en een ict-opfrisbeurs voor bestuurders.
De commissie schrijft dit in de begeleidende brief bij het ‘Evaluatieonderzoek Tax-i’ die aan het bestuur van de Unie van Waterschappen is gestuurd. Twynstra Gudde voerde dit onderzoek uit in opdracht van de evaluatiecommissie die in maart 2012 werd ingesteld nadat de bouw van een gezamenlijk belastingsysteem door Logica definitief werd gestaakt.
Volgens de commissie moeten de waterschappen vooraf kritisch kijken naar de te verwachten opbrengsten van een ict-samenwerking. Ook moet vooraf worden bepaald over welke competenties bestuurders en ambtenaren van waterschappen dienen te beschikken om aan dergelijke projecten succesvol sturing en leiding te kunnen geven.
Twynstra Gudde heeft in het rapport een aantal aanbevelingen gedaan die volgens de commissie door de Unie van Waterschappen snel moeten worden overgenomen. Zij adviseert de unie om aan het bestuur van de stichting Het Waterschapshuis te vragen deze aanbevelingen te vertalen in een concrete lijst met actiepunten.
Aanbevelingen
Het gaat om de volgende vier punten:
1. Definieer Het Waterschapshuis 2.0
Daarbij gaat het om de omzetting van Het Waterschapshuis van een stichting naar een gemeenschappelijke regeling. Dat moet de betrokkenheid van de waterschappen bij de gemeenschappelijke ict-organisatie vergroten, zodat het geschonden vertrouwen teruggewonnen kan worden.
2. Zorg voor een duidelijke rol en taakafbakening van Het Waterschapshuis
Er dient een herdefiniëring van de doelstelling, ambitie, rollen en taken van Het Waterschapshuis te moeten plaatsvinden. Daarbij hoort er onderscheid te worden gemaakt tussen de beheer-, ontwikkel- en sturende, en kaderstellende functies op ict-gebied. Voor een duidelijke taakafbakening moet Het Waterschapshuis 2.0 geen producten leveren die kapitaalintensief en risicovol zijn. Het eigendom van dit producten behoort bij marktpartijen of de waterschappen zelf te berusten.
3. Bouw extra waarborgen in bij eventuele toekomstige gezamenlijke projecten
In het onderzoeksrapport van Twynstra Gudde wordt aangegeven dat bij toekomstige ict-projecten, waar meerdere waterschappen bij betrokken zijn, een ‘proof of concept’-toetsing dient plaats te vinden, naast een opdeling in achtereenvolgende projectonderdelen. Ook moeten vooraf externe reviews en audits worden ingepland om de te bereiken mijlpalen te toetsen. Dit maakt het mogelijk om op bestuurlijk niveau tijdens een project ‘go/no go’-besluiten te nemen.
4. Vergroot kennis bestuurders van complexe ict-trajecten
De betrokkenheid van bestuurders moet veel groter worden. Zij laten zich nu afschrikken door de vaak technische complexiteit. Daardoor dreigt de bestuurlijke verantwoordelijkheid op te grote afstand te worden uitgeoefend. Het opleiden en bijspijkeren van bestuurders op ict-gebied is dus noodzakelijk. De commissie wijst er op dat er bij de rijksoverheid hiervoor studiefaciliteiten zijn ontwikkeld.
Prima dat er iets dient te veranderen, helaas is er weer een relatief duur adviesburo in de arm genomen dat totaal geen affiniteit of dagerlijkse ervaring heeft met de operatien. dat is makkelijk adviseren in algemeenheden en containerbegrippen zoals “de juiste dingen doen ….”. wanneer worden er, desnoods ZZP-ers ingehuurd uit de praktijk met hands on ervaring en leiderschap, die niet alleen analyseren, maar ook oplossen. Succes daar!