Intellectueel eigendomsrecht is geen universeel recht, stelde hoogleraar privaatrecht Willem Grosheide op de Haagse manifestatie Fill the Gap! -3. Dit evenement, gericht op ict en ontwikkelingsvraagstukken, vond op 3 november plaats in het kader van de komende World Summit on the Information Society (WSIS) in Tunis.
Kan Intel een rechtszaak voeren tegen een handige ondernemer uit Sierra Leone, die kopieën van de nieuwe Xeon-processoren lokaal voor een habbekrats op de markt zet? Nee, zegt jurist Willem Grosheide, gespecialiseerd in intellectueel eigendom en it. “Diefstal is pas diefstal als een land daar wetten tegen heeft.” Zolang binnen een land het auteursrecht niet wettelijk is beschermd, is ‘piraterij’ dus een volkomen legale bezigheid.
Normale ontwikkeling
Ook moreel is de handelswijze van de Afrikaanse ritselaar te billijken, vindt Grosheide. “Nederland heeft in de negentiende eeuw het octrooirecht afgeschaft, zodat het Nederlandse bedrijfsleven volop kon profiteren van de innovaties in de Duitse industrie. Pas toen lokale bedrijven als Philips zelf in staat waren innovatieve producten te ontwikkelen, voerde men het octrooirecht weer in. Op dezelfde wijze profiteerden de VS van de technologische ontwikkelingen in Engeland.”
Wanneer ontwikkelingslanden nu gedwongen worden patenten- en auteursrecht te accepteren – zoals gebeurt wanneer die landen lid willen worden van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) – dan wordt hen de mogelijkheid onthouden zich op ‘normale’ wijze te ontwikkelen, redeneert Grosheide.
Telecommunicatie
Grosheide was vergeten dat hij op Fill the Gap!, mede georganiseerd door het International Institute for Communication and Develepment (IICD), aanwezig moest zijn. De ict bood echter uitkomst: hij kon het publiek telefonisch toespreken. De techniek moest ook een helpende hand bieden bij een tweede spreker, Gus Hossein van Privacy International, die vanwege immigratieperikelen niet lijfelijk aanwezig kon zijn. Vanuit Londen had hij een videoboodschap gestuurd, waarin hij waarschuwde voor de snode plannen van het huidige Britse EU-voorzitterschap om – ironisch genoeg – de vrije en ongestoorde communicatie via ict in te perken.
http://www.vandoorne.nl/?s=11&m=11&gid=5
http://www.itu.int/wsis/tunis/
http://www.vandoorne.nl/?s=15&sid=1&gid=5&id=138