De Nederlandse overheid heeft ASML verboden om een klein aantal machines naar een handjevol kleinere Chinese chipfabrikanten te sturen. Deze leveranties vielen onder een vergunning die nog tot eind vorig jaar gold. De Veldhovense fabrikant dacht dus dat die nog aan China konden worden geleverd.
Deze licentie voor de verzending van NXT:2050i- en NXT:2100i-machines dateerde vanaf zomer 2023 tot eind 2023. Maar onlangs werd die voor de nog uitstaande orders ingetrokken. Machines voor grote fabrikanten waren overigens al afgelopen najaar afgeleverd, zodat de consequenties voor ASML gering blijven. Financieel heeft het exportverbod derhalve weinig gevolgen. Bovendien kan ASML deze machines gemakkelijk aan andere klanten slijten. De wachtlijsten zijn namelijk nog altijd erg groot.
In recente gesprekken met de Amerikaanse overheid heeft ASML verdere opheldering gekregen over de reikwijdte en impact van de recente Amerikaanse exportcontrole-regels. De nieuwste Amerikaanse exportregels (gepubliceerd op 17 oktober 2023) leggen beperkingen op aan bepaalde middelkritische DUV-lithografiesystemen voor een beperkt aantal geavanceerde productiefaciliteiten. De regering in Washington heeft nadere uitleg gegeven voor wel soort fabricage in China een machine nog wel mag worden gebruikt. ASML verwacht niet dat beide maatregelen van invloed zullen zijn op de financiële resultaten dit jaar.
ASML kwam gisterenavond met een persbericht hierover nadat persbureau Bloomberg over de gedeeltelijke intrekking had bericht. Volgens anonieme bronnen van Bloomberg hadden Amerikaanse ambtenaren druk op Nederland uitgeoefend een stokje te steken voor de laatste afleveringen uit een serie die nog tot 31 december 2023 liep. De Verenigde Staten zien dat China zeer creatief is in het omzeilen van exportbeperkingen. Bovendien weet China landgenoten die voor Amerikaanse chipmachinefabrikanten werken, met succes naar hun vaderland te verleiden. Mede om deze redenen worden de duimschroeven extra aangedraaid.
Duitse media
Overigens wilden de Amerikanen dat de strengere exportregels oorspronkelijk al op 1 september 2023 in werking traden. Maar het ministerie van Buitenlandse Zaken wist Washington zo ver te krijgen dat een overgangsperiode tot ultimo 2023 werd toegestaan. Volgens Duitse media stuurde ASML vervolgens een groot aantal behoorlijk geavanceerde DUV-systemen naar China. Dit moet tot ongenoegen in Washington hebben geleid. Want onder Amerikaanse druk werd het verbod op het laatste moment verscherpt waardoor enkele machines die klaar stonden voor verscheping niet meer naar China konden.
Duitse media gaan er vanuit dat in ieder geval SMIC geen geavanceerde DUV-machines meer krijgt. Het zit de Amerikanen dwars dat China’s grootste chip-contractfabrikant, vermoedelijk met behulp van gekopieerde technologie van de Taiwanese concurrent TSMC, 7 nm-chips voor Huawei produceert. En die chips zijn met wat kunst-en-vliegwerk met geavanceerde DUV-machines te maken. De nog meer geavanceerde EUV-machines waren al langer taboe voor SMIC.
