In recessies komt steevast de vraag op: hoe zorg ik ervoor dat ik zo min mogelijk kans heb ontslagen te worden? En als dat toch gebeurt: hoe zorg ik ervoor dat de kans dat ik weer een baan vind zo groot mogelijk is?
Hiervoor zijn natuurlijk vele antwoorden te geven. Twee adviezen zijn duidelijk, in ieder geval voor ict’ers zoals wij.
1. Zorg ervoor dat je altijd een duidelijke expertise of vaardigheid bijhoudt. Je moet van je zelf kunnen zeggen: ‘Ik ben Cobol-programmeur’, ‘ik ben trainer’ of ‘ik ben functioneel ontwerper’. Die vaardigheid of expertise moet duidelijk zijn, aantoonbaar zijn en liefst ook gebaseerd zijn op recente ervaring.
Er zijn heel veel manieren om sluipenderwijs uit je kernexpertise weg te drijven. Coördinerende taken hier, stukje architectuur daar, wat projectondersteuning weer ergens anders en natuurlijk ‘advies’, veel ‘advies’. Of nog beter: consultancy. En we vinden dat vaak wel prettig. Het klinkt gewichtiger, het betaalt vaak beter en het is misschien ook wel makkelijker, in die zin dat je inhoudelijke vaardigheden niet hoeft bij te houden en er vaak ook geen concrete resultaten zijn die moeten voldoen aan duidelijke criteria. Een programma werkt of werkt niet, maar hoe zit dat met een ‘architectuurrapport’?
Ik denk dat velen van ons zich laten wegzuigen uit ons vak omdat we dat vak eigenlijk nogal moeilijk vinden. Beetje praten, beetje adviseren, dat is toch veel makkelijker? Maar het is wel een valkuil.
2. Zoek bij voorkeur vaardigheden in het primaire proces. Voor ict’ers betekent dat vaardigheden die direct nodig zijn voor het realiseren en onderhouden van systemen. Programmering, functioneel ontwerp, GUI-realisatie, systeembeheer, allemaal prima.
Maar activiteiten als kwaliteitsmanagement of e-commerce consultancy horen daar waarschijnlijk niet bij. En bij iedere recessie zijn de ‘vage’ rollen dan ook de eersten die geschrapt worden. Zeker ict’ers in de detachering krijgen daarmee te maken. Overigens speelt niet alleen de vaagheid en veronderstelde misbaarheid van de expertise daarbij een rol, maar ook de kosten. Vaak zijn gedreven door een hype juist de salarissen en tarieven van die ‘vage’ expertises in de periode voor de recessie sterk gestegen. Dat is dan makkelijk bezuinigen.
Deze twee regels helpen een heel eind. Hou je vak bij en zorg ervoor dat dat vak niet vaag is en duidelijk een bijdrage levert. Dat maakt je veel beter bestand tegen recessies.
De schrijver van dit artikel heeft blijkbaar zijn eigen functie-omschrijving niet gezien. Of geldt dit niet voor hemzelf?
3. Ga werken bij een werkgever, die je niet meteen bij de eerste de beste tegenslag, als oud vuil op straat gooit met “kredietcrisis” als excuus.
4. Zorg dat je de andere helft van jezelf ook ontwikkelt.
Blijf niet alleen in de ICT_TECHNIEK werkzaam, maar zorg ervoor dat je je menselijke kwaliteiten verder uit ontwikkeld. Dan kun je nog eens een overstap maken naar een kompleet andere sector, waar menselijke eigenschappen wel gewaardeerd worden.