De rechtbank in Utrecht vindt het terecht dat online kledingwinkel Koeka beslag heeft laten leggen op de rekeningen van leverancier It suits it, dochteronderneming MSH en een viertal van zijn klanten. Aanleiding is een mislukt project waarbij het niet gelukt is een nieuwe webwinkel voor Koeka te bouwen. Het onlinebedrijf eist via een bodemprocedure schadevergoeding van It suits it. Daaruit zal blijken of bij een proefproject risico's worden gedeeld of wanprestaties vergoed moeten worden.
De oorspronkelijke vordering van Koeka van 326.000 euro is wel teruggebracht tot honderdduizend euro. Inclusief rente en kosten blijft een vordering van 130.000 euro staan. It suits it had in april een kort geding aangespannen tegen de beslagleggingen van Koeka. Volgens de voorzieningenrechter heeft Koeka belang bij handhaving van het bankbeslag als zekerheid, voor het geval de schadevergoeding wordt toegewezen. Dit belang weegt zwaarder dan de door It suits it aangevoerde bezwaren, zoals een dreigend geldtekort en het beschadigen van de naam in de markt.
Opleverdata
In september 2010 startte It suits it en dochteronderneming MSH samen met Koeka uit Bussum een pilot voor het ontwikkelen van een nieuwe webshop. Uit het vonnis van de Utrechtse rechtbank blijkt dat vanaf het moment dat de opleverdatum van op 1 november 2010 in zicht kwam de problemen zijn begonnen. Volgens It suits it is de belangrijkste reden dat MSH grote moeite had een product op te leveren dat voldeed aan de gestelde eisen en stabiel en zonder problemen functioneerde.
In het vonnis staat beschreven dat It suits it keer op keer beloofde dat er een werkend systeem opgeleverd zou worden. Op 29 april 2011 vond de directeur van Koeka het welletjes en schreef aan het softwarebedrijf te stoppen met het project. It suits it had voor de achtste keer beterschap beloofd, maar leverde op die dag ondanks nieuwe afspraken geen werkend systeem op dat Koeka kon testen. Het doel was op 6 mei 2011 eindelijk live te kunnen gaan met de nieuwe webwinkel voor bedrijven en consumenten. MSH reageerde weken later op 1 juni (!) in een brief waarin het liet weten niet akkoord te kunnen gaan met de beëindiging van de samenwerking.
Beslag leggen
Koeka, dat inmiddels websitebouwer Sana als alternatieve leverancier had ingeschakeld, gaf MSH nog een allerlaatste kans. De advocaat van Koeka schreef op 6 juli 2011 aan moeder It suits it dat het bedrijf nog vijf werkdagen kreeg om de webshop op te leveren. Opnieuw gaven It suits it en MSH niet thuis. De termijn van vijf dagen zou te kort zijn. Uiteindelijk bouwde Sana de nieuwe e-commerce-applicatie en startte Koeka een bodemprocedure tegen It suits it voor een schadevergoeding.
Op 2 februari 2012 gaf de voorzieningenrechter toestemming aan de kledingwinkel om conservatoir beslag te leggen op de rekeningen van It suits it, MSH en vier klanten van het softwarebedrijf (U.A., Van Gils Fashion, Waalwear Kids en Task Retail). Het betrof een vordering, inclusief rente en kosten, van 326.000 euro.
It suits it spande tegen deze toestemming een kort geding aan, maar verloor. De rechter stelde in het vonnis wel dat er nader onderzoek en wellicht getuigenverhoor nodig is om te bepalen wat nu precies de inhoud van de afspraken tussen de partijen was en hoe het verloop van het project is geweest. Dit om te kunnen beoordelen aan wie het opschuiven van de opleverdata te wijten valt.
Geen harde opleverdatum
De rechtbank verwijt It suits it en MSH dat de partijen na de crisissituatie op 29 april geen snelle stappen hebben ondernomen en pas op 1 juni hebben gereageerd op de opzegging van de samenwerking door Koeka. Ook begrijpt de rechter niet waarom de automatiseerders vonden dat vijf dagen te kort was om in juli nog iets op te leveren, terwijl ze op 29 april iets zouden opleveren dat op 6 mei live had moeten gaan.
Volgens de rechter heeft Koeka aannemelijk gemaakt dat It suits it/MSH na de ingebrekestelling van 6 juli 2011 niet meer heeft gepresteerd. Ook heeft het bedrijf bewezen dat het kosten heeft gemaakt (html-bouw, aanpassing voor Navision-synchronisatie en -ontwikkeling, huren van extra voorraadruimte en personeel). Verder vindt de rechter het aannemelijk dat het niet kunnen exploiteren van een webshop leidt tot gemiste omzet en gederfde winst.
