De discussie binnen de IT over ‘employability’ richt zich teveel op de korte termijn. Dat zegt Gerard van Hees van de FNV dienstenbond. "Automatiseerders leren veel bij, dat moet ook wel om de veranderingen bij te houden. Maar of deze educatie oplossingen biedt voor de langere termijn betwijfel ik. Er komen steeds meer standaardpakketten op de markt en de systemen zijn beter op elkaar afgestemd. Het wordt een stuk eenvoudiger in de IT, waardoor er steeds minder mensen nodig zijn.
De term employability, te vertalen als blijvende inzetbaarheid van de werknemer, kwam onlangs in het nieuws na een congres waarbij dit onderwerp centraal stond. De brede inzetbaarheid van de werknemer heeft de toekomst, waardoor iedereen een leven lang moet leren en op die manier volledige controle heeft over de eigen loopbaan. Ook binnen de automatisering speelt deze discussie. Scholing is voor automatiseerders immers onvermijdelijk. "De kennis van de automatiseerders is tijdelijk. Nu werken we met Windows 95, straks komt Windows 98 uit en daarna zal ongetwijfeld versie 2000 volgen. Dit vereist veel bijscholing", meent Roger Raemaekers van adviesbureau Gartner Group. De product-manager kan zich grotendeels vinden in de kritiek van vakbondsman Van Hees. "Veel bedrijven bereiden zich nog te weinig voor op de snelle ontwikkelingen. De branche moet continu vooruit kijken. Elke onderneming moet immers zorgen dat de juiste vaardigheden op het juiste moment aanwezig zijn. Veel organisaties hebben nog te weinig zicht op de lange termijn", aldus Raemaekers. Volgens Jeroen Versteeg van IP/Informatica Projectgroep is het niet vreemd dat veel ondernemingen te weinig naar de toekomst kijken. "Wie is staat is te voorspellen wat er over vijf jaar gebeurt in de IT is een goeroe." De meeste bedrijven zijn inmiddels doordrongen van de noodzaak het personeel te scholen. "Veel werkgevers menen nog steeds dat de studie de verantwoordelijkheid is van de werknemers. Daar ben ik het niet mee eens, want mensen zijn nu eenmaal geneigd om zaken gemakkelijk op te vatten. De werkgevers hebben wat scholing betreft zeker een sturende taak", vervolgt Van Hees.
Geen prioriteit
Premier Kok zei tijdens het congres over employability dat een baan voor het leven verleden tijd is. Voor automatiseerders brengt deze uitspraak weinig nieuws onder de zon. "Flexibiliteit bestaat al en is eigenlijk geen item", meldt Machiel de Rooij van branche-organisatie Fenit. Versteeg kan zich toch niet helemaal in deze ontwikkeling vinden. "Ik bestrijd dat niemand zijn hele leven bij een organisatie kan blijven. Ik vind het jammer dat een werknemer die veertig jaar bij een bedrijf werkt als een sufferd wordt gezien." De Rooij meent dat de hele discussie over brede inzetbaarheid geen top-prioriteit heeft. "De bedrijven moeten eerst zorgen dat ze voldoende mensen binnen krijgen. De instroom van nieuwe werknemers en de krappe arbeidsmarkt is op dit moment een veel grotere zorg. Laten we eerst de komende vijf jaar overbruggen." Volgens de medewerker van Fenit zijn alleen de grote ondernemingen in staat zich bezig te houden met employability. "Er bestaat wat dit betreft een groot verschil tussen de top en de rest van de branche." Bij Cap Gemini is de brede inzetbaarheid een belangrijk thema. "Onze mensen moeten zich continu bijscholen. Een vaste weg naar de top bestaat niet meer. De medewerkers kunnen hun eigen pad uitstippelen", zegt PR-manager Hans van Grieken. De uitstroom bij Cap Gemini is echter groot, zo’n 15 tot 20 procent. "Tja, dat is best een punt van discussie. Veel mensen hebben behoefte aan zekerheid. Maar, een bedrijf redt het niet met mensen die 25 jaar op dezelfde plaats zitten." Volgens Raemaekers brengt het verloop van personeel problemen met zich mee voor de scholing van de medewerkers. "Bovendien moeten bedrijven inschatten waar de hiaten vallen bij zoveel wisselingen. Ook dit gebeurt te weinig. Het is duidelijk dat een verdere discussie over employability zondermeer nodig is."
