De wereldwijde markt voor computerchips is nog steeds niet hersteld van de dip die eind vorig jaar inzette. De Semiconductor Industry Association (SIA) rapporteert dat de totale omzet in halfgeleiders in mei van dit jaar met 12,7 procent is afgenomen tot 9,9 miljard dollar. Analisten voorspellen dat een opleving pas rond het midden van 1999 te verwachten valt.
Deze sombere geluiden vinden bevestiging in de tegenvallende financiële resultaten van chipproducenten Intel, Motorola, Rockwell, Cirrus en AMD, alsook toeleveranciers Applied Materials en Besi Semiconductor. "De industrie reageert nog steeds op de gevolgen van de malaise in de Aziatische economieën", verklaart president George Scalise van de SIA. Uitgaande van de cijfers voor deze lente voorspelt de chip-associatie een daling van 1,8 procent voor de wereldwijde verkoop van halfgeleiders. Diverse analisten onderschrijven deze sombere verwachtingen. "Wij denken dat de situatie de komende zes maanden nog zal verslechteren", zegt halfgeleideranalist Mark Fitzgerald van adviesbureau Merril Lynch. "Wellicht dat de markt aan het begin van volgend jaar wat bijtrekt, maar een sterk herstel komt op z’n vroegst pas medio 1999."
In de min
Eerder dit jaar spraken chipfabrikanten nog de verwachting uit dat de afnemende verkoop tegen het midden van 1998 weer zou bijtrekken. Dat zou een weergave zijn van de gebruikelijke cyclus die de chipindustrie doormaakt. Nu erkennen producenten als Intel, Texas Instruments (TI), National Semiconductor en AMD schoorvoetend de woelige omstandigheden waarin de halfgeleidermarkt verkeert. Tom Engibous, president van chipproducent TI, verwacht dat de wereldwijde markt voor halfgeleiders verder krimpt dit jaar. Begin dit jaar voorspelde zijn firma nog dat de wereld-chipmarkt met 10 procent zou groeien. Dat getal stelde het bedrijf kort daarna bij op 5 procent, maar volgens Engibous is zelfs dat percentage niet realistisch meer. "Ik denk dat het 1 tot 2 procent in de min zal zijn."
PC-markt zwakt af
De oorzaken voor deze voortdurende dip zijn een voortdurend voorraadoverschot, instortende prijzen voor halfgeleiders, de crisis in Azië en de tegenvallende vraag naar duurdere PC’s. Deze invloeden hebben de afgelopen maanden nagenoeg alle Amerikaanse chipfabrikanten geschaad. De malaise kan zich echter ook uitbreiden naar andere industriesegmenten. "Er is geen twijfel over het feit dat de groei in de PC-markt is afgevlakt. We zien als logisch gevolg dat dit ook fabrikanten van modems en harde schijven zal raken", aldus de TI-president. De firma besloot zich terug te trekken uit de productie van geheugenchips en meer te specialiseren in digitale signaal processoren (DSP’s), die gebruikt worden in ondermeer mobiele telefoons, modems en harde schijven. "De wereldwijde markt voor DSP’s groeit met ongeveer 30 procent, maar de verkoop aan fabrikanten van PC-randapparatuur is de laatste tijd afgezwakt."
Buikriem aanhalen
Dit jaar hebben Amerikaanse fabrikanten van chips en bijbehorende apparatuur al 350.000 voltijdbanen geschrapt. Daarbij komt nog een onbekend aantal banen op deeltijd- en contractbasis dat is geëlimineerd. Texas Instruments heeft daarvan 3500 ontslagen voor zijn rekening genomen, wat neerkomt op 8 procent van zijn personeelsbestand. Processorreus Intel werkt nu aan de afvloeiing van zeker 3000 werknemers, hoewel er geruchten de ronde doen dat dit aantal groter zal zijn. Bovendien heeft de fabrikant twee oudere chipfabrieken voor een periode van negen dagen gesloten. De tijdelijke sluiting van de fabrieken is mede gerelateerd aan Intels relatief verzwakte positie in de PC-sector. Die markt bestaat in de Verenigde Staten voor 40 procent uit computers onder de grens van duizend dollar, waar Intels dure processoren nauwelijks meespelen. "In wezen reageren we op de staat van de markt", bevestigt woordvoerder Bill MacKenzie van de chipgigant.