Management by oneliner

Op BOL.com staan 12.638 boeken (in de Nederlandse taal) onder de categorie ‘managementboeken’. Specialist Managementboek.nl heeft maar liefst 17.581 boeken te koop. Het cursus- en opleidingsaanbod op het gebied van management is overweldigend. Van fulltime MBA’s aan gerenommeerde universiteiten tot 'Praktisch Leidinggeven' en 'Persoonlijke Effectiviteit' in enkele dagen. Input is er dus genoeg, maar hoe passen we dit toe in de praktijk?

Uiteraard is hier geen eenduidig antwoord op te geven. Mensen leren verschillend en de manier waarop verworven kennis toegepast wordt is al even verschillend. Als ik om mij heen kijk, zie ik echter wel een patroon. Het lijkt er op dat heel veel managers enkele kernbegrippen uit de literatuur of training gebruiken als kapstok. Veel van de theorie, de oefeningen, de voorbeelden en de onderlinge verbanden verdwijnt snel naar de achtergrond. 
 

Wat blijft er dan over? De oneliner! Een goed ontwikkelde methode of visie is vaak prima samen te vatten in enkele rake begrippen of zinnen. Vaak wordt een beetje lacherig gedaan over motto’s, spreekwoorden en quotes. Dat is echter onterecht. Er zijn niet veel mensen die een compleet boekwerk of een uitgewerkte managementtheorie paraat hebben om toe te passen. Het is niet eenvoudig om  twee maanden aan theorie en college direct te reproduceren en te gebruiken. Het onthouden van een korte quote of opmerking is echter een stuk eenvoudiger, zeker als de quote herkenbaar is in de dagelijkse praktijk. Zo’n quote kan werken als een trigger, een reminder of als kapstok om de achterliggende theorie weer boven te halen. Daarnaast is het noemen van een onliner vaak voldoende om je publiek te laten weten welke kant je op wilt.

Om mijn stelling meteen op dit stukje toe te passen: enkele voorbeelden die je wellicht herkent of misschien wel gebruikt. Tijdens één van de eerste colleges, vijftien jaar geleden, van mijn MBA was het woord aan professor Georgio Inzerilli. Veel kan ik me niet meer herinneren van dat college, behalve die ene vraag die hij stelde: ‘You can lead horses to the water, but you can’t make them drink. What makes horses drink?’ Deze vraag, over de manier waarop mensen gemotiveerd worden om iets te doen en hoe je daar als manager mee om moet gaan, hebben we uitgebreid tijdens het college besproken. Het zijn echter niet de uitleg, de voorbeelden of de discussies die primair bij mij zijn blijven hangen. Regelmatig kom ik in situaties waar ik opeens denk: ‘What makes these horses drink?’ Als die trigger eenmaal is overgehaald, komt de achterliggende informatie ook weer beschikbaar. 

Een andere oneliner die ik graag gebruik, is de volgende: ‘If you find yourself in a hole, stop digging’. Toegeschreven aan de Engelse politicus Lord Denis Healey als ‘The first law of holes’. Wanneer je dit principe eenmaal onderkend hebt, zul je verrast staan hoe vaak je in situaties komt waarop deze wet van toepassing is.

Een oneliner die daarnaast ook nog eens een beperkt Droste-effect vertoont, is ‘Management by Inflight Magazine’. Wie kent het niet. De collega of baas die terug komt van vakantie of de kapper, daar een leuke tagline in een blad gelezen heeft en de inhoud daarvan onmiddellijk in de eigen organisatie toe wil passen. Is dit slecht? Natuurlijk niet, probleem is alleen vaak dat het idee geen enkele band heeft met strategie, visie, huidige aanpak, ervaringen of gestelde doelen.

Het gebruik van oneliners heeft meestal voordelen. Makkelijk te onthouden, snel te gebruiken, eenvoudig uit te leggen en over te dragen. Ook zijn ze nog eens minder droog en complex dan de gemiddelde theorie uit een managementboek. Hou het luchtig, hou het kort!