De benoeming was eind vorig jaar al bekend, maar sinds 1 januari is het officieel. Adjunct-directeur John Mangelaars van Microsoft Benelux neemt het roer in handen als algemeen directeur. In zijn acht jaar bij de softwarereus heeft Mangelaars het geschopt van lokale Apple-softwareverkoper via marketing en ondersteuning in het hoofdkwartier te Redmond tot directeur van het thuisfront. Wat is de marsroute van zijn bedrijf het komende jaar?
Tijdens zijn nieuwjaarstoespraak in het Amsterdamse concertgebouw op 2 januari liet Mangelaars zich het omzetstreven van 1 miljard gulden voor 1999 ontvallen. Het jaar daarop zou 1 miljard euro’s een mooi doel zijn. "Tja, dat was meer als motivatieprogramma voor onze mensen bedoeld. Wij zijn een beursgenoteerd bedrijf en dan mag je dergelijke dingen officieel niet zeggen voor aparte regio’s." Toch geeft dit een beetje aan waar de nieuwe Benelux-leider heen wil: groei, grote groei. Maar hoe?
Consistente strategie
‘Doelen haal je door strategie en Microsoft heeft altijd al het fenomeen ‘PC empowerment’ centraal gesteld. Om mensen op het werk, thuis en op school betere en mooiere dingen te kunnen laten doen. Dat is begin jaren negentig vertaald in ‘information at your fingertips‘ en daar zijn we altijd op doorgegaan." Tenminste, in grote lijnen. "Ja, we hebben wel eens in de uitwerking daarvan, binnen onze producten, een ‘glitch’ (foutje) gemaakt. Bijvoorbeeld "We doen niet OS/2, maar Windows." En we hadden misschien geen breedbandige netwerken moeten nastreven, maar eerst Internet. Maar ‘fingertip’-werk is het altijd gebleven, dus we hebben al bijna 25 jaar een hele consistente strategie", concludeert Mangelaars.
"En als je kijkt naar de volgende slag, ‘waar gaan we heen?’, of we dan praten over de virtuele of de nieuwe of de grenzeloze economie, daar zien wij het PC-platform en Windows als de drager van die ‘nieuwe economie’." Ook dat is al sinds de oprichting consistent; Gates’ visie van een computer op elk bureau en in elk huis, die natuurlijk Microsoft-software draait. "Wij zaten in de kantoorautomatisering en je ziet nu dat wij oprukken naar de bedrijfsapplicaties en dat er een samensmelting plaatsvindt tussen die twee. Dat vatten wij samen in de ‘Digital Nervous System’-strategie. Dat omvat het hele samenspel van informatieprocessen waardoor een organisatie reactief en proactief kan reageren op omgevingsfactoren." Daarbij staat een bedrijf niet alleen; er zijn andere bedrijven met dezelfde problemen en processen, beargumenteert de algemeen directeur. Of dat nou concurrenten zijn of partners in de keten van toeleveranciers en afnemers. "Bedrijven worden dus grenzeloos." Mangelaars neemt het woord extranet niet in de mond, maar de verwijzing ligt er wel.
"Niet alleen mensen, maar ook systemen gaan meer met elkaar communiceren. Juist dat zal enorm toenemen. Mensen vragen niet meer: "Wanneer wordt mijn order geleverd?", dat heeft het systeem ze al verteld. Mensen kunnen dan samen overleggen hoe die processen zijn te verbeteren, zodat bestellingen nog sneller of beter geleverd kunnen worden. Dat speelt op bedrijfsniveau, maar dan heb je ook nog de rol van het individu." En dat bestrijkt Microsoft met de noemer ‘Web lifestyle’.
Anders communiceren
"Een concreet voorbeeld: ik wil een bepaald boek kopen. Met een beetje pech moet ik naar twee boekhandels, want ik kan het niet vinden. Nu ga ik het web op, plaats mijn bestelling en even later krijg ik bericht dat mijn boek klaarligt. Kom het maar ophalen. Dat verenigt het beste van twee werelden: de irritatie van mijn zoektocht is weggenomen, en de gang naar hun fysieke winkel is behouden. Met een beetje mazzel is daar geen mens aan te pas gekomen. Dat is een verandering in de communicatie. Systemen communiceren op logistiek niveau, terwijl de boekhandelaar zich kan bezighouden met het assortiment in plaats van zich druk te maken over voorraad en levering."
En die achterliggende grote systemen, daar wil Microsoft naar toe. "We zijn gegroeid van de desktop naar de server en we groeien nu verder naar de operationele ‘line-of-business’-systemen. Uiteindelijk willen we nog verder gaan naar een soort ‘backbone van de maatschappij’. Kijk bijvoorbeeld maar naar Het Net van KPN; dat is allemaal Microsoft-technologie. En Windows is voor ons de drager." Die overgang heeft wel serieuze consequenties, erkent Mangelaars. "Je kan als bedrijf niet meer volstaan met het leveren van technologie. Je hebt dan ook, ik wil niet te filosofisch worden, een soort plicht aan de maatschappij. Je moet je verantwoordelijk gedragen. En dat is een omslag die wij als bedrijf nu maken, meer verantwoordelijkheid accepteren."
De vos en zijn streken
"We houden graag onze streken, ik denk dat dat goed is. We zullen niet saai en voorzichtig worden, maar we kijken wel meer naar de impact van onze handelingen op bedrijven, partners en de samenleving." Microsoft bouwt dan ook een virtuele wereld om zich heen, het eigen digitale zenuwstelsel. Op een grotere schaal ziet Mangelaars dat ook gebeuren in Nederland. "Wij lopen daarin zelfs voor op Amerika. Waarom zijn we goed in baggeren? Omdat we duizenden jaren bijna verdronken zijn. Ik denk dat we een goede kans maken om de IT-poort van Europa te worden, omdat wij leven van handel en transport. Nederland heeft een potentieel IT-intensieve economie, een hoog kennisniveau – zowel in de markt als op de universiteiten, een redelijk goede IT-infrastructuur, en ook nog eens de gezamenlijke wil om dit op te pakken." Hebben we leren telewerken doordat ons landje zo dichtbevolkt is? "Nou, ik zal niet zeggen dat we dankzij de files meer Exchange verkopen", lacht Mangelaars.
"Ik denk wel dat de overheid een leidende rol kan spelen in het stimuleren van onze voorsprong." Microsoft zelf en het bedrijfsleven in het algemeen ondernemen ook hun projecten, maar Mangelaars ziet veel mogelijkheden voor de ‘buitenstaanderspositie’ van de regering. "Nadeel is dat de overheid een beetje in een politiek vangnet zit en daardoor moeilijk keuzes kan maken tussen technologieën." Een consensusmodel en democratie werken nu eenmaal niet goed in een concurrerende markt, beredeneert de Microsoft-directeur. "Er zijn wel voorstellen om alles samen te doen, maar zodra er een Java-card tussen zit, heb ik al wat minder zin om aan een dergelijke bijeenkomst mee te doen", bekent hij. "We zijn daar nu wel voorzichtiger in, we gaan zeker niet de dwarsligger zijn als de overheid een bepaald doel nastreeft. Het gaat in wezen om het samenstellen van het Nederlands elftal; hoe kunnen wij kampioen worden?" De vergelijking met voetbal wordt doorgetrokken: "Maar Microsoft wil naast de grasmat ook de technisch directeur leveren."
‘E-commerce in nieuwe zakken
Terug naar het heden en de nabije toekomst. "Wat wordt onze focus het komende jaar? Voornamelijk het realiseren van het ‘Digital Nervous System’ en de ‘Web lifestyle’. Dat valt uiteen in een aantal niveaus; ten eerste onze oorsprong, de desktop, ten tweede de ‘plumming’, het bouwen van basis-infrastructuren met Windows 2000 Server, en ten derde het daarop uitbouwen van scenario’s. Bijvoorbeeld knowledge-management, operationele systemen (‘line-of-business’ applicaties), zoals ‘enterprise resource planning’, en elektronische commercie. Dat laatste zien wij minder dan onze conculega’s als een specifieke niche. Wij zien het meer als de totale communicatie met de buitenwereld via elektronische middelen. Dat hoeft dus niet direct een financiële transactie te zijn. Daar zit, denk ik, veel meer de waarde in van ‘e-commerce’ dan je alleen maar druk maken of die creditcard nou wel veilig is." Het onderhouden van de band met de, als het goed gaat, tevreden klant. "Dat brengt het ook terug tot z’n juiste proporties. Elektronische commercie is geen nieuw fenomeen; het is in wezen relatiebeheer via het Internet."
Jasper Bakker, redacteur