Lintje voor Petri

De Duitse wiskundige Carl Adam Petri is 'ten eerste een ongewoon mens, en ten tweede een ongewone wetenschapper'.

"Er zijn minstens twee redenen waarom het niet eenvoudig is over Carl Adam Petri als mens en als wetenschapper te spreken. Ten eerste is Petri een ongewoon mens, en ten tweede is hij een ongewone wetenschapper." Deze behartenswaardige woorden sprak Grzegorz Rozenberg op 2 juli 1991 als voorzitter van de European Association for Theoretical Computer Science bij het afscheid van Petri als directeur van het GMD Nationaal Onderzoekscentrum voor Informatietechnologie, dat later met het Fraunhofer Gesellschaft is gefuseerd.
Ondanks aantrekkelijke aanbiedingen is Petri 23 jaar leider geweest van GMD en zelfs na zijn terugtreden aangebleven als professor. Deze baan heeft hij dit jaar om gezondheidsredenen vaarwel moeten zeggen. Pure wetenschap zit in Petri's bloed.
Wie in de VS of Japan spreekt van het GMD-instituut zal waarschijnlijk gefronste wenkbrauwen te zien krijgen. Wie daar de naam Petri of petrinet laat vallen ziet daarentegen een blik van herkenning.
De Duitser, wiens vader eveneens wiskundige was, heeft zijn roem te danken aan de dissertatie Kommunikation mit Automaten die hij in 1962 schreef (en aan de volhardendheid waarmee hij in latere jaren zijn ideeën verder theoretisch vorm gaf). Daarbij ging het hem om de rol van een computer bij de communicatie tussen personen. Dit heeft hij een paar jaar later geformaliseerd, zoekend naar mogelijkheden om die communicatie in wiskundig bewijsbare regels te vatten. Zo ontstond het petrinet: een grafische beschrijving van processen. Softwaremakers hebben van meet af aan dankbaar gebruik gemaakt van zijn regels. Geen automatisering van arbeidsprocessen bijvoorbeeld zonder dat een petrinet aan de software ten grondslag ligt. Duizenden wetenschappers houden zich heden ten dage nog steeds bezig met de vervolmaking van het klassieke petrinet.
Voor een man die al heel wat onderscheidingen uit eigen academische kring heeft mogen ontvangen, is de Nederlandse koninklijke onderscheiding een extra glans over zijn betekenis voor de informatica. < BR>