COLUMN – Meta, het concern achter Instagram en Facebook, haalde vorig jaar een omzet van zestien miljard dollar (meer dan 13,8 miljard euro) uit advertenties die verband houden met fraude en verboden producten. Maar liefst 10 procent van de winst komt van misleidende advertenties.
Maar, hoor ik je vragen, kunnen ze dit dan niet tegen houden? Jazeker wel. Als één partij dat kan, dan is het Meta. Ze kunnen namelijk de meest ingewikkelde algoritmes maken. Daar zijn ze groot en heel erg rijk mee geworden. Sterker nog ze hebben de algoritmes zelfs zo goed gemaakt dat de misleidende advertenties precies bij die mensen terecht komen die het meest gevoelig zijn voor deze advertenties. En dit zijn meestal niet de mensen die het geld heel goed kunnen missen.
Ze kunnen ook gewoon elke advertentie handmatig controleren
Maar het goede nieuws is: ze kunnen er heel eenvoudig iets aan doen. Het hoeft niet eens geautomatiseerd. Ze kunnen ook gewoon elke advertentie handmatig controleren. Kranten doen dat namelijk al hun leven lang.
Tientje van oma
Het hele issue is natuurlijk, als Meta deze advertenties gaat tegenhouden dan verdienen ze ook niet die 13,8 miljard. Dan wacht je toch even met de oplossing. Het is alsof je elke week een tientje van je oma krijgt omdat zij denkt dat je weer net jarig bent geweest. Jij gaat haar niet vertellen dat je maar één keer per jaar jarig bent. Jij wilt elke week dat tientje. Maar Jacob, je gaat je arme oma toch niet beroven? Nou, Meta wel.
En natuurlijk doet Meta er wel iets aan. Met de nadruk op iets. Zo wordt een kleine adverteerder na acht waarschuwingen geblokkeerd. Betaal je veel meer aan Meta en ben je een grote adverteerder dan word je pas na vijfhonderd waarschuwingen geblokkeerd. Misschien wordt het eens tijd dat wij Meta gaan blokkeren. Ik geef ze nog vijfhonderd waarschuwingen.
Jacob Spoelstra is columnist/stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl.het.

Nog een feitje: Facebook weet dat het honderden miljoenen nep-profielen in zijn bestand heeft staan. Maar ze doen er niets tegen. Als ze die zouden verwijderen dan zou het kunnen lijken alsof Facebook minder populair wordt en dat zou hun beurskoers nadelig beïnvloeden.
Dus ze laten het gewoon zoals het is. Soms verwijderen ze er een paar miljoen, maar de bulk laten ze gewoon staan.
Dus het verbaasd mij helemaal niets dat Facebook geen incentive heeft om frauduleuze advertenties aan te pakken. Ze verdienen er zelfs aan. Pas als de wetgever Facebook aansprakelijk houdt voor de fraude die hiermee gepleegd wordt dan zullen ze (misschien) hun beleid veranderen.
Of misschien ook niet. Ieder slachtoffer zal Facebook juridisch zelf moeten aanklagen en dat zullen weinigen durven doen. De kosten zijn hoog, de opbrengsten onzeker en Facebook heeft dure advocaten die het lang kunnen rekken.
Nederland lijkt inmiddels één groot Cuckoo’s Nest geworden. Er zit óf een groep briljante geleerden óf een stel geestelijk minder bedeelden die gedwongen in een inrichting zijn opgenomen. Dat is het dan geworden en dat blijft het voorgoed. Opvallend hoe veel minder bekrompen Britten en Duitsers vaak lijken.
Het is alsof Nederlanders niet meer begrijpen hoe hersenen eigenlijk werken. Als je welk nieuw feit dan ook moeiteloos kunt inkleuren naar je bestaande wereldbeeld, weet je toch dat je in een oneindige, zichzelf bevestigende tunnel zit?
Nieuwe economische segmenten rond Amazon, eBay, Marktplaats, AliExpress, Google, Microsoft en Meta hebben méér gedaan tegen armoede — wereldwijd én nationaal — dan overheden. En dat terwijl ze er zelf geld mee verdienden in plaats van op andermans rekening.
Ik snap dat geloof in “alle heil van de staat” in Nederland niet zo goed. Ieder omaatje moet door de staat van andermans geld andermans omaatje laten beschermen tegen haar kleinzoon (en gaat vervolgens oma zitten mishandelen). De indoctrinatie reikt kennelijk verder dan alleen via de gevestigde media die het verschil tussen indoctrinatie en nieuwsverslaggeving inmiddels niet meer lijken te kennen.
Afzeiken met rekensommetjes als “jaarwinst gedeeld door het geschatte fraudeaandeel van de omzet” zullen partijen met enig verantwoordelijkheidsbesef zich weinig van aantrekken. Maar goed, als we dan toch insinueren: jij hoopt natuurlijk weer dat de overheden dat varkentje weer voor ons gaan wassen. Want jij hebt het niet nodig.
Rekening houden met de mogelijkheid van verantwoordelijkheidsbesef bij de succesvolste bedrijven ter wereld is absurd. Hoe zijn ze anders zo groot geworden? Dat snapt ieder Nederlands kind tegenwoordig al op de kleuterschool.