Wel vindt de rechter dat Koeka voor een schadevergoeding niet kan uitgaan van de eerste opleverdatum van 1 november 2010. Het gaat ten slotte om een pilot met een enigszins experimenteel karakter. Daarbij is een harde opleverdatum moeilijker te realiseren dan een reeds ontwikkeld product. Een beperking in de tijd van bovengenoemde vorderingen ligt meer voor de hand, vindt de rechter. Ook zal moeten worden bekeken in hoeverre Sana, de nieuwe websitebouwer, nog gebruik heeft kunnen maken van wat It suits it en MSH hebben ontwikkeld.
Schade en Schikking
It suits it komt vooralsnog niet met een nieuw schikkingsvoorstel maar zegt de bodemprocedure in vertrouwen af te wachten. Mogelijk komt het bedrijf met een tegenvordering. Directeur Paul Jonker voelt zich gesterkt door de uitspraak van de rechter over de mogelijke schadevergoeding. ‘Het gaat om een pilotproject waarbij we in samenwerking met Koeka een gezamenlijke platform wilden bouwen. Dat zijn we mondeling overeengekomen en er zijn wat summiere afspraken op schrift gesteld. Het risico ligt dan ook bij beide partijen. Het betreft geen officiële order met een klassieke klant/leverancier-verhouding. Zou dat wel het geval zijn geweest, dan zouden de gangbare leveringsvoorwaarden gegolden hebben.’
Directeur Richard de Haas van Koeka is het hier niet mee eens. Het project was in zijn ogen groter dan een pilot. ‘We hebben voor dit project significante investeringen gedaan. Het is niet voor niets dat wij een bodemprocedure zijn begonnen en beslag hebben laten leggen. De rechtbank heeft ons ook op veel punten in het gelijk gesteld. Ik beschouw het als een zakelijk conflict waarin we slecht zijn behandeld en recht hebben op schadevergoeding.’ De Haas noemt het eerdere schriftelijke voorstel van It suits it tot schadevergoeding een schuldbekentenis. Hij hoopt dat het softwarebedrijf ‘zijn verantwoordelijkheid neemt en een nieuw voorstel doet, in lijn met de uitspraak van de rechter’.
Update: De rechtbank heeft in april 2014 geoordeeld dat het bedrag, dat Koeka aan Sana moest betalen voor de bouw van de alternatieve webshop, niet door It suits it als schadevergoeding terugbetaald hoeft te worden. Koeka had ook kosten moeten maken als het bedrijf niet was ingegaan op het aanbod van It suits it. Wel stelde de rechtbank Koeka in het gelijk in deze zaak en kreeg het bedrijf een scahdevergoeding toegewezen die wel lager uitpakte dan was geëist.
De gevolgen conservatoir beslag kunnen groot, zelfs onherstelbaar, zijn. Dan moet de tekortkoming, die aan de vordering ten grondslag ligt, toch wel bijna vaststaan.
De rechter geeft aan dat “er nader onderzoek en wellicht getuigenverhoor nodig is om te bepalen wat nu precies de inhoud van de afspraken tussen de partijen was…”. Dit geeft de indruk dat er nog twijfel is.
Ik vraag me af of een beslag niet een erg zwaar middel is.
@ Vincent
misschien heb je ook nog een idee over de generieke stappen die dit soort situaties van als ik verlies zal jij nog harder verliezen zouden kunnen voorkomen? Nu geef je op zich denk ik een correct oordeel, dat wel.
@MO
Ik ken het dossier natuurlijk niet echt maar in het algemeen zou je kunnen stellen dat escalatie misschien voorkomen had kunnen worden met, in een eerder stadium, onafhankelijk (bindend) advies of arbitrage.
Maar het is natuurlijk makkelijk om dit achteraf vanuit de leunstoel te constateren.
Eindelijk eens een heel nuchtere en realistische beschrijving van iets wat mij vaak ene doorn in het oog is geweest. Een partij die niet weet op te leveren op overeengekomen datum conform wat was overeengekomen. Het haast klassieke verhaal dat iemand iets voor ogen heeft, dit bij een tweede anders word opgetekend, door een derde weer anders word verwoord en tenslotte door een vierde, die zijn dag niet heeft, moet worden gebouwd.
Maar de opdrachtgever heeft hier wel degelijk een zaak. De rechter stelde terecht, hoe experimenteel een pilot ook kan zijn, immers, een pilot zou alleen een pilot mogen heten om een aantal zaken voor implementatie te kunnen testen zoals een vlekkeloze implementatie, de leverancier is op verschillende momenten klaarblijkelijk in gebreke gebleven.
Uiteraard ken ik het dossier inhoudelijk ook niet maar heb wel de ervaring hoe het kan gebeuren dat situaties als deze kunnen ontstaan. Een duidelijke reminder dat een IT software producent gewoon zakelijke verantwoordelijkheden heeft die niet meer onder de noemer ‘experimenteel’ of ‘ontwikkelfase’ kan worden geschoven.
toch nog even…
citaat uit de titel: mislukte proefprojecten…..
zijn geslaagde proefprojecten niet die proefprojecten die mislukt zijn, omdat wanneer proefprojecten geslaagd zijn het “met de kennis van nu” zonde van de moeite, wellicht niet eens zinvol geweest is om te doen.