De langverwachte lancering van Microsoft Windows XP komt dichterbij. Zonder twijfel zal het een belangrijke gebeurtenis zijn. Het zat Microsoft niet mee de laatste tijd, voornamelijk omdat de pc-industrie een stagnerende groei vertoont.
Ondanks de enorme inspanningen om Windows NT en zijn opvolgers 2000 en XP geaccepteerd te krijgen als besturingssysteem voor servers, kwam de grootste winst uit de desktop. Het is zinloