Alpha speelt voortaan tweede viool

Dec ondersteunt nu de nieuwe 64-bits-architectuur (IA-64) van Intel. De eerste processor op basis van dit systeem, de Merced, moet in 1999 gereed zijn. Dec hamert op het feit dat het de Alpha en besturingssysteem Open VMS hiermee niet in de steek laat. "Wij blijven betrokken bij de ontwikkeling van producten op basis van onze chip", benadrukte een woordvoerder van het bedrijf. Beide chipfabrikanten zijn nu gebonden aan een wederzijdse licentie-overeenkomst met een geldigheid van tien jaar. Hieronder vallen ook niet nader verklaarde contante betalingen van Intel aan Digital.
Als tegenprestatie neemt Intel de lasten over van de ontwikkeling en productie van de Alpha, waarvan de kosten geschat worden op zo'n twee miljard dollar per jaar. Dec doet hiermee een verlieslijdende productiefaciliteit van de hand. Deze fabriek in Hudson (MA) draaide op slechts 30 procent van de volle capaciteit. Volgens Howard Elias, vice-president van Digitals NT Systems Business Unit, zal "Intels efficiëntie en schaalgrootte waarschijnlijk leiden tot een prijsverlaging van de Alpha". Samen met de onderzoeks- en productiefaciliteiten neemt de chipgigant ook ongeveer 2500 werknemers over.

Voorbarige conclusie

Hoewel Alpha-ontwikkelaars nog met nieuwe processoren zullen komen, lijkt het wel duidelijk dat deze chip van nu af aan een tweede plaats inneemt na de IA-64. Woordvoerders van het bedrijf noemen deze conclusie "veel te voorbarig". Topman Elias: "Wij zullen 64-bit Intel-processoren volledig ondersteunen, zowel voor Unix als Windows NT. De Alpha zal daarbij een complementaire rol vervullen." Diverse analisten zijn echter minder subtiel en spreken over 'de dood van de Alpha'.
Een woordvoerder van Digital zei dat het bedrijf op schema ligt om de volgende generatie van de Alpha-chip, de 21264, in de eerste helft van 1998 te leveren. Bovendien zou Intel de productie van deze processor garanderen voor de komende tien jaar. Volgens de overeenkomst zal Digital echter de enige klant zijn voor de Alpha. Hiermee komt de toekomst van de kloon-industrie voor deze chip op losse schroeven te staan.

Moeiteloos Merced

IT-analisten noemen de overeenkomst al met al een 'waardige oplossing' voor de recente problemen van de twee firma's. Het Unix-besturingssysteem van Dec zal vertaald worden voor Intel-hardware en bovendien Windows NT ondersteunen. Samen met Microsoft wordt nu een algemeen programmeermodel ontwikkeld waarmee bestaande Unix-applicaties moeiteloos op Merced moeten draaien. "Dit biedt de huidige gebruikers van Digitals Unix-variant een garantie voor een 64-bits toekomst. Digital zet zijn toekomst in op IA-64", meent analist Greg Garry van onderzoeksbureau Dataquest.
Dec gooit zijn hardware- en software-ontwikkeling volgend jaar om naar IA-64. De huidige plannen omvatten ondermeer een IA-64-versie van Digital Unix en een vertaling door beide bedrijven van Open VMS naar deze 64-bits architectuur. Dit laatstgenoemde project vindt alleen doorgang als er daarvoor een markt van voldoende omvang is, aldus Digital. Verder zal dit bedrijf voortaan systemen ontwerpen op basis van de Merced.
 
Samsung bouwt snelste Alpha
Terwijl Intel en Dec onderhandelden over de Alpha-processor, heeft Samsung Electronics de snelste versie van deze Risc-chip ontwikkeld. Het bedrijf onthulde deze week een 700 MHz Alpha van de nieuwe 21264-generatie. Deze chip is geproduceerd door Samsungs 0,25 micron EV67-fabricageproces. Digital heeft een eigen 21264-Alpha pas voor eind dit jaar op de planning staan. De eerste exemplaren van deze processor, die gebaseerd is op 0,35 micron EV6-technologie, verschijnen in de eerste helft van 1998 op de markt.
De superchip van Samsung moet in de loop van volgend jaar al in grote hoeveelheden verkrijgbaar zijn. Dat komt neer op een voorsprong van zes tot twaalf maanden op de eerste Alpha's die Intel kan produceren met diens fabriek in Hudson (MA). Bovendien zouden de gepresenteerde eerste exemplaren van Samsungs Alpha nog niet geoptimaliseerd zijn om maximale prestaties te halen. Wanneer dit proces eenmaal voltooid is, zou deze nieuwe Alpha ruim twee keer de snelheid halen van het vorige model, dat op 533 MHz draait.
Samsung is vastberaden om Intel voor te blijven en verklaarde "zo spoedig mogelijk over te stappen naar 0,18 micron-technologie". Het bedrijf suggereert mogelijke processoren met snelheden van wel 1 Gigahertz mits de chip gekoeld wordt door technieken van hardware-leveranciers als Kryotech.