TNO ziet in hightechmegaclusters de oplossing voor potentieel welvaartsverlies. Deze grootschalige innovatiehubs rond de meest strategische sleuteltechnologieën zijn de springplank voor nieuwe techkampioenen.
Dit staat in een rapport van TNO over het versterken van het verdienvermogen van Nederland. TNO roept de overheid op om specifiek te investeren in de ontwikkeling van deze megaclusters.
Volgens de onafhankelijke onderzoekorganisatie staat Nederland op een keerpunt: andere landen zoals Zuid-Korea, de VS en China steken miljarden in nieuwe technologie, terwijl Nederland achter dreigt te raken. ‘Om concurrerend te blijven, moeten we nu inzetten op schaal, focus en samenwerking. Dat is precies wat hightechmegaclusters mogelijk maken. Zonder hen is er geen volgende ASML’, aldus TNO.
In deze innovatiehubs werken bedrijven, kennisinstellingen, overheden en investeerders intensief samen aan sleuteltechnologieën zoals quantum, geïntegreerde fotonica en batterijen. Binnen deze megaclusters hebben bedrijven toegang tot moderne labfaciliteiten, hightech-apparatuur en pilot-productielijnen. Dit stelt hen in staat risico’s te delen, sneller op te schalen en hun wereldwijde concurrentiepositie te versterken. Sleuteltechnologieën zijn per definitie ‘dual use’: ze zijn onmisbaar voor zowel civiele toepassingen als defensie- en veiligheidsdoeleinden, aldus TNO.
In landen zoals Zuid-Korea, de VS en China is de concurrentie tussen bedrijfjes en mensen onderling snoeihard. Wat daar werkt, gaat niet voorbaat hier ook werken of eigenlijk bij voorbaat hier zeker niet ook werken. Het zal bij ons echt slimmer moeten dan alleen met cherry-picking op de strategie van anderen.
https://www.youtube.com/shorts/s9Hn1KeAeIA
De oorsprong van ASML ligt bij Philips, een groot bedrijf wat kapitaalkrachtig was en een oprichter had die geobsedeerd was met verticale integratie en risico durfde te nemen. Dat soort bedrijven hebben we niet meer in Nederland. Alle huidige bedrijven zijn extreem risicomijdend en gespecialiseerd. Ergo, er zal nooit meer een bedrijf als ASML kunnen ontstaan in dit land.
Om de “megaclusters” als oplossing aan te dragen is de plank volledig misslaan. Er is gewoon heel veel kapitaal en organisatie nodig om een bedrijf zoals ASML op te zetten. De overheid heeft zich grotendeels teruggetrokken qua deelnemingen (al gaat het nu wel weer die kant op het is nog steeds klein bier en voornamelijk op defensiegebied) en de ambtenarij koopt liever van de plank.
De politiek is verdeeld omdat gewenste investeringen politiek gekleurd zijn. Zo willen linkse partijen alleen investeren in “groene” technologie of arbeidsintensieve industrie. Daardoor gebeurt er uiteindelijk niks.