Voor onze jaarlijke Consultancy Guide vroegen we onze Computable-experts waarom je als bedrijf een consultant zou moeten inhuren om je te laten adviseren over outsourcing. 'Het woord outsourcing doet vermoeden dat je iets buiten de deur zet. Maar niets is minder waar', waarschuwt Frits Timmermans van SPS. 'Als opdrachtgever houd je de verantwoordelijkheid en word je geacht de regie stevig in handen te houden.’
Wat is het?
Bij outsourcing, ofwel uitbesteding, laten organisaties het ict-werk dat ze eerst zelf deden voortaan buiten de deur uitvoeren. In een aantal gevallen gaat (een deel van) het personeel dat dit werk uitvoert, mee naar het bedrijf dat de werkzaamheden overneemt. Ook kan het werk zonder personeel naar het buitenland (lagelonenlanden) worden verplaatst.
Daarnaast kan uitbesteding gaan om het elders laten uitvoeren van bepaalde zakelijke processen, zoals salaris- en personeelsadministratie, financiën, inkoop of facturering (inclusief ondersteunende it-systemen). Dit heet 'business process outsourcing', maar komt in Nederland mondjesmaat voor. Marc Korthout, Outsourcing Director van Accenture Nederland, verwacht toch een groei, en dan met name in klantspecifieke bpo-opdrachten, zoals het overnemen van het ordermanagement of het beheren van tijdelijke arbeidskrachten.
Moet ik hierover nadenken?
'Het woord outsourcing doet vermoeden dat je iets buiten de deur zet. Maar niets is minder waar', waarschuwt Frits Timmermans van SPS. 'Als opdrachtgever houd je de verantwoordelijkheid en word je geacht de regie stevig in handen te houden.
'Voordat je met outsourcing kunt starten, moet je de volwassenheid van de eigen ict-organisatie goed analyseren. Er zijn diverse gebieden die je goed op orde moet hebben voordat je succesvol kunt outsourcen', aldus Marcel Duijnisveld, senior consultant, Yellowtail.
Bart de Ruijter van Metri Group pleit er voor dat organisaties van tevoren scherp bepalen wat ze met uitbesteding willen bereiken. 'Zie het als een softwareontwikkeltraject: stel eerst een ‘functioneel ontwerp' op voordat je aan de slag gaat. Maak als het ware een foto van je ict-omgeving en bepaal welke delen vatbaar zijn voor sourcing en wat het eindresultaat moet zijn. Pas dan is het mogelijk de uiteindelijke resultaten van het sourcingtraject te becijferen en een businesscase te maken. Benchmarken is dus essentieel en wel vooraf.'
Wat valt er te kiezen?
Grote opdrachten worden vanuit een 'verdeel en heers'-tactiek meestal verdeeld over verschillende partijen. Zo'n multisourcing-aanpak vraagt regievoering om zowel de leveranciers aan te sturen als de achtergebleven ict-organisatie opnieuw in te richten. 'Voordat je leveranciers uitnodigt om een aanbieding te maken, is het essentieel dat de scope en de service levels van de gevraagde dienstverlening eenduidig is beschreven. Op basis daarvan kunnen de voorstellen van leveranciers worden beoordeeld', stelt Prof. dr. Erik Beulen van de Universiteit van Tilburg.
Midden- en kleinbedrijven gaan vaak met een of twee partners in zee. In dit verband is het uitbesteden van kleinere softwareprojecten naar een ander land voor het mkb zeker interessant, zegt Johan Bouman van Offshore Solutions. Wel is het handig om een betrouwbare partner te kiezen die de lokale markt en de culturele verschillen in Oost-Europa of Azië heel goed kent, vindt Bouman.
Je kunt ook van uitbesteding afzien en kiezen voor je eigen personeel, stelt Geert Wismans , manager ICT bij Prime Champ. Een van de oorzaken van het tegenvallende resultaat van uitbesteding is het gebrek aan betrokkenheid, heeft hij gemerkt. Dat hebben de interne ict'ers in zijn ogen wel. 'Zij kunnen vaak veel sneller dan externe medewerkers de vragen en wensen vertalen naar oplossingen en eisen voor de toekomst.'
Wat is daar zo moeilijk aan?
De verwachtingen rondom outsourcing zijn vaak hooggespannen en worden niet altijd waargemaakt. Volgens management consultant Dick Costeris van Ordina vergeten opdrachtgever en opdrachtnemer regelmatig dat de focus bij outsourcing op samenwerking moet liggen, met de nadruk op 'samen' en niet op 'werken' of op 'sturen en straffen'. Het opbouwen van een goede vertrouwensrelatie heeft even tijd nodig.
De fout die vaker gemaakt wordt is dat de sourcende partij denkt een intern probleem op te lossen door het buiten de deur te plaatsen en er een service level agreement op te leggen, merkt Mat Maas van DTP@Work op.
Wie geeft hierover advies?
AAC Cosmos
Accenture
Atos Origin
BT
Bull
Capgemini/Sogeti
Centric
Ciber
Ernst & Young
Fujitsu
HP
IBM
ICT Automatisering
Imtech ICT
Inter Access
IT Staffing
KPN/Getronics
Logica
Microsoft
NCCW
Nobel
Ordina
Qurius
Siemens
Simac
Tata Consultancy Services
Total Specific Solutions
Triple P
T-Systems
Unisys
VX Company
Selectie adviesbedrijven
Bovenstaande lijst kwam tot stand door aan de veertig grootste adviesbedrijven te vragen over welke ict-deelgebieden zij adviseren.
De selectie van de veertig grootste adviesbedrijven is uitgevoerd door Mazars Berenschot Corporate Finance. Dat gebeurde op basis van omzetgegevens van ict-bedrijven die ict-advisering als hoofdbedrijfsactiviteit hebben. Deze omzetgegevens zijn gehaald uit openbare bronnen.
Organisaties zijn steeds afhankelijker van een ICT omgeving. Om de kans op succes te vergroten is het van belang dat er aan regievoering gedaan wordt.
De meeste adviesbureaus hier genoemd handelen vanuit de ICT gedachte, in de praktijk is dit echter maar een deel van het probleem. Het grootdte deel van ICT projecten in het algemeen gaan mis doordat de klantvraag niet helder en duidelijk is en omdat er niet gestuurd wordt op de klantvraag. Hierdoor is regievoering niet alleen van belang bij outsourcing maar bij elke vorm van ontwikkeling van nieuwe producten.