Hewlett-Packard Nederland heeft zich een indrukwekkende ambitie opgelegd: binnen twee tot drie jaar groeien van de achtste naar de derde of tweede positie op de markt van ict-dienstverleners. Dit moet deels op eigen kracht en deels door acquisities gebeuren. Het bedrijf moet dan wel kiezen welke soort dienst het wil verlenen, meent Peter Vermeulen, analist bij IDC-Benelux.
Markt dienstverlening groeit De cijfers lopen nogal uiteen bij de diverse voorspellingen over de omvang van de markt voor it-dienstverleners in Nederland. De ramingen zijn wel allemaal positief. Uit de ICT Marktmonitor 2004-2005 van brancheorganisatie Nederland-ICT blijkt dat de totale it-sector in 2004 is gegroeid met 3,6 procent tot 11,66 miljard euro. Die aanwas dankte de sector vooral aan grotere afzet van hardware en software. De it-dienstverleners hadden voor het derde opeenvolgende jaar te maken met een dalende markt (-2,5 procent), maar die daling was beduidend minder dan de voorgaande jaren. De verwachting voor 2005 is dat de dienstverleners een kleine groei mogen verwachten van 1,2 procent. Onderzoek van Heliview van eind 2004 geeft aan dat 30 procent van de it-managers een stijging van het it-budget verwacht, tegen 20 procent die minder te besteden krijgt. Het geld gaat vooral naar migratieprojecten voor serverbesturingssystemen. Omdat organisaties de afgelopen jaren flink hebben beknibbeld op personeel wenden zij zich tot de it-dienstverleners. Vooral Getronics wordt genoemd als overwogen aanbieder, gevolgd door Atos Origin, Inter Access en PinkRoccade. De omslag was al merkbaar in het eerste halfjaar van 2004. Volgens IDC, dat wereldwijd onderzoek deed, gaat dat semester de boeken in als het beste van de afgelopen vier jaar. In totaal hebben de elf door IDC geanalyseerde dienstverleners in die periode ruim 65 miljard dollar aan opdrachten binnengesleept. Toch zijn in Nederland dienstverleners in de knel gekomen. PinkRoccade moest zichzelf in de etalage zetten en Triple P zag zich in 2004 gedwongen 75 mensen te ontslaan. |
Kernactiviteiten
Vermeulen wordt op zijn wenken bediend, zo blijkt uit een reactie van HP-woordvoerder Jos Baltes. “De poging enige jaren geleden om PwC over te nemen, destijds door Carly Fiorina, is niet doorgezet omdat het te veel op bedrijfsadvies was gericht en daarmee te ver van de kernactiviteiten van HP afstond.”
HP doet overigens geen enkele mededeling over de vermeende wens PinkRoccade over te nemen. Dat de PwC-deal niet doorging had nog een gunstig bijeffect. Toen Fiorina in september 2000 de overnamegesprekken erkende, lag er een bod van achttien miljard dollar op tafel. Analisten houden het erop dat de voorgenomen acquisitie niet doorging omdat de aandelen van HP toentertijd kelderden. Hetzelfde overkwam overigens PwC, dat twee jaar later, toen IBM het wilde kopen, nog maar 3,5 miljard dollar waard was. HP hield zo wel geld in zijn zak om Compaq te kopen. Dat gebeurde in mei 2002 voor negentien miljard dollar; totnogtoe de grootste fusie in de it-wereld.
Drie soorten services
HP heeft sinds zijn oprichting al een servicesafdeling. Na de overname van Compaq is daar een forse tak bijgekomen (oud-DEC en oud-Compaq Services). De onderneming onderscheidt drie soorten ict-dienstverlening.
Allereerst is daar Technology Services. Deze diensten levert HP aan bedrijven om hun ict-omgeving draaiende te houden. De contracten gaan meestal over ‘break & fix’-situaties met een bepaalde tijdsdruk. Bij sommige klanten is HP kind aan huis om infrastructurele problemen te voorkomen.
De tweede dienstengroep is Managed Services. In de regel gaat het daarbij om uitbestedingcontracten waarbij HP in meer of mindere mate verantwoordelijk is voor (een deel van) de ict-infrastructuur. Bedrijven dragen hun ict-infrastructuur over aan HP (inclusief personeel). Op grond van afspraken beheert HP geheel of gedeeltelijk de ict-omgeving. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij Sara Lee/DE, Nokia en Proctor & Gamble.
De derde vorm is Consulting & Integration: ondersteuning van organisaties bij de aanschaf en inrichting van hun ict-infrastructuur op basis van onderzoek. Dit gebeurt in samenspraak met de klant en in veel gevallen samen met andere it-bedrijven, waaronder Oracle, SAP, Microsoft en Capgemini.
HP stelt dat het in alle drie de vormen wil groeien. Vermeulen meent evenwel dat het bedrijf zijn blik meer zou moeten richten op Technology Services en Managed Services, en het adviesdeel aan andere partijen moet overlaten.
