Tweedeling noord-zuid bedreigt Europese ICT

De Europese Unie kan ondanks alle goede bedoelingen de ICT-ontwikkelingen niet bijbenen en ziet de achterstand op de Verenigde Staten alleen maar toenemen. Teveel verschillen tussen de lidstaten belemmeren een vlotte ontwikkeling van de interne ICT-markt. De grootste problemen zijn de dreigende tweedeling en een gebrek aan innovatie.

De Europese ICT-markt biedt ondernemers wel degelijk mogelijkheden. Internationaal onderzoeksbureau Forrester voorspelt dat de elektronische handel in de oude wereld in 2004 een niveau haalt van 3,5 biljoen gulden. Toch moet er nog veel gebeuren om deze belofte uit te laten komen. De achterstand op Amerika is namelijk groot en dreigt zelfs toe te nemen, aldus een rapport van strategie-adviesbureau Booz Allen & Hamilton uit Amsterdam.
De problemen waarmee Europa kampt zijn legio. Rob Schuyt, vice-president van Booz Allen & Hamilton somt de obstakels moeiteloos op. "De Europese markt is te fragmentarisch door een gebrek aan standaardisatie en harmonisatie. Er bestaan nog teveel verschillen tussen de lidstaten."
Sylvia Roelofs, directeur van de Nederlandse branche-organisaties Fenit en Vereniging ICT Nederland, wijst op de dreigende tweedeling in Europa. De noordelijke lidstaten kunnen het tempo van de Verenigde Staten redelijk bijbenen. De landen rond de Middellandse Zee blijven echter ver achter. "Hierdoor is er nog geen sprake van een sterke interne Europese markt", aldus Roelofs. Zij vindt dat de Europese Unie als innovatief gebruiker de ontwikkeling in deze achterstandsgebieden moet stimuleren.

Innovatie

Volgens Schuyt is er in Europa ook nog sprake van een gebrek aan innovatie en aandacht voor ondernemerschap. Bovendien komt er onvoldoende risicokapitaal los voor startende bedrijven. Tot slot kampt de EU met een groot tekort aan automatiseerders.
De Europese werkgeversorganisatie Eisa (The European Information Technology Services Association) maakt zich weliswaar zorgen over de achterstand van Europa op Amerika, maar wil de problematiek niet overdrijven. "Het is vervelend. De Verenigde Staten zijn ons altijd voor geweest. Maar daar hebben wij eigenlijk nooit onder geleden. Amerikaanse bedrijven zullen onze markt dan ook niet domineren", aldus woordvoerder Tim Conway.
Rob Schuyt is minder optimistisch. Volgens hem dreigt Europa de voordelen van de nieuwe economie - langdurige groei zonder inflatie - mis te lopen. "ICT zorgt meer dan andere sectoren voor economische groei en werkgelegenheid. De aanjaagfunctie van ICT is in Amerika al duidelijk zichtbaar, evenals het effect op de economie. Europa moet dan ook snel aansluiting zoeken." Conway zegt dat de invloeden van ICT op de economie in Europa al zichtbaar zijn. "Ook wij profiteren hiervan."

Harmonisatie

De betrokkenen zijn het erover eens dat Europa hard moet werken om de achterstand op de Verenigde Staten te verkleinen. Booz Allen & Hamilton doet in het rapport een aantal voorstellen. Zo moet regelgeving voor elektronische handel, privacy en encryptie in Europa worden geharmoniseerd. Daarnaast dient de liberalisering van de telecommarkt sneller te verlopen, zijn fiscale maatregelen nodig om onderzoek te stimuleren en moeten de tekorten op de arbeidsmarkt verdwijnen.
Bovenal is coördinatie van het Europese beleid nodig. Sylvia Roelofs vindt dat de Europese Unie ICT-gebruikers en aanbieders bij elkaar moet brengen, zodat er een sterke sector ontstaat. Daarnaast is er een integraal Europees beleidsplan nodig, waarin de sterke en zwakke punten van het continent staan, alsmede het beleid voor de toekomst. Het onlangs door voorzitter Romano Prodi gepresenteerde stuk E-Europe is hiervoor in haar ogen een goede aanzet, maar heeft onderbouwing nodig.