Elke organisatie rekent op it, en dus is het legitiem te vragen wanneer een organisatie de kwalificatie ‘digitaal’ verdient. En wat bedoelen we eigenlijk met digitaal? Voor de gewone consument en burger betekent digitaal ‘iets met it’. In de zakelijke context betekent het ‘strategische it’.
Let wel, digitaal is een bijvoeglijk naamwoord: het kwalificeert iets. Digitaal kun je dus niet vastpakken. Dat kun je alleen met apparatuur, systeemprogrammatuur, applicaties en gegevens. It dus.
De waarde van technologie zit ‘m erin dat je business anders, en ook andere business, bedrijft doordat technologie het mogelijk maakt. In de digitale organisatie, maakt it integraal deel uit van de producten van de organisatie, en hoe hun klanten, leveranciers en anderen met de organisatie interacteren. De waarde van informatie en it staat dus in de digitale organisatie dichter op omzet en prijzen dan op de traditionele efficiency-voordelen.
In de digitale organisatie, bepaalt it in sterke mate wat de organisatie doet. Een pragmatische definitie van een digitale organisatie is ‘een organisatie waarvoor it strategisch is voor het businessmodel’. En wanneer is it strategisch? Als het op de agenda van de raad van bestuur staat, dan is het strategisch. Zo niet, dan mag je gerust concluderen dat ze betere dingen te doen hebben. Ze zijn echt niet gek.
Grote verandering
Een transformatie is vaak nodig om de belofte van digitaal waar te maken. Transformatie betekent grote verandering. Verandering van vorm of structuur van producten en vaak de organisatie zelf. Grote veranderingen hoeven niet in één keer plaats te vinden. Het is meestal beter om veel kleine stappen te nemen, die tezamen tot grote verandering leiden. Hebben we het over digitale transformatie, dan gaat het over grote verandering in hoe de organisatie it gebruikt om de doelen te realiseren. Met andere woorden, beter gebruikmaken van het potentieel van it.
Het is nuttig onderscheid te maken tussen digitale transformatie en it-transformatie, want er is een hoop verwarring rondom deze termen. Waar digitale transformatie verandert hoe de business it gebruikt, gaat it-transformatie over grote veranderingen in hoe de informatiesystemen en it-diensten worden ontwikkeld, in productie genomen, beheerd en ondersteund. Het onderscheid is dus tussen wat en hoe. Ze zijn aan elkaar gerelateerd: de digitale transformatie stelt veel hogere eisen aan it, wat vaak een it-transformatie nodig maakt. Meestal gaan ze samen op, maar het is duidelijker om ze conceptueel uit elkaar te houden.
Auteur Mark Smalley is it-paradigmologist bij Smalley.it.
(Deze bijdrage verscheen eerder in Computable-magazine #01/2019)
Mark Smalley klinkt niet erg Nederlands en er is dus mogelijk iets mis gegaan in de vertaling waardoor sommige dingen nogal verwarrend zijn. Het hele verhaal wordt hierdoor een nogal semantische discussie waarin – naar ik aanneem – een Engelsman probeert een cultureel misverstand te duiden over het verschil tussen een digitale en it-transformatie. Een zin zoals: ‘De waarde van informatie en it staat dus in de digitale organisatie dichter op omzet en prijzen dan op de traditionele efficiency-voordelen’ klinkt hierdoor fantastisch maar is gewoon onzin.
Er zijn ook gevallen waar ‘digitalisering’ geinterpreteerd wordt als meer in Excel te doen, Excel-sheets opbouwen, onderhouden, gewoon langs een ERP-systeem. Voordeel: Excel is niet zo streng, protesteert niet, uw resultaten kloppen, wat in uw ERP soms wat moeilijker is. Je hoeft geen rekening te houden met relationele integriteit. Dat het wat chaotisch kan worden is een ander probleem natuurlijk.