Mireille Hildebrandt, hoogleraar in ict en rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en Radboud Universiteit (RU) in Nijmegen, krijgt een Advanced Grant van 2,5 miljoen euro van het European Research Council (ERC). Met deze beurs gaat zij onderzoeken wat de gevolgen zijn van de digitalisering van het recht door kunstmatige intelligentie en blockchain.
Hildebrandt werkt aan de Vrije Universiteit Brussel en Radboud Universiteit in Nederland en is daarnaast verbonden aan de VUB-onderzoeksgroep Law Science Technology & Society studies (LSTS). In de afgelopen jaren deed zij vanuit Brussel en Nijmegen onderzoek naar de gevolgen van data-gestuurde omgevingen voor rechtsstaat en democratie.
Nu wil zij zich verdiepen in de inzet van kunstmatige intelligentie en blockchain-technologie in het recht zelf. Denk aan advocatenkantoren, het openbaar ministerie en de rechterlijke macht, maar ook aan overheden, notarissen en fiscalisten, die computersystemen gebruiken om juridische beslissingen te nemen, te voorspellen of voor te bereiden.
Daartoe start Hildebrandt het onderzoek onder de titel ‘Counting as a Human Being in the Era of Computational Law’. Hiervoor gaat zij onderzoeken hoe het huidige, tekst-gestuurde recht zich verhoudt tot data- en code-gestuurd recht. Een viertal juristen en filosofen (in Brussel) en twee informatici (in Nijmegen) gaan in kaart brengen wat de mogelijke gevolgen zijn van de introductie van computationeel recht voor bijvoorbeeld de begrijpelijkheid en de contesteerbaarheid van het recht.
Via het onderzoek hoopt Hildebrandt de kern van de rechtsstaat te waarborgen op het niveau van het ontwerp van ‘legal tech’. Om dit te realiseren wil ze de trade-offs zichtbaar maken die met iedere ontwerpbeslissing verbonden zijn. Het uiteindelijke doel is een nieuwe hermeneutiek (interpretatieleer) te ontwikkelen die juristen (en burgers) in staat stelt om de output van computationele systemen op waarde te schatten, te interpreteren en aan te vechten.
European Research Council
De European Research Council (ERC) van de Europese Unie is de eerste pan-Europese organisatie voor financiering van grensverleggend onderzoek. Het doel is om wetenschappelijke topkwaliteit in Europa te stimuleren door de allerbeste, creatiefste onderzoekers te ondersteunen. De European Research Council heeft daarvoor een Starting Grant voor jonge toponderzoekers, de Consolidator Grant voor onafhankelijke excellente wetenschappers en de Advanced Grants voor senior research leiders.
De Europese Onderzoeksraad (ERC) heeft beurzen toegekend aan zeven Vlaamse wetenschappers die verbonden zijn aan Vlaamse instituten. Naast Hildebrandt zijn dit:
- Joris de Schutter (Katholieke Universiteit Leuven) – Generalizing human-demonstrated robot skills
- MarieFrancine Moens (Katholieke Universiteit Leuven) – Commonsense and Anticipation enriched Learning of Continuous representations sUpporting Language UnderStanding
- Johan Suykens (Katholieke Universiteit Leuven) – Exploring Duality for Future Data-driven Modelling
- Bart Lambrecht (Vlaams Instituut voor Biotechnologie, VIB) – Role of protein crystallization in type 2 immunity and asthma
- Greet van den Berghe (Katholieke Universiteit Leuven) – Survival of the Fittest: On how to enhance recovery from critical illness through learning from evolutionary conserved catabolic pathways
- Clay Holroyd (Universiteit Gent) – Cracking the Anterior Cingulate Code: Toward a Unified Theory of ACC Function
