“Als we ons kapot vervelen tijdens de Spelen hebben we het goed gedaan.” Aan het woord is Claude Phillips van Atos Origin. Zijn bedrijf draagt zorg voor de automatisering van de 28ste Olympiade, die vandaag officieel van start gaat. Philipps spreekt van een complex project. “Niet zozeer vanwege de technologie, maar omdat alle systemen moeten draaien in een kort tijdsbestek van twee weken, verspreid over diverse locaties. Uitstel is niet mogelijk. Wat dat betreft lijkt dit it-project op de aanpak van het millenniumprobleem.”
|
10.500 computers
In 1998 tekende Sema – sinds begin dit jaar in handen van Atos Origin – een contract met het IOC om op te treden als hoofd systeemintegrator voor vier achtereenvolgende spelen: Salt Lake City (2002; Winterspelen), Athene (2004; Zomerspelen), Turijn (2006; Winterspelen) en Peking (2008, Zomerspelen). De overeenkomst, met een belonings- en een gesponsord deel, heeft naar verluidt een waarde van 300 miljoen dollar. Na warmgedraaid te zijn op de Winterspelen van Salt Lake City wachtte de automatiseerder de veel grotere zomer-Olympiade (alsmede de Paralympics in september in Athene). Een vergelijking: op Athene komen zo’n 10.500 sporters af, verdeeld over 28 sporten (goed voor 301 evenementen), verspreid over 36 wedstrijdterreinen en gevolgd door 21.500 mediavertegenwoordigers; in de Amerikaanse mormonenstad lagen die cijfers op respectievelijk 2400, 7 (78 sportevenementen), 10 en 2650. Op technologiegebied werkt Atos
|
Elke badge een barcode
Twee applicaties, bestaande uit tientallen subsystemen, vormen het hart van de it-infrastructuur van de Griekse Olympiade: het Games Management System (GMS) en het Information Diffusion System (IDS). De eerste toepassing dient een administratief-facilitair doel en regelt zaken als aankomst en vertrek, accreditaties, accommodatie en vervoer van personen in het Olympisch dorp, medische rapporten, kwalificatie-eisen van atleten en protocolinformatie rond vip’s. De tweede toepassing verstrekt gegevens en statistieken over de sporten en hun sporters, en is bedoeld voor de atleten zelf, journalisten en tv-stations.
Phillips: “Het GMS helpt het IOC en Athoc – Athens 2004 Organizing Committee – om de spelen te plannen. Er moeten bijvoorbeeld middels het accreditatiesysteem zo’n 200.000 badges (in Salt Lake City ging het om 89.000 accreditaties, red.) worden gemaakt van sporters, coaches, officials, IOC-medewerkers, vrijwilligers en gasten. Op iedere badge zit een barcode die is gelinkt aan een database met autorisaties. Niet iedereen krijgt overal toegang: op de passen staan codes en kleuren om aan te geven welke locaties toegankelijk zijn.”
Iedereen met een badge, waaronder de 50.000 vrijwilligers, is gescreend door de Griekse politie en de FBI. De Olympische visa met fotobadge, hologram en uniek accreditatienummer worden onder bewaking op bankpapier geprint en geplastificeerd. Een extra belasting is de aanmelding van de sporters. In een vroeg stadium geven de nationale olympische comités alle mogelijke kanshebbers voor kwalificatie op. De sporters die een limiet niet halen, moeten naderhand weer uit het systeem worden geschrapt. “Neem de hockeyteams: daarvoor worden zo’n veertig spelers aangemeld. Pas vlak voor aanvang van de spelen krijgen wij te horen hoe de definitieve selecties van zestien man eruit zien”, aldus Phillips.
| Adsl en spelletjes KPN en NOS (bezit de Nederlandse uitzendrechten) gaan de Olympische Spelen uitzenden op internet. KPN stelt zo’n 2000 uur aan beelden beschikbaar aan zijn ruim één miljoen Adsl-abonnees. De beelden zijn gratis toegankelijk via het breedbandportaal op http://www.kpn.com. Atos Origin levert bij een groot aantal beelden opvraagbare statistische gegevens. Wie enthousiast raakt door deze beelden kan zich uitleven in computerspelletjes. Waar vroeger Commodore reeds Summergames had (binnenkort door Tulip heruitgegeven), is dit estafettestokje inmiddels overgenomen door Sony (het Playstation 2-spel ‘Athens 2004, The Official Videogame of the Olympic Games) en DTP (het computerspel ‘Sommerspiele – Das Spiel’). |
Historie in fractie van seconde
De kern van het sportinformatiesysteem IDS is Info2004, een intranet dat beschikbaar is voor geaccrediteerde media, atleten en IOC-medewerkers. Het bevat 50.000 pagina’s met uiteenlopende gegevens en beelden over de Olympische Spelen in drie talen (Grieks, Engels, Frans), variërend van de meeste actuele informatie, zoals de verwerking van resultaten, tot aan biografieën en historische resultaten. Het systeem is raadpleegbaar in 1600 kiosken, verspreid over de 62 terreinen waarop de Olympische Spelen plaatsgrijpen.
Een belangrijk onderdeel van IDS is het commentator-informatiesysteem. Deze browser-applicatie stuurt scores binnen een fractie van seconden naar persbureaus, televisiezenders en commentatoren. De data vormen tevens de basis voor de tv-graphics. Op de Olympische locaties kan deze toepassing worden geraadpleegd via ’touch-screen’-pc’s. Achter het aanraakscherm bevinden zich driehonderd sportspecifieke schermen, waar uitslagen, standen en achtergrondinformatie te vinden zijn.
