Keteninformatisering beter voor bedrijven

Bedrijven maken steeds vaker deel uit van een netwerk. Door de concentratie op kerntaken worden neventaken aan anderen (toeleveranciers) overgelaten. Overheidsorganisaties kunnen bepaalde doelen alleen maar bereiken in samenwerking met anderen.

Binnen de overheid ontstaan hele bedrijfsketens. Soms doen daar wel duizend afzonderlijke organisaties aan mee. Keteninformatisering doet overheid en bedrijfsleven beter functioneren. Mr drs Jan Grijpink, raadsadviseur bij het ministerie van Justitie, is onlangs gepromoveerd op het proefschrift 'Keteninformatisering'. Hij geeft daarin concrete aanwijzingen voor het opzetten van informatiesystemen die over de grenzen van een organisatie heen gaan. De dissertatie geeft theoretische en praktische handreikingen. Veel voorbeelden zijn ontleend aan de justitiële keteninformatisering.
Het justitie-apparaat bestaat uit honderden grote en kleine organisaties. De handhaving van de rechtsorde is in handen van politie, opsporingsinstanties, rechtbanken, gevangenissen, reclassering, advocaten en deurwaarders. Zelfs twee verschillende bedrijfsketens zoals die van Justitie en die van de sector Sociale Zekerheid, kunnen veel baat hebben van het koppelen van gegevens.

Steunfraude voorkomen

Jan Grijpink geeft als voorbeeld het voorkomen van steunfraude door een goede keteninformatisering. "Uitkeringsinstanties moeten uitkeringen inhouden als mensen naar de gevangenis gaan. Nu weet een strafinrichting niet welke gedetineerden een uitkering hebben. Anderzijds weet de uitkeringsinstantie niet welke cliënten in een strafinrichting zitten. Als er een summiere koppeling zou worden aangebracht tussen de informatiesystemen van beide ketens, kan men met een druk op de knop steunfraude opsporen. Dit kan zonder menselijke tussenkomst en dus met een betere bescherming van persoonsgegevens," aldus dr Grijpink.
Hij beschrijft in zijn proefschrift een aantal softwarebouwstenen om een keten-informatiesysteem op te zetten. Voorbeelden daarvan zijn (registratie)nummers, verwijsindexen die het nummer automatisch koppelen aan het bestand van een andere organisatie en de bevraging van een informatiebestand. Het keten-informatiesysteem regelt in feite alleen de communicatie tussen informatiesystemen. Ze wijzen partijen de weg waar ze moeten zijn voor bepaalde gegevens. Tegelijkertijd bieden ze een handvat om persoons- of bedrijfsgegevens beter af te schermen, ook binnen een organisatie.

Privacy

Netwerken bevorderen de privacy, concludeert Grijpink: "Overheidsorganisaties en bedrijven functioneren steeds vaker in netwerken. Niet alleen binnen de afzonderlijke organisaties, maar ook binnen de netwerken waarin zij opereren is automatisering van groot belang voor de bedrijfsvoering. Alleen vraagt de automatisering van organisaties in netwerken een heel andere benadering dan die binnen een organisatie. Meestal is het niet nodig om naast de informatiesystemen van de losse organisaties een geheel nieuw gemeenschappelijk informatiesysteem op te zetten voor het netwerk; een aantal manieren om informatie uit de afzonderlijke organisaties te koppelen is vaak voldoende. Deze aanpak die haaks staat op de klassieke automatisering, bespaart niet alleen kosten, maar waarborgt tevens een betere bescherming van privacy en vertrouwelijke bedrijfsgegevens."
 
Promotoren
Grijpink promoveerde op donderdag 27 februari aan de Technische Universiteit Eindhoven. Promotoren waren prof. dr T.M.A. Bemelmans, hoogleraar bestuurlijke informatiesystemen en automatisering aan de faculteit Technologie Management van de TU Eindhoven, en prof. dr A.W. Koers, hoogleraar informatica en recht aan de Universiteit Utrecht.