Het datalek in Infectieradar kon voorkomen worden. De kwetsbaarheid ontstond door een manipulatie in de url. Dit risico was voor de livegang bekend bij het RIVM en hier waren maatregelen voor getroffen. Echter bleek het lek in juni op een andere plek in de url te zitten. De overheidsinstelling had deze kwetsbaarheid kunnen opsporen via een extra test.
Dat meldt Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in een Kamerbrief.
Via Infectieradar kunnen Nederlanders hun coronaklachten melden. De website werd in maart dit jaar geïntroduceerd. Op dat moment werd Influenzanet gebruikt als leverancier. Eind maart kampte de website met technische problemen, waardoor het RIVM de website offline haalde. Op dat moment stapte de overheidsinstelling over op Formdesk als leverancier.
Risicoanalyse
Voor de overstap op de SaaS-oplossing van Formdesk, maakte het RIVM een risicoanalyse en voerde de instelling een pentest uit. Daarnaast is een Privacy Impact Assessment (PIA) uitgevoerd. Zoschrijft De Jonge in de Kamerbrief. Tijdens dit proces is onder meer het risico op manipulatie in de url ontdekt.
Om de genoemde risico’s tegen te gaan, zijn er door het RIVM maatregelen genomen, onder meer om mogelijke misbruik van url-gegevens tegen te gaan. Hiervoor zijn de door Formdesk geadviseerde maatregelen door het RIVM uitgevoerd.
Andere plek
Bij het datalek, dat op 6 juni aan het licht kwam, bleek de url op een andere plek te zijn gehackt. ‘Dit was niet in de eerste risicoanalyse naar voren gekomen, en de door Formdesk voorgestelde maatregelen die het RIVM heeft doorgevoerd, waren daarmee geen oplossing voor dit probleem’, schrijft De Jonge.
‘Achteraf gezien concludeert het RIVM dat dit probleem op 25 maart opgemerkt had kunnen worden indien ná implementatie van de door de leverancier van Formdesk geadviseerde maatregel en vóór het online plaatsen van Infectieradar een extra test op dit risico was uitgevoerd’, aldus de minister.
Tijdelijk offline
Nadat het datalek werd geconstateerd, werd de Infectieradar offline gehaald. Formdesk dichtte op diezelfde dag het lek middels een patch. Echter koos de overheidsinstelling ervoor om de website nog iets langer offline te houden. Dit, om de geboden oplossing van Formdesk uitvoerig te testen voor de website weer live ging. Hierbij werd it-leverancier Sogeti ingeschakeld voor een pentest en vervolgens heeft het RIVM ook zelf de website nog getest.
Ja, hallo, ieder gebrek is op te sporen met één enkele test. Het probleem is echter dat pas achteraf duidelijk is wat die test dan had moeten zijn. Het probleem is vooraf te weten welke tests uit te voeren. Ik ben er meer in geïnteresseerd of het gebrek zo stuitend is dat een “reasonable person” met een enkele oogopslag had kunnen weten dat er iets niet in de haak was. Ik heb de kamerbrief maar eens gelezen (tip voor de overheid: verspreid dit soort berichten in PDF, en niet in Microsoft Word formaat), maar daar staan ook geen nadere details in.
Wat is eigenlijk het “hacken” van een URL? Ik mag toch zwaar hopen dat je niet door het wijzigen van een URL inzicht kan krijgen in andermans gegevens. En als dat wel zo is dan is FormDesk een prutspakket.