Alle wedstrijdgegevens komen terecht in een centrale, gedupliceerde database die tevens de bron vormt voor de uitslagen op de officiële website. De 3500 vrijwilligers van Atos Origin verzamelen deze resultaten. Zij houden op de diverse wedstrijdcomplexen met laptops de resultaten en andere karakteristieken bij en sturen die data door naar de database.
Blauwtje
De basis achter de myriaden systemen vormt bewezen technologie, benadrukt Phillips. “Je kunt niet creatief zijn tijdens de Spelen. Het moet betrouwbaar zijn. Daarom gebruiken we geen Windows XP, maar Windows 2000. Bovendien dient de technologie toegankelijk te zijn voor journalisten, sporters en officials uit derde- wereldlanden.” De Atos-man verwijst impliciet naar het verwijt dat IBM kreeg toen het van zijn rol als it-partner tijdens de Spelen in Atlanta in 1996 een ‘showcase’ wilde maken met tal van sexy snufjes die niet bleken te werken. Het zou voor het IOC de aanleiding zijn geweest om de hoofdaannemersrol op it-gebied voor de Spelen na Sydney opnieuw aan te besteden. Volgens John Kent, bij IBM belast met sponsoractiviteiten, speelde echter mee dat Big Blue na decennialang als sponsor opgetreden te hebben, ook wel eens beloond wilde worden voor de gevraagde inspanningen. Daarop liepen de onderhandelingen met het IOC stuk, stelt hij.
| Sponsors en contractors It-consortium o.l.v. Atos Origin
|
Phillips zelf startte in 2001 met een dertigtal medewerkers, waarna gaandeweg het team werd uitgebouwd tot zo’n 350 medewerkers (waarvan een deel ingehuurd), plus de 3500 op te leiden vrijwilligers van Atos Origin. Om de ervaringen van mensen niet weg te laten vloeien, is een kennisbeheersysteem op intranet opgezet. Voor de aanleg en het beheren van de decentrale infrastructuur richtte de it-dienstverlener een aantal tijdelijke ruimtes in. Naast het eerder genoemde toc, waar het it-netwerk en infrastructuur 24 uur per dag worden bewaakt, is er bijvoorbeeld een datacentrum met dubbele uitwijk: één in Athene zelf en één op een geheime locatie in Griekenland, buiten de aardbevingszone. Opmerkelijk is de ingebruikname van een ‘pc-fabriek’ van 7000 m�, voor het standaard prepareren van de tienduizend computers. Daarnaast zijn er een test- en simulatielaboratorium en een data-invoerplek met een onderverdeling in Olympische sporten.
200.000 testuren
De automatiseerder koos uit beveiligingsoogpunt voor de installatie van twee afzonderlijke netwerken met separate hardware: een kantoorautomatiseringsnetwerk met internet en e-mail en het autonoom opererende ‘intranet van de Olympische Spelen’, met een beperkt aantal aansluitingen en zonder e-mail-mogelijkheid. “Het is een zeer restrictief netwerk met een centrale toegangsserver en extra encryptiebeveiliging. Er gaat bijvoorbeeld wel informatie uit naar het internationale uitzendcentrum, maar terug kan niet. Mensen kunnen ook niet met hun eigen notebook van buitenaf inloggen om te voorkomen dat hackers en virussen een kans krijgen”, zegt Yan Noblot, beveiligingsspecialist van Atos Origin. “Bij de tienduizend ingezette computers zijn tevens allerlei functies niet geïnstalleerd, zoals de dvd-speler, de usb en wifi-verbindingen.”
Het Olympisch team van Atos Origin heeft zich wezenloos getest (naar schatting ruim 200.000 testuren). Afgelopen juni stond de laatste grote technische repetities op het programma. Daarin zijn in een week op zestien locaties alle it-systemen beproefd aan de hand vele crisisscenario’s. Te denken valt aan systeemproblemen, computervirussen, stroomuitval, werknemers die niet op komen dagen, sportactiviteiten die verschoven werden, een atleet die op weg naar een stadion een aanrijding krijgt, etc, etc. “De repetitie had ook als doel om te bepalen of het operationele team tegen druk bestand is”, vertelt Phillips. De Fransman stelt dat na deze repetitie Atos Origin eigenlijk al klaar was met het it-project. “Dat moest ook wel, omdat in juni al de eerste atleten en journalisten rondliepen.”
Een rommeltje
Wie in april in Athene rondliep vroeg zich ernstig af of de Grieken de voorbereidingen voor de 28ste Olympiade wel op tijd af zouden krijgen. Een rondgang door een leeg internationaal omroepcentrum met uitzicht op het als één grote bouwput ogende Olympische Stadion liet de twijfel groeien. Inmiddels lijken de Hellenen, die onder aansporing van het nieuwe kabinet dag en nacht aan de Spelen hebben gebouwd, een succesvolle inhaalslag te hebben gemaakt en zijn alle bouwwerkzaamheden zo’n beetje klaar. Volgens Claude Phillips valt de Griekse mentaliteit grofweg te typeren als ‘maak je niet druk, een rommeltje wordt het waarschijnlijk toch.’ Na drie jaar in Athene vertoefd te hebben, is hij er gewend aan geraakt, maar zijn levensmotto zal het niet worden.< BR>
Lees op de website van Computable gerelateerde artikelen ‘Extreme ict-veiligheidsnormen in Athene’ (05.03.04), ‘Draadloos Olympisch nieuws’ (16.04.04) en ‘Atos Origin haalt Olympische limiet’ (23.04.04).
