Processorproducent Intel neemt stap voor stap afstand van halfgeleiderontwerper Rambus en diens gelijknamige geheugenchips. De komende maand verschijnen de eerste chipsets die Intels Pentium 4-processoren laten communiceren met standaard geheugenchips. Daarnaast staakt de processorreus het meeleveren van Rambus-chips bij zijn Pentium 4.
Intel zelf komt volgende maand met een Pentium 4-chipset die sdram-chips ondersteunt. Dat product, i845 genaamd, is al enkele maanden in de maak. Daarna wil het bedrijf in het eerste kwartaal van volgend jaar een variant uitbrengen die het snellere ddr (double data rate) sdram ondersteunt.
Diverse chipleveranciers komen deze maand al met eigen Pentium 4-chipsets, zowel voor sdram als ddr sdram. Hieronder bevinden zich Acer Labs, Sis, Ati en Via. Laatstgenoemde elektronicaproducent heeft echter geen officiële toestemming van Intel voor het gebruik van Pentium 4-technologie. De twee bedrijven hebben hierover dan ook onenigheid.
Intel stelt dat Via’s ddr sdram-chipset (P4x266) gebruik maakt van technologie waar het Taiwanese bedrijf geen licentie voor heeft. Via veegt dit argument terzijde met de opmerking dat het die intellectuele rechten wel degelijk in huis heeft, dankzij de overname van de grafische chipproducent S3 in april vorig jaar. Via zet zijn ontwikkelwerk dan ook gewoon door en heeft al details onthuld van een tweede Pentium 4-chipset (P4m266).
Verkapte subsidie
Verder staakt Intel de verkapte subsidie voor Rambus-gebruik door niet langer rimm-chips mee te leveren met zijn Pentium 4-processor. Deze productbundeling moest, samen met kortingen voor computerfabrikanten tot wel zeventig dollar per pc, de productie en daarmee het aanbod van deze systemen bevorderen.
De processorproducent zegt dit nu te stoppen omdat het niet langer noodzakelijk is. Het prijsniveau van Rambus-geheugens zou nu voldoende verlaagd zijn en de verkrijgbaarheid ervan voldoende verhoogd. Intel stelt dat zowel Rambus als de Pentium 4 zijn geaccepteerd door chip- en computerproducenten én eindgebruikers. "Rdram is nu algemeen verkrijgbaar in de markt", aldus woordvoerder George Alfs.
Analisten bespeuren echter een andere oorzaak voor het stopzetten van de meeleveringsregeling en de kortingen. En dat is de langverwachte komst van chipsets voor de Pentium 4, waaronder van Intel zelf, die standaardgeheugen ondersteunen. Die producten verbreken de afhankelijkheid tussen de nieuwste Pentium-generatie en het omstreden Rambus-geheugentype.
Niche-gevaar
Chipontwerper Rambus lonkt al met specificaties voor snellere uitvoeringen van zijn geheugenchips. Het gevaar is namelijk dat de geheugentechnologie van het Amerikaanse bedrijf blijft steken in een nichemarkt voor specifieke, zwaardere computers zoals werkstations en Sony’s spelcomputer Playstation 2.
Inmiddels is Rambus verwikkeld in diverse rechtszaken. Het bedrijf claimt namelijk patenten te hebben op zowel de eigen technologie als basiselementen van de huidige computerstandaarden sdram en ddr sdram. Dit kan Rambus miljarden dollars aan licentievergoedingen en royalties opleveren, mits het deze zaken wint.
Een overwinning voor Rambus wordt echter steeds onwaarschijnlijker. Zo heeft een rechtbank in Virginia (Verenigde Staten) al bepaald dat Rambus zijn patenten en aanvragen met opzet verzweeg voor de standaardisatie-organisatie die de specificatie voor sdram heeft ontwikkeld en goedgekeurd.
Inkomsten
De steun van Intel is tot op heden de grootste inkomstengenerator voor Rambus geweest. En die neemt nu dus af. De processorproducent is contractueel verplicht Rambus-geheugens nog tot begin volgend jaar te ondersteunen en het gebruik ervan te bevorderen voor de desktopmarkt.
Intel-woordvoerder Alfs benadrukt dan ook dat het bedrijf wel degelijk nieuwe chipsets voor Rambus-geheugenchips ontwikkelt. Hij specificeert niet hoe lang dat nog het geval zal zijn. "Nog zeker voor de voorzienbare toekomst", reageert Alfs.
Toch menen analisten dat Intel zijn Rambus-steun langzamerhand zal beperken tot alleen het segment van zware Pentium 4-pc’s. Die processor is namelijk deels ontworpen voor geheugenchips met een grote bandbreedte en niet zozeer een hoge kloksnelheid.
Voor een optimale benutting van de Pentium 4 is dus een combinatie met een dergelijk geheugentype gewenst. Op dit moment voldoet Rambus aan de criteria. Indien de Rambus-geheugenchips alleen nog dienst doen in zware en dure pc’s, blijft het bedrijf inderdaad steken in de gevreesde nichepositie.