Te eng
Baltes wijst er fijntjes op dat HP met een omzet van 1,8 miljard euro het grootste it-bedrijf in Nederland is. Het is hier marktleider in Technology Support (onderhoudscontracten). 40 procent van de omzet in Nederland komt van de TS Group. De Computable Consultancy Guide 2005 noemt HP een van de beste dienstverlenende bedrijven.
“Wereldwijd heeft HP wel een paar grote contracten binnengehaald”, zegt Vermeulen. Hij doelt dan op uitbestedingdeals bij ‘global accounts’ als Proctor & Gamble, Nokia, Ericsson, Telecom Italia en Bank of Ireland. “Wereldwijd groeien we met onze ‘outsourcingservices’ 40 procent per kwartaal”, aldus Baltes.
“In Nederland stelt het nog niet zo veel voor”, meent Vermeulen. De reactie van HP op deze opmerking is dat de Hollandse blik ’te eng’ is. “Je moet niet vergeten dat HP een uitgebreid palet aan ‘offshore’ diensten levert aan Nederlandse bedrijven vanuit onder meer India en Bratislava. We hebben het laatste jaar juist veel geïnvesteerd in onze mogelijkheden om wereldwijd dergelijke diensten te kunnen aanbieden. Alleen maar naar de Nederlandse markt kijken vertelt dan niet het hele verhaal.”
Kleinere overnames
De ambitie om binnen twee tot drie jaar tot de top-3 van dienstverleners te behoren (wereldwijd, Europees en ook in Nederland) kan HP niet alleen op eigen kracht volbrengen. Organische groei is in de plannen opgenomen, maar een deel zal toch moeten komen van acquisities. Dat zullen vooral kleinere overnames zijn, zoals die van Triaton en Synstar.
Triaton is het voormalige it-bedrijf van het Duitse ThyssenKrupp. De overname ervan eind februari 2004 voor 340 miljoen euro is volgens onderzoeksbureau Forrester de voorbode van een beweging waarbij de ‘gevestigde namen’ de ooit verzelfstandigde it-afdelingen van grote Duitse bedrijven inlijven. Deze beweging heeft volgens Forrester veel te lang op zich laten wachten. Met de aankoop van Triaton manoeuvreerde HP zich op de vierde positie als dienstverlener op de Duitse markt.
Synstar (gekocht voor 244 miljoen euro) is een Brits bedrijf dat in augustus 2004 in HP’s handen viel. Het heeft een aardige vestiging in de Benelux (vierhonderd mensen). In Nederland had Synstar net een paar belangrijke contracten binnengehaald, onder meer bij de Defensie Telematica Organisatie en ISC, het it-agentschap van Binnenlandse Zaken. Overname van PinkRoccade zou in dit rijtje passen, maar dat is dus niet gelukt.
Lastig karwei
Om te kunnen groeien in de dienstverleningmarkt heeft HP gerichte aandacht nodig. Een lastig karwei, volgens Vermeulen, voor een bedrijf dat vooral ook sterk is in hardware en software. Het is echter niet onmogelijk, getuige het succes van IBM met zijn Global Services. Vermeulen zegt dat HP het de laatste jaren heel druk met andere zaken heeft gehad, waardoor de specifieke aandacht voor dienstverlening was verslapt. “Een verkoper vindt het makkelijker om hardware aan de man te brengen dan om een dienst te slijten. Dat vereist toch speciale aansturing.”
Dat vindt HP ook, getuige de vernieuwing van de top van de TS-groep in Nederland. Per 15 november vorig jaar is Hauke Stars aangesteld als nieuwe directeur. Zij was werkzaam bij Triaton en heeft dat bedrijf voor het door HP werd opgekocht groot gemaakt. Haar voorganger Dick Fens, directeur HP Services, heeft een Europese functie gekregen om op dat niveau de beoogde groei te bewerkstelligen.
Baltes: “HP werkt eraan om een nog meer door services gedreven organisatie te zijn. Het heeft een omzetdoelstelling van 2,5 miljard dollar neergezet voor 2007. De benoemingen van Stars en Pieter Aarts, directeur van de Customer Solutions Group, passen in dat streven.”
Dubbele boodschap
Ambitie genoeg – nu moet HP het nog gaan waarmaken. De pijnpunten die IDC-analist Vermeulen opsomt, lijken door het concern opgemerkt te zijn. Nu is het afwachten of HP inderdaad de nadruk weet te leggen op het operationele werk. Als het gaat om het beheer van bedrijfsprocessen, komen er immers andere spelers bij, zoals Accenture. De boodschap van HP is enigszins dubbel: groei op alle drie de dienstverleningssegmenten onder gelijktijdige erkenning dat de kracht zit in het operationele beheer. Bovendien: wie wil er niet groeien in dienstverlening nu de winstmarges op hardware minimaal zijn geworden?
Gevraagd naar een reactie op de positie en plannen van HP zegt IBM zijn mening over zijn concurrenten liever voor zich te houden.