Via Technologies wil zijn omstreden P4x266-chipset voor Intels Pentium 4-processor koste wat het kost verder krijgen in de markt. De Taiwanese chipproducent heeft hiervoor een dochteronderneming opgezet die moederborden met de eigen chipset produceert. Daarnaast werkt Via aan een kloon van Intels nieuwste processor.
Deze plannen onthulde Via op het Microprocessor Forum dat vorige week plaatsvond in San Jose (Californië). De toekomstige processor, die in 2003 of mogelijk 2004 uitkomt, moet kloksnelheden van 2 GHz halen dankzij een diepe (achttienlaags) pijplijn voor de verwerking van instructies.
Intels Pentium 4 heeft een twintiglaags pijplijn. Dat belooft de architectuur een relatief lang leven, want naarmate de fabrikant het productieproces verbetert kan de processorsnelheid meegroeien. Intel verwacht zelf dat de Pentium 4 zeker 10 GHz kan halen. Tot op heden beperkte Via zich tot de onderkant van de pc-markt met relatief langzame, goedkope processoren.
Op het Forum heeft het Taiwanese bedrijf ook nieuwe chips aangekondigd voor dat marktsegment. De C5X en C5XL halen kloksnelheden van 1,1 tot 1,5 GHz. Ze komen in de eerste helft van volgend jaar op de markt. De huidige C5C- en C5M-chips, die nu op 866 MHz draaien, bereiken hun plafond bij 1 GHz.
Systeembus
Via’s toekomstige Pentium 4-kloon, genaamd CZA, gaat uit van hetzelfde ontwerp als het ‘origineel’ en gebruikt ook de systeembus van die chip. De twee processorfabrikanten liggen al enige tijd juridisch overhoop over het feit dat de P4x266-chipset inhaakt op Intels systeembus zonder dat producent Via daarvoor een licentie heeft. Deze strijd loopt bij meerdere rechtbanken, in zowel de Verenigde Staten als Europa.
Vorig jaar hadden de twee bedrijven een zelfde conflict met betrekking tot chipsets voor de Pentium III. Daarmee kon die processor gebruik maken van snellere geheugensoorten (133 MHz sdram, 266 MHz ddr sdram). Intel gaf toen nog de voorkeur aan het snelle maar dure Rambus-geheugen (rdram). Die voorkeur is overgeheveld naar de Pentium 4 en vervolgens afgezwakt.
Het Pentium III-geschil is in juli dit jaar in den minne geschikt. De voorwaarden van deze schikking zijn niet bekend gemaakt. Er bleven toen nog wel enkele heikele kwesties liggen, waaronder beschuldigingen van patentschendingen met betrekking tot Via’s nieuwere chipsets (voor de Pentium 4) en diens processoren. Dit geldt dus ook voor de in ontwikkeling zijnde CZA-processor.
Moederbord
Via speelt handig in op het feit dat Intels processoren en Rambus-geheugen nog altijd relatief duur zijn. Bovendien presteren ze voor bepaalde applicaties slechter dan de alternatieven, AMD- en Via-chips, en regulier sdram- en ddr sdram-geheugen.
De P4x266-chipset is eerder uitgekomen dan Intels eigen producten voor sdram en ddr sdram. Hetzelfde geldt voor de chipsets van fabrikanten die netjes een licentie bij de Pentium-producent hebben gekocht en wachten op het startsignaal. De omstreden chipset van Via loopt toch het risico gemeden te worden door moederbordfabrikanten. Die willen zich niet de wrok van Intel op de hals halen, of betrokken worden in de juridische strijd over de licentie op de systeembus.
De Taiwanese chipfirma onthulde dan ook vorige week het bestaan van een nieuwe dochteronderneming, Via Platform Solutions Division. Deze zijtak ontwikkelt en promoot zogeheten referentiesystemen op basis van Via’s chipsets en processoren. Hiermee wil het bedrijf pc-fabrikanten benaderen met een compleet pakket en moederbordproducenten voorzien van een kant-en-klaar basisontwerp dat ze zo kunnen overnemen.
Het gevaar van deze aanpak is vervreemding van die directe klanten. 3dfx, producent van grafische chipsets, ervoer dit toen het pc-videokaartfabrikant STB overnam en zelf kaarten ging produceren. De andere producenten van videokaarten wendden zich af van 3dfx, dat plotsklaps een concurrent was geworden. Tegenstrever Nvidia heeft hier flink van geprofiteerd en is uiteindelijk opkoper geworden van het – nagenoeg failliete – 3dfx-restant.