Late erkenning voor IT-uitvindingen

De genomineerden nemen hun prijzen in ontvangst op 10 december in Stockholm, de sterfdatum van Alfred Nobel, wetenschapper en uitvinder van onder andere het dynamiet. Kilby krijgt de helft van het aan de prijs gekoppelde bedrag van 2,5 miljoen gulden. Kroemer en Alferov delen de rest.
Na een aantal jaren waarin de Nobelprijs ging naar fundamenteel fysisch onderzoek, zijn dit jaar uitvindingen beloond die het dagelijks leven drastisch hebben veranderd. Lasers, handcomputers en mobiele telefoons zijn pas mogelijk geworden nadat Jack Kilby in 1957 op het idee kwam om de net uitgevonden elektronische transistoren op één stuk halfgeleidermateriaal te bouwen in plaats van de tot dan toe gebruikelijke ontwerpen, waarbij losstaande componenten aan elkaar gesoldeerd werden. Het geïntegreerde elektronica circuit van Kilby heeft ervoor gezorgd dat computers en chips goedkoper en kleiner werden. Door zijn uitvinding zijn computers nu overal in te bouwen.
Kroemer en Alferov ontvangen de Nobelprijs voor hun bijdragen aan de halfgeleider technologie op het gebied van lasertechnieken. Beide wetenschappers onderzochten los van elkaar de lagentransistor, een verbetering van de toenmalige halfgeleidertransistoren. Hun onderzoek naar gestapelde halfgeleiderelementen zorgde voor nieuwe toepassingen in micro-elektronische laserdiodes, die nu gebruikt worden in cd-spelers en bij optische transmissietechnieken van digitale informatie via glasvezelkabels. Door hun uitvinding zijn grote informatiestromen razendsnel over de wereldbol te transporteren; de ruggengraat van de huidige informatiemaatschappij.

Bekroning

Met deze keuze bekroont het Nobelcomité fundamenteel onderzoek op het gebied van de informatie-technologie. "De hele moderne maatschappij is gebaseerd op de geïntegreerde schakeling die Kilby eind jaren vijftig uitvond," aldus professor Hans Wallinga verbonden aan de faculteit elektrotechniek van de Universiteit Twente. "Ik denk dat de Zweedse academie van wetenschappen dit jaar gekeken heeft naar de grondleggers van de ict zonder wie de huidige informatiemaatschappij niet mogelijk zou zijn. In feite gaat het om uitvindingen die eind jaren vijftig, begin jaren zestig zijn gedaan. De prijs is misschien een beetje aan de late kant, maar wel terecht gezien de geweldige betekenis van hun uitvindingen voor de huidige maatschappij."