Volgens geestelijke gezondheidszorginstelling GGZ Oost Brabant vormen zorgpaden dé manier om complexe interventies te beschrijven, waarmee de werkdruk van de behandelaren overzichtelijk blijft, informatie-uitwisseling door behandelaren en cliënten mogelijk wordt, en het individuele zorgplan voor alle betrokkenen inzichtelijk wordt. Uiteindelijk doel is om zodoende de kwaliteit en doelmatigheid van de geleverde zorg te verbeteren. In de meerjarenbeleidsvisie van GGz Oost Brabant neemt de ambitie om breed zorgpaden in te voeren dan ook een belangrijke plaats in.
Begin vorig jaar is door de Raad van Bestuur een projectteam samengesteld met daarin de belangrijkste stakeholders: behandelaren, vertegenwoordigd via de programmaraden, planning & control, de projecten eHealth en Routine Outcome Monitoring (ROM) en de afdeling ict. Het totale project kreeg de naam BIZ: Bevlogen Implementeren van Zorgpaden.
De afdeling ict kreeg samen met het Culemborgse bedrijf Spes de concrete taak om in een deelproject het ict-component verder uit te werken. De ict-ondersteuning van zorgpaden bestaat uit een toolset om zorgpaden te ontwerpen, een toolset om zorgpaden in te richten in het epd en een plek in het epd waar behandelaren alle zorgpadinformatie kunnen vastleggen en raadplegen. Daarbij was een belangrijke voorwaarde gedurende het project dat de software ondersteunend moet zijn en niet dwingend. Een expert-team bestaande uit behandelaren, zorgmanagers, secretaresses en zorgadministrateurs ondersteunde het ict-team bij het opstellen en valideren van het functioneel ontwerp.
Gezien de complexiteit en de uitgebreidheid van het moederproject BIZ heeft GGZ Oost Brabant voor projectcoördinatie en -secretariaat de hulp ingeroepen van de expertise van KPMG Plexus. Voor het ict-deelproject werd gebruik gemaakt van de adviezen van epd-leverancier Nexus.
Forse uitbreiding
De ondersteuning voor de behandelaren vereiste een complexe aanpak door een forse uitbreiding van het epd. Die uitbreiding werd samengevoegd in één zorgpad-scherm, waarin workflow ondersteuning, diagnose behandeling combinaties (DBC)-informatie, inzage in het medisch dossier en verplichte registraties samen komen. Een lang gekoesterde wens van de behandelaren moest hiermee in vervulling gaan, zo veel mogelijk informatie in één oogopslag en alle belangrijke functies direct benaderbaar met zo min mogelijk klikken.
De gevraagde functionaliteiten zijn in de periode maart tot en met juli 2014 ontwikkeld door een team van software-ontwikkelaars van GGZ Oost Brabant en Spes. In augustus is gestart met het gefaseerd invoeren van de zorgpaden binnen de verschillende behandelteams. Momenteel is de zorg aan ongeveer de helft van alle cliënten georganiseerd in een zorgpad. De verwachting is dat eind dit jaar de invoering voor alle grote zorggroepen is afgerond.
Geen label
Over het algemeen zijn binnen GGZ Oost Brabant tot nu toe implementaties van zorgpaden beperkt gebleven tot het labelen van cliënten. Ict-projectleider Linda Willekens: ‘Binnen GGZ Oost Brabant gaat de implementatie veel verder. Cliënten worden niet zozeer gelabeld, maar krijgen een op maat samengesteld productpakket aangemeten, waardoor er een compleet beeld ontstaat van de behandeling, tot op het laagste niveau, de behandelcontacten. Op elk moment kan het productpakket worden aangepast aan veranderende omstandigheden, en de gevolgen hiervan, voor zowel behandelplan, planning en DBC, zijn direct inzichtelijk.’
Essentieel voor de invoering van zorgpaden is de acceptatie door behandelaren. Vermeden moet worden dat bij hen de indruk ontstaat dat de cliënten door de zorgpaden in een keurslijf worden geduwd. GGZ Oost Brabant kent immers de sterke overtuiging dat iedere cliënt, en zijn of haar ziektebeeld, uniek is. Om deze valkuil te omzeilen, is al vroeg in dit project ervoor gekozen om de behandelaren nadrukkelijk te betrekken: de verschillende vakgroepen hebben zelf hun eigen zorgpaden beschreven en vastgesteld. Verder biedt de gekozen ict-oplossing behandelaren de ruimte om zorg op maat samen te stellen.
Werken met zorgpaden zorgt voor een overzichtelijke caseload voor de behandelaren, het maakt shared decision making door behandelaren en cliënten mogelijk en het individuele zorgplan voor alle betrokkenen wordt inzichtelijk. Marcel Selier van Spes: ‘Uiteindelijk doel is om zodoende de kwaliteit en doelmatigheid van de geleverde zorg te verbeteren. Dit wordt intussen ook door andere ggz-instellingen herkend. Met de hulp van epd-leverancier Nexus worden op dit moment voorbereidingen getroffen om de ontwikkelde oplossing bij deze ggz-instellingen te implementeren.’
Continue proces
Na oplevering van de zorgpad-toolsets en het epd-scherm zijn deze overgedragen aan het team Applicatiebeheer van GGZ Oost Brabant. Zij hebben de nazorg in hun reguliere activiteiten opgenomen. Maar daarmee is het nog niet afgelopen. Het werken met zorgpaden geeft allerlei mogelijkheden voor toekomstige ontwikkelingen op het gebied van resourceplanning, wachtlijstmanagement, activity based costing en managementinformatie.
De zorgpaden zelf zullen onderhouden moeten worden, een continue proces van evalueren en aanpassen, op basis van beschikbare managementinformatie, maar ook aan de hand van wetenschappelijke ontwikkelingen en wet- en regelgeving is noodzakelijk.
En weer gaan wij nieuwe dingen bedenken, binnen de nieuwe dingen en er dan weer voor zorgen dat iets volkomen onoverzichtelijk en ingewikkeld wordt. Immers, als je toe staat binnen IT dat er een proces binnen een proces kan en mag worden ontwikkeld, weet je dat je hele veel hele hoge rekeningen te wachten zal staan. Dat is nu eenmaal een wetmatigheid.
De fout die hier gemaakt wordt? Dat is dezelfde fout die je de politiek zwakzinnig en doorgaand ziet maken.
Gezondheid te proberen te laten verworden tot een financiële commodity.
Het levert dus krankzinnig veel, steeds hogere rekeningen op.
Waarvan akte.