De rechtbank in Den Haag verbiedt de gunningen in twee percelen van de datacentermiddelen-aanbesteding ROAD2016. Mededingers PQR en Protinus IT hadden bezwaar gemaakt omdat er sprake zou zijn geweest van manipulatieve kortingspercentages. De rechter houdt in het midden of dit aan de orde is geweest. Wel wordt geconstateerd dat het consortium i3-Avit-Centralpoint heeft ingeschreven met kortingspercentages die het in minicompetities wil hanteren. Dat is niet toegestaan.
PQR en Protinus IT startten, los van elkaar, vorige maand een kort geding tegen de Staat. Doel is om de voorlopige gunning van ROAD2016 tegen te houden. De aanbesteding kent twee percelen die in totaal naar verwachting een waarde van 144 miljoen euro hebben (zie kader onderaan). De geselecteerde partijen leveren de komende jaren aan talloze overheidsinstanties datacentermiddelen. Deze resellers betrekken de producten op hun beurt via distributeurs en fabrikanten.
Volgens PQR en Protinus had een aantal inschrijvers echter irreële kortingen afgegeven op diverse uitgevraagde merken, waardoor ze in een of beide percelen konden winnen. Opmerkelijk is dat Protinus IT in tegenstelling tot PQR, dat voor beide percelen niet was geselecteerd, een van de winnaars was van perceel twee. De ict-dienstverlener stapte toch naar de rechter omdat het vindt dat het systeem van de kortingspercentages manipulatie in de hand werkt en zowel nadelig is voor leveranciers als het Rijk.
Mag niet
De rechtbank in Den Haag heeft vandaag PQR en Protinus in het gelijk gesteld. Tijdens de zitting kwam naar voren dat het consortium i3-Avit-Centralpoint een fout heeft gemaakt. Het consortium verklaarde dat het met de kortingspercentages waarmee het inschreef, had geanticipeerd op de kortingen die de fabrikanten in de mini-competities verstrekken. Volgens de rechter loopt het consortium hiermee op de zaken vooruit. Minicompetities worden pas gehouden als de aanbesteding achter de rug is en de geselecteerde partijen bekend zijn. Aangezien fabrikanten normaliter in de minicompetities meer korting geven (en dit informeel ook op voorhand toezeggen), is het niet toegestaan om deze functionele kortingen al op te geven in de offerte.
Het consortium verweerde zich door te zeggen het simpelweg zijn marktinzicht heeft getoond. Nee, stelt de rechter, uit de aanbestedingsstukken blijkt een dergelijke strategie niet toegestaan. ‘De inschrijver moet de door haar aangeboden kortingspercentages immers in alle gevallen kunnen bieden, zo volgt uit vraag en antwoord 12 van de tweede Nota van Inlichtingen’, schrijft de rechter in de uitspraak.
Huiswerk
Het oordeel van de rechtbank luidt dan ook dat de Staat (lees: Inkoopuitvoeringscentrale Noord (IUC), onderdeel van het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen, die de aanbesteding heeft gecoördineerd) wordt verboden uitvoering te geven aan de gunningsvoornemens voor de opdracht ‘Rijksoverheid Aanbesteding Datacenters’ (ROAD) 2016 (perceel 1 en 2). Daarnaast moet de Staat binnen vier weken de door inschrijvers gehanteerde kortingspercentages controleren aan de hand van vraag en antwoord 12 van de tweede Nota van Inlichtingen om vervolgens naar aanleiding van de bevindingen een nieuwe gunningsbeslissing te nemen.
ROAD2016
Het eerste perceel is gericht op het leveren van datacentermiddelen aan SSC-ICT Haaglanden (het ODC én het shared service center) en de 33 andere rijksonderdelen. De geraamde waarde is 112.320. 000 euro. De projectgroep en de stuurgroep van ROAD hadden als voorlopige winnaars van deze aanbesteding aangewezen: de combinatie I3-Avit-Central Point, Infotheek, de combinatie Misco-Telindus ISIT en Scholten Awater.
Perceel twee omvat RODC RWS-DJI en zeven deelnemers die diensten afnemen van RODC RWS-DJI. De geraamde waarde is 31.680.000 euro. De projectgroep en de stuurgroep van ROAD hadden als voorlopige winnaars van dit perceel aangewezen: De combinatie I3-Avit-Central Point, Infotheek, de combinatie Misco-Telindus ISIT en Protinus IT.
Inschrijvers die geheel buiten de boot vielen, waren – naast PQR – Bechtle Direct en SLTN.
De gunninsgprocedure moet nu op last van de rechter opnieuw worden gedaan.
In andere woorden, de klant, in dit geval de Nederlandse staat, wordt door een rechter gedwongen af te zien van aanbesteding aan partij(en) omdat verliezers vinden het verloren te hebben. Afgezien van het gegeven dat de overheid vast wel kan vast stellen of degenen die de gunning toegewezen hebben gekregen dit ook voor die prijs kunnen uitvoeren, op welke wijze zij kortingen dan ook hebben doorberekend in die aanbieding, dat men dan toch niet het recht van eigen keus blijkt te krijgen.
Is dit geval alleen van toepassing op de overheid of geld dit ook voor aanbestedingen uitgeschreven door bedrijven zoals Shell, Unilever of KLM Air France, om er zo maar een paar te noemen?