Vertrouwen oogsten na Agile zaaien

Het proces van Agile software ontwikkeling is geen technische aangelegenheid. Het biedt de, op papier, beste uitgangspunten voor een grote kans van slagen. Maar waar draait het nu eigenlijk echt om?

We kennen allemaal de “droge” voordelen van iteratief ontwikkelen wel ondertussen. In plaats van big bang opleveren en naar alle waarschijnlijk een grote teleurstelling moeten incasseren, kun je nu kleine teleurstellinkjes sneller bijsturen. Dat is natuurlijk negatief verwoord, maar het is wel de technische essentie.

Betrokken product owner

Het begint bij een product owner die inhoudelijk betrokken is, maar ook de business goed weet te vertegenwoordigen. Dat zijn eigenschappen die best moeilijk te verenigen zijn. Politieke gevoeligheden, vriendjespolitiek en andere krachtvelden moeten hier overwonnen worden. En tegelijkertijd dondersgoed weten te verwoorden en onderbouwen wat je van het team wilt. Het is essentieel gebleken dat de product owner probeert de stakeholders zo betrokken mogelijk te laten zijn. Dat betekent in de praktijk dat de stakeholders altijd aanwezig zijn bij sprint reviews en planning sessies. En daar direct hun input op een constructieve manier leveren.

Het leuke is dat als ze daadwerkelijk bij elkaar in één ruimte zitten elke twee of drie weken, de interactie tussen de stakeholders ook daadwerkelijk op gang komt. Vaak weten deze mensen van elkaar niet eens echt goed waar ze mee bezig zijn, en blijkt dit dus een uitstekend middel om ze op één lijn te krijgen en de krachten te bundelen. Want telkens blijkt weer dat de verschillende meningen eigenlijk helemaal niet zo ver uit elkaar liggen en dat men eigenlijk allemaal precies het zelfde doel voor ogen heeft: een efficiëntere en effectievere bedrijfsvoering.

IJzersterk team

Dit is eigenlijk de essentie van Agile werken. Je werkt als team iteratief naar gezamenlijke doelstellingen toe. En dat team is niet alleen het Scrum-team, maar juìst de combinatie van het Scrum-team met de stakeholders. Want het zijn de stakeholders die onder regie van de product owner bepalen hoe het meest waardevolle product kan ontstaan. Het leuke is, dat als het team daadwerkelijk zo veel mogelijk fysiek bij elkaar komt bij elke sprint review en planning sessie er een steeds hechter geheel ontstaat. En dat brengt me bij het volgende: een Scrum-team met daarbij de stakeholders is niet iets wat een kort leven moet leiden.

Zo’n team is er juist om steeds beter op elkaar ingespeeld te raken en dus geleidelijk steeds efficiënter (en voorspelbaarder) kan werken. Dit betekent dat er niet voor elk project een nieuw team samengesteld wordt, maar dat de projecten binnen een programma ‘langs het team gehaald worden’. Een soort van fabriekje dus. Met een lopende band die backlog heet. Alléén op die manier ontstaat er een ijzersterk team dat een heel programma kan faciliteren.

Vertrouwen als voedingsbodem

Doordat er daadwerkelijk elke iteratie meerwaarde geleverd wordt, ontstaat er steeds meer vertrouwen bij de stakeholders. De sprint reviews, die in het begin wat onwennig zijn, worden steeds enthousiaster. Men durft elkaar echt aan te spreken. Zelfs de introverten worden betrokken team leden die de extroverten kunnen overtuigen van bepaalde oplossingsrichtingen. Het scrum team krijgt ook steeds meer zelfvertrouwen, bij zo veel enthousiaste reacties. Wat ooit begon als team om een bepaald probleem op te lossen, is nu een team dat steeds meer waarde creëert. Door toepassing van de nieuwste cloud snufjes wordt er zelfs hier en daar echt geëxperimenteerd en geïnnoveerd.

Waar de stakeholders eerst ‘bang’ waren voor al te vernieuwende functies, zien we dat door het vertrouwen dat ontstaan is ook meer lef ontstaat en men buiten de gebaande paadjes durft te gaan. Natuurlijk zijn er af en toe dips, vallen er hardere woorden en is de moraal soms iets lager. Juist dan is de betrokkenheid van de Scrum-master erg belangrijk om te zorgen dat de discipline gehandhaafd blijft en dat het team zo goed mogelijk het werk kan blijven doen. Die dips overleven ze dan vrijwel moeiteloos.

In de praktijk zien we dat zo’n team door vertrouwen te kweken jaren in dezelfde samenstelling kan blijven bestaan en ook echt meetbaar positief bij blijft dragen aan de groeiende successen van een bedrijfsvoering. Dat is waar Agile om draait: het kweken van vertrouwen en daarmee de beste, innovatieve oplossingen blijven realiseren. Om zo je bedrijf op een hoger plan te tillen, en dan weer hoger en weer hoger!