Bij KLM moeten eind deze maand 150 tijdelijke ict-medewerkers zijn vertrokken. De vliegtuigmaatschappij moet fors bezuinigen vanwege de malaise in de luchtvaartindustrie, ontstaan na de terreuraanvallen in de Verenigde Staten. Daardoor is er minder ruimte voor vernieuwende ict-projecten. Het besluit is tekenend voor de versnelde neergang van de ict-industrie.
KLM stuurde in april 2000 ook al vanwege bezuinigingen een groot aantal inhuurkrachten (350) naar huis. Toen nog werd gezegd dat strategische investeringen niet werden stopgezet. Inmiddels is de nood bij de luchtvaartmaatschappij zo hoog dat het ook door vernieuwende projecten een streep zet. Woordvoerder Hugo Baas kan niet aangeven om wat voor projecten het gaat en welke ict-dienstverleners het meest gedupeerd worden.
Na de malaise in de sectoren hardware en software krijgt nu dus ook de ict-dienstverlening rake klappen. Klanten bezuinigen op advisering en implementatiediensten. Grote spelers als Cap Gemini Ernst & Young en Accenture laten sombere geluiden horen. CGE&Y meldde tegenvallende resultaten over het eerste halfjaar van 2001 en waarschuwde bovendien dat de terroristische aanslagen in de VS van 11 september voor een ‘significant verlies van omzet en opdrachten’ hebben gezorgd. Volgens topman Geoff Unwin blijft het herstel van de groei de komende een of twee kwartalen daardoor zeker uit.
In reactie hierop schrapt de automatiseerder, naast het eerder aangekondigde ontslag van 2700 werknemers, nog eens zeshonderd arbeidsplaatsen, waaronder tweehonderd in Duitsland. "In Nederland vallen geen ontslagen", meldt woordvoerder Bart Sikking. "Hier is de situatie minder ernstig dan in de VS. Maar ook in Nederland hebben we meer bankzitters dan we wensen. Klanten stellen projecten uit of schroeven deze in omvang sterk terug."
"Voor ons is dit zeer herkenbaar", vertelt Sander van ’t Noordende, de nieuwe country managing director van Accenture (voorheen Andersen Consulting). "Waren in de eerste helft van dit jaar de pure detacheerders al omgevallen, nu zijn de A-merken aan de beurt." Volgens de Accenture-kopman is na de aanslagen een situatie ontstaan waar niet tegen op te boksen valt. "Neem KLM: het product kan nog zo goed zijn, als mensen niet meer durven te vliegen, dan houdt het op. Dat heeft uiteindelijk weer negatieve gevolgen voor de verstrekking van ict-opdrachten."
Van ’t Noordende spreekt van een vreemde ervaring, omdat Accenture tevreden terugkijkt op het jongste boekjaar, dat op 1 september werd afgesloten. Daarin realiseerde de ict-dienstverlener een omzet van 11,44 miljard dollar, een stijging van 17 procent. "De omzetgroei in Nederland is hiermee in lijn. Alleen staan we ruim een maand later weer met beide benen op de grond." De plotselinge negatieve omslag noopte de Nederlandse organisatie tot ingrijpen: Accenture heeft aan een groep van twintig consultants laten weten dat hun proeftijd niet wordt verlengd of dat ze pas later in dienst kunnen komen.
Kwakkelen
IDC-analist Stan Koeleman stelt dat de economie reeds voor 11 september onder druk stond. "Er bestond al een negatieve invloed op het investeringspeil, ook in Nederland. Investeringen in ict werden al vooruit geschoven. De ’11 september-aanvallen’ hebben de kwakkelende economie een zet in de verkeerde richting gegeven."
Van ’t Noordende waarschuwt dat de situatie ook weer niet te dramatisch moet worden afgeschilderd. "Wij hebben nog genoeg projecten lopen." Koeleman wijst erop dat vooral kleinere ict-projecten en uitbesteding de dans ontspringen. Met name meerjarige uitbestedingscontracten leveren een stabiele stroom van inkomsten op, waarvan specialisten als EDS en Atos Origin profiteren. Ook Accenture is zich hiervan inmiddels bewust. Het bedrijf wil de komende tijd meer omzet halen uit uitbesteding om minder conjunctuurgevoelig te worden.
