Advanced Micro Devices moest twee jaar lang door een diep dal. Nu is de luis in Intels pels weer op kracht met een microprocessor die zich kan meten met de Pentium en Pentium Pro.
AMD liet zien dat zijn K6-chips met MMX multimedia-instructieset volgens de benchmark Winstone 97 sneller zijn dan de paradepaardjes van de marktleider uit Santa Clara. Het management van Advanced Micro Devices is duidelijk opgelucht nu het een nieuw wapen in handen heeft. Veelzeggend was de strijdkreet waarmee AMD zijn spiksplinternieuwe K6 x86-microprocessor met MMX introduceerde: ‘Het wachten is voorbij’.
AMD’s eigen microprocessor-ontwerp ‘K5’ kwam vorig jaar pas na veel tegenslag op de markt. De chip werd een flop. Pijnlijk genoeg keerde Compaq AMD de rug toe als gevolg van het gestuntel met de K5. Het K6-ontwerp komt daarentegen van Nexgen, het bedrijf dat in 1995 door AMD werd overgenomen. Analisten zien deze processor wel als een potentiële winstmaker. De grote vraag is echter: wie zal hem kopen? Intel heeft met 90 procent vrijwel het monopolie op de microprocessormarkt voor bureaucomputers. "We praten met zestien van de top-20 PC-fabrikanten", zegt Richard Previte, chief operating officer van AMD in Sunnyvale. Previte wil echter nog geen namen noemen.
Adepten
Intel-adepten als Dell en Gateway zullen misschien niet gecharmeerd zijn van de avances van topman Jerry Sanders. Maar de meeste PC-fabrikanten, zoals Compaq, hebben een haat/liefde-verhouding met de chipgigant uit Santa Clara. Fabrikanten hebben oren naar een goed alternatief, want Intel maakte zich de laatste jaren niet geliefd. Het zette de PC-markt zo’n beetje naar zijn hand en voerde een agressief prijsbeleid. In de ogen van veel PC-fabrikanten heeft monopolist Intel megalomane trekjes gekregen. Maar ook bij hen zal de K6 pas in goede aarde vallen als AMD de chips goedkoop in grote volumes kan leveren en garanties geeft voor de toekomst.
Met de nieuwe ‘Intel-killer’ zijn analisten weer positief over AMD. Terwijl de koers vorig jaar juni een dieptepunt bereikte van 11 dollar, schommelen aandelen AMD nu weer rond 40 dollar. De K6 lijkt inderdaad alles in zich te hebben om een sterke concurrent van de Pentium te worden. De chip heeft 8,8 miljoen transistoren. Ruim drie miljoen daarvan zijn voor het cache-geheugen (32 kbyte instructie-cache en 32 kbyte datacache) om de toevoer van data en instructies naar het processorhart zo soepel mogelijk te laten verlopen. AMD is erin geslaagd om al die onderdelen op een relatief klein stukje silicium te krijgen, 162 vierkante millimeter. AMD bereikt dit met geavanceerde productietechnologie en het gebruik van vijf metaallagen om de transistoren efficiënter met elkaar te verbinden.
Metaallagen
Intel gebruikt voor zijn Pentium met MMX vier metaallagen en heeft dezelfde productietechnologie als AMD. Volgens Winstone 97 benchmark-tests zijn de 233 en 200 MHz-versies van de K6-chip beide iets sneller dan de Pentium Pro (200 MHz) en de Pentium met MMX (200 MHz). Er is ook een 166 MHz K6. Binnenkort komt de eerste Pentium Pro met uitgebreide MMX-instructieset uit. Deze chip zal ongetwijfeld sneller zijn dan de K6.
AMD zal potentiële klanten ervan moeten overtuigen dat het aan een gegarandeerde vraag van steeds snellere chips kan blijven voldoen. "We investeerden de laatste drie jaren ruim 1,5 miljard dollar in onze fabriek in Austin, Texas", zegt Previte. "In 1997 zullen we voor de eerste keer in onze geschiedenis 1 miljard dollar investeren voor onze microprocessor-fabriek in het Duitse Dresden.’ Volgens Previte kan AMD dit jaar nog enkele miljoenen K6-processoren produceren. Pas als ‘fab 30’ in Dresden op stoom is in 1999, kan de concurrentie echt losbreken. In het kwartmicron-productieproces van deze fabriek krimpen de K6-chips van 162 mm2 tot 68 mm2. Volgens Previte heeft AMD dan de capaciteit om 30 procent van de PC-markt te bedienen. ‘We hebben dat eerder gedaan, met de 386.’ Het valt echter niet te verwachten dat Intel lijdzaam zal toezien. De chipgigant brengt momenteel een handvol fabrieken op productiekracht. Het bedrijf zal dit jaar – anderhalf jaar eerder dan AMD – al chips uitbrengen in kwartmicron-technologie.
Sneller en goedkoper
De K6 is gepositioneerd als een sneller en goedkoper alternatief voor de Pentium op de PC-markt. De chips zijn 25 procent lager geprijsd dan vergelijkbare microprocessor-versies van Intel. Terwijl Intel de Pentium Pro geoptimaliseerd heeft voor systemen met meerdere processoren zoals servers, is de K6 niet geschikt voor multi-processorsystemen. Hij past niet in de Pentium Pro-socket, maar in een standaard Pentium-aansluiting. "Meer dan 80 procent van de 75 miljoen bureaucomputers worden in 1997 met een Socket 7-aansluiting uitgerust", zegt Previte.
De K6 is net als de onlangs geïntroduceerde Pentium in staat om MMX-instructies te verwerken. MMX versnelt de verwerking van digitale signalen voor video, audio en communicatie. Het is de belangrijkste technologie die Intel sinds jaren heeft geïntroduceerd. Met MMX moet de PC in eerste instantie een volwaardig multimedia-platform worden. MMX moet Intel uiteindelijk toegang verschaffen tot de huiskamer. Opvolgers van de Pentium moeten dan digitale tv en amusement brengen. Om de basis voor MMX zo groot mogelijk te maken heeft de chipfabrikant deze technologie ook in licentie gegeven aan zijn onbetekenende concurrenten AMD en Cyrix.
