De Nederlandse scholen kunnen afzien van het gebruik van Kennisnet. De instellingen krijgen wel allemaal een aansluiting op het breedbandige onderwijsnetwerk. De Tweede Kamer nam vorige week een motie aan, waarin deze keuzevrijheid is vastgelegd. De vereniging voor ICT-coördinatoren reageert sceptisch.
Na jarenlange discussie lijkt het grootschalige ICT-project voor het onderwijs van de grond te komen. Na de voorhoedescholen, komen ook de overige instellingen aan bod. Het project is door voormalig minister Jo Ritzen op gang gezet. Zijn opvolger Loek Hermans geeft de computers en netwerken in de scholen meer gestalte.
De huidige minister moet het wel met minder geld doen dan zijn voorganger. Hermans kwam dan ook met een nieuw plan, waarin hij veel verantwoordelijkheid geeft aan de scholen. Hij ruimde voor het onderwijsnetwerk Kennisnet een centrale plaats in. Dit netwerk biedt scholen via geordende vindplaatsen toegang tot educatief materiaal en informatiebronnen. Bovendien kunnen de gebruikers ook over internet surfen.
Stap voorwaarts
De VVD-minister laat niet na het belang van Kennisnet te benadrukken. Dit miljoenenproject vormt in zijn visie voor Nederland een grote stap voorwaarts op ICT-gebied. Er komt een breedbandig kabelnetwerk van Enertel tot in de verste uithoeken van het land, waarop alle scholen een aansluiting krijgen, evenals musea en bibliotheken. Daarnaast ontstaat er een enorme afzetmarkt voor de aanbieders van educatieve software, die dan eindelijk pakketten voor het onderwijs zullen ontwerpen.
In de visie van Hermans moeten alle scholen op den duur gebruik gaan maken van de Kennisnet-diensten. Dat is een vorm van solidariteit; hoe meer scholen meedoen, hoe lager de prijs voor de instellingen. De fracties van D66 en CDA schaarden het gedwongen gebruik van Kennisnet echter onder de noemer ‘gedwongen winkelnering’. Deze partijen voelen meer voor een keuzevrijheid voor de scholen.
Motie
In eerste instantie zegde Hermans toe dat scholen zelf mogen bepalen op welk moment zij gebruik gaan maken van Kennisnet. Na drie jaar, de duur van het contract met aanbieder Enertel, moet wel iedere school zich hebben aangemeld als gebruiker. Dit ging de Kamer niet ver genoeg. Parlementariër Ursie Lambrechts van D66 stelde een motie op, waarin staat dat de scholen zelf mogen kiezen of en wanneer zij gebruik gaan maken van de diensten van Kennisnet. Wel krijgen alle instellingen een aansluiting. Als scholen afzien van Kennisnet, krijgen ze het geld terug, dat gereserveerd was voor het gebruik. Ze betalen wel voor de aansluiting. Op de Socialistische Partij na, stemden alle fracties voor deze motie.
Zo moest minister Hermans een belangrijke concessie doen. Ursie Lambrechts zegt dat de scholen nu een instrument in handen hebben, waarmee ze kunnen bedanken voor Kennisnet als het product te weinig voorstelt.
Sceptisch
Harry Spek, woordvoerder van Spreekbuis, de organisatie van ICT-coordinatoren in het onderwijs en criticaster van het eerste uur, blijft sceptisch. "De motie suggereert keuzevrijheid, maar biedt dit niet. Het zou pas echte vrijheid zijn als een school ook kan kiezen om de Kennisnet-verbinding helemaal niet te nemen en al het geld naar eigen keuze te besteden. Nu is het alsof we een auto krijgen en als wij niet in deze wagen rijden, mogen wij het benzinegeld aan iets anders uitgeven. Voor dit benzinegeld kunnen wij echter geen andere auto aanschaffen, dus gebruiken we op den duur toch de auto die voor de deur staat."
Contract
Hermans zal met de motie van de Kamer in de hand naar aanbieder Enertel gaan voor nieuwe onderhandelingen. De minister kan niet onder het contract met deze aanbieder uit. Zijn voorganger Ritzen had in het contract een boetebeding van zeventien miljoen gulden opgenomen als de overheid het contract zou opzeggen. Alleen bij technisch falen van Enertel zou Hermans met KPN in zee kunnen gaan. Een recent rapport van CMG wijst uit dat dit niet het geval is.
Projectcoördinator Fred Kappeteijn is niet blij met de koersverandering van de Kamer. "Als een groot deel van de scholen besluit om later of helemaal geen gebruik van Kennisnet maken, hebben wij een probleem. Ik denk dat de Kamer zich iets te gemakkelijk rijk rekent."
