Programmamanager Ineke Schop van Nederland Open in Verbinding (NOiV) heeft ‘niet zonder meer een positief gevoel’ bij het opener en leveranciersonafhankelijker maken van de overheid, nadat eind 2011 het programmabureau stopt. Dat zei Schop op het NOiV Jaarcongres 2011. Het evenement vond plaats in Utrecht op donderdag 24 maart.
‘Het programmabureau Nederland Open in Verbinding gaat dit jaar stoppen. Begrijpen overheden inmiddels voldoende van open source software en open standaarden om deze echt in de operationele fase te krijgen?’, vraagt Schop zich hardop af.
‘Veenbrandsgewijs zullen we nog wel een heel eind komen, want het onderwerp heeft de aandacht. Maar of dat tot grote verschuivingen zal leiden? Ik heb daar niet zonder meer een positief gevoel bij.’
Hergebruik binnen overheidscloud
‘Vroeger dacht ik dat ik brandweerman wilde worden, maar nu denk ik eerder aan pyromaan’, riposteert programmamanager i-aanbod Rijk Jan Flippo, verwijzend naar de veenbrand van Schop. Hij wijst de programmamanager op de mogelijkheden die het regeerakkoord volgens hem biedt, in verband met de afgesproken bezuinigingen. Ook het uitvoeringsprogramma Compacte Rijksdienst biedt volgens hem kansen.
Hergebruik wordt het speerpunt van de overheid, kondigt Flippo aan. Hij doet dat mede namens Rijks-cio Maarten Hillenaar. Die was wegens privé-omstandigheden niet aanwezig op het evenement. Flippo vertelt het als zijn ’taak te zien om een overheidscloud op te zetten, die de carrier wordt om een virtuele markt te creëren voor hergebruik binnen het Rijk.’
Octrooicentrum
Terugkijkend vindt Schop dat de activiteiten van het programmabureau effect hebben gehad. Dat zegt ze vooral te merken doordat overheden andere vragen stellen dan tweeënhalf jaar geleden: ‘Toen vroegen ze voornamelijk: wat is het?’ Nu krijgt het NOiV meer inhoudelijke vragen: ‘Hoe krijg ik open source software en open standaarden werkend bij aanbesteding? Hoe kom ik van een gesloten organisatie naar een open?’
Nederland mist echter nog een ‘echt succesverhaal, in de sfeer van de overstap op open source software door de Spaanse regio Extremadura’, om als inspiratiebron te dienen. Dat zegt ambassadeur Open source software en open standaarden Frans Nauta. Hij gaf een lezing over het ‘huiswerk voor 2020’.
Het Octrooicentrum, dat volgens Nauta een ‘behoorlijk succesvolle implementatie’ was, kan helaas niet meer als paradepaardje dienen. Nadat de dienst in 2009 fuseerde met SenterNovem en de Economische Voorlichtingsdienst (EVD), werd de overstap op open source software grotendeels ongedaan gemaakt. ‘Ze waren de kleinere broer en verloren daardoor’, aldus Nauta.
Open source past ook in rechts-ideologische context
De ambassadeur klaagt dat de portefeuille open source software en open standaarden ‘niet echt populair’ is bij nieuwe kamerleden. Desondanks hoopt Nauta dat het huidige rechtse kabinet het onderwerp toch wil oppakken: ‘Open source software en open standaarden zijn gekaapt door links, maar het is een apolitiek onderwerp. Daardoor past het ook binnen een rechts-ideologische context.’
Schop wijst erop dat ‘minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Verhagen heeft toegezegd het actieplan NOiV te evalueren, om eventueel vervolgstappen te nemen.’ Toch gaat het programmabureau 2011 gebruiken om te ‘borgen’. ‘Wij hopen dat overheidsorganisaties onze producten oppakken en doorontwikkelen’, aldus Schop.
KING
Eén van de organisaties waarop zij haar hoop heeft gesteld, is het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). Dat is een zelfstandig instituut, in 2009 opgericht door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). KING adviseert en ondersteunt gemeenten onder meer in hun organisatie-ontwikkeling.
