De AI Coalitie 4 NL (AIC4NL) heeft een ai-investeringsagenda voor Nederland gepresenteerd. Volgens de coalitie is er vijf miljard euro aan gerichte investeringen nodig in de ai-infrastructuur, het opbouwen van een Nederlandse ai-industrie en de inzet van artificiële intelligence (ai) als versneller van grote transities op gebieden zoals energie, gezondheid, stikstof en voedsel.
AIC4NL doet een oproep aan politiek en bedrijfsleven om samen de noodzakelijke investeringen te realiseren, zodat Nederland kan aansluiten bij de voorhoede van Europa en de slagkracht behoudt om een eigen ai-koers te bepalen. De organisatie spreekt van AI Fair Tech: verantwoorde ai, ontwikkeld en toegepast op basis van Europese waarden. De recent aangekondigde investering van tweehonderd miljoen in een nationale ai-fabriek in Groningen is een stap in de goede richting, maar er moet meer gebeuren, vindt AIC4NL.
‘Ai is een niet meer weg te denken systeemtechnologie met impact op alle aspecten van de maatschappij. Alhoewel dit in Nederland onderkend wordt, is er te weinig concrete actie en wordt er te weinig geïnvesteerd om daadwerkelijk met ai aan de slag te gaan. Nederland raakt hierdoor achter in Europees verband’, aldus Willem Jonker, bestuursvoorzitter van AIC4NL.
Investeren
Met de juiste inzet van kunstmatige intelligentie blijft de zorg betaalbaar, wordt het energiesysteem slimmer, verduurzaamt de voedselketen en wordt de veiligheid in Nederland vergroot, beweert het verbond. Om deze kansen te benutten komt AIC4NL met investeringsagenda gebaseerd op drie samenhangende pijlers, goed voor een totaal van vijf miljard euro aan investeringen:
1. Bouw een veilige en betrouwbare ai-infrastructuur
Voor data, datadeling en rekencapaciteit: de basis voor innovatie, autonomie, veiligheid en privacy;
2. Ontwikkel een Nederlandse ai-industrie
Zodat Nederland technologie kan ontwikkelen die voldoet aan Europese waarden, minder afhankelijk wordt van Big Tech en startups kunnen doorgroeien;
3. Versnel de ai-transitie in strategische sectoren.
Met zogeheten AI Grand Challenges voor zorg, energie, agrifood, veiligheid/defensie en klimaat, aangevuld met een groot bij- en omscholingsprogramma.
Intensieve samenwerking
Volgens AIC4NL beschikt Nederland over de kennis, bedrijven en talenten om een sterke ai-natie te zijn. Maar om dit potentieel te benutten is intensieve samenwerking nodig, ondersteund door een duidelijke nationale regie en een Nederlands AI Pact waarin alle partijen zich committeren aan gezamenlijke doelen. Ook een goede aansluiting op Europese initiatieven, waaronder het AI Content Action Plan, is van groot belang om optimaal mee te kunnen doen in de Europese kopgroep. Daarmee ontstaat de basis voor een robuuste ai-positie voor Nederland, aldus het samenwerkingsverband.
Het position paper met een ai-investeringsagenda voor Nederland is beschikbaar via: https://aic4nl.nl/over-ons/position-paper/. De aankondiging van de ai-investeringsagenda komt een dag nadat een andere groep experts/adviseurs met een Nationaal AI Deltaplan is gekomen.
AIC4NL
Begin dit jaar gingen de Nederlandse ai-gemeenschap AI Coalitie (NL AIC) en het publiek-private meerjarenprogramma AiNed op in een nieuwe organisatie: AI Coalitie 4 NL, afgekort tot AIC4NL. Met de bundeling hopen de partijen een impact te maken op een verantwoorde ontwikkeling en toepassing van ai in Nederland.
Het in 2019 gestarte NL AIC was een initiatief van VNO-NCW, MKB-Nederland, het ministerie van EZK, TNO en bedrijven als Philips, Ahold Delhaize en IBM. Het samenwerkingsverband zette zich in om ai-ontwikkelingen in Nederland te versnellen en ai-initiatieven met elkaar te verbinden.
AiNed, in 2021 opgericht, was een Nationaal Groeifonds-project datde ontwikkeling en toepassing van ai bij het Nederlandse bedrijfsleven en overhedenbevordert, bijvoorbeeld via financieringen. Ook pakt het knelpunten aan op het terrein van innovatie, kennisbasis, arbeidsmarkt, maatschappij en het delen van data.

Overheden creëren op een gestructureerde manier vraag. Net zoals bedrijven en private personen. Bedrijven investeren. Overheden met belastinggeld laten investeren in kennis- en productontwikkeling, is om tal val redenen een slechte optie. Je bent dan te vroeg omdat je niet weet wie wat waar gaat maken en je al wel geld kwijt bent. Een overheid kan domweg in dat stadium de expertise ook nog niet hebben om daarin adequate beslissingen te nemen. Je zou daarvoor tal van overheden moeten laten wegkwijnen om de goeie overheden als opdrachtgevers en innovators over te houden. Zonder selectiedruk kan geen geen kwaliteit ontstaan.