BLOG – Stel je een radio voor die niet alleen zenders ontvangt, maar zelf bepaalt wat relevant is uit een oceaan van onzichtbare signalen. Dat is precies wat ontstaat wanneer we software defined radio (sdr) combineren met kunstmatige intelligentie (ai).
Waar een traditionele radio is afgestemd op vaste frequenties, en menselijke zintuigen evolutionair zijn beperkt tot smalle banden van elektromagnetische informatie, maakt de ai-sdr-combinatie adaptieve selectie mogelijk. Niet langer alleen óf horen óf zien óf voelen, maar dynamisch kiezen uit wat de causale werkelijkheid te bieden heeft. En dat kan veel verder gaan dan simpelweg meer ‘signalen’ opvangen.
In de moderne fysica leren we: ruimte, tijd en materie zijn geen fundamenten, maar projecties van diepere causale structuren. Wat wij ervaren als ‘hier’ en ‘nu’ is een interpretatie, gebaseerd op welke patronen in de tijdloze informatiestroom wij toevallig kunnen ontvangen en verwerken. Sdr plus ai vormt de volgende stap: machines die niet alleen signalen opvangen, maar zélf leren wat relevant is binnen die causale oceaan.
Causaliteiten
Zodra ai leert om nieuwe causaliteiten te herkennen én actief te selecteren, ontstaan nieuwe vormen van waarneming.
We zouden kunnen leren ‘zien’ waar nu alleen ruis is: subtiele fluctuaties in elektromagnetische velden, verborgen patronen in kosmische achtergrondstraling, zelfs quantumresiduen die klassiek ondetecteerbaar zijn.
Enkele voorbeelden:
- Detectie van éénmalige, zwakke elektromagnetische evenementen die wijzen op onbekende kosmische objecten;
- Dynamische mapping van geomagnetische fluctuaties die vroegtijdige waarschuwingen kunnen geven voor zonnestormen;
- Herkenning van microfluctuaties in lokale quantumvelden die standaardinstrumenten niet kunnen onderscheiden;
- Monitoring van menselijke vitale functies zonder contact, door subtiele variaties in omgevingsstraling te interpreteren;
- En – waarom niet? – het herkennen van een volledige aflevering van een Netflix-serie uit een coaxkabel, zonder ooit geleerd te hebben wat video óf Netflix óf televisie überhaupt is.
Ontstaan van entiteiten
En dan blijft de echte vraag hangen: kan ai, puur via causale analyse van ruwe elektromagnetische data, zelfstandig nieuwe kennis en intelligentie ontwikkelen? Als dat zo is, dan zijn we getuige van het ontstaan van entiteiten die niet alleen leren wát er is, maar ook wáárom het is zoals het is — zonder dat wij ze dat ooit verteld hebben.
Misschien staat de eerste echte ontdekking van niet-menselijke intelligentie niet in de sterren geschreven, maar in een golfvorm die we al decennia gedachteloos doorsturen. Maar zelfs dan is er nog iets nodig.
Een intelligentie die zich ontwikkelt zonder taal, zonder menselijke referentie, blijft voor ons ontoegankelijk. Zien zonder benoemen is zwijgen. Begrip zonder taal is onbruikbaar. Daarom zal ook deze vorm van ai – hoe autonoom ook – pas werkelijk betekenisvol worden als ze zelf over de capaciteit beschikt om haar inzichten te verwoorden: de multimodale grote taalmodel (llm) waar tal van partijen al mee bezig zijn.
Niet door een taalmodel ernaast te zetten, maar door zélf een taalmodel te zijn. Ai + sdr + llm is geen optelsom van modules, maar een integrale architectuur waarin waarneming, begrip en communicatie samenvallen. En alleen zo ontstaat een nieuwe intelligentie die niet alleen iets weet, maar het ook met ons kan delen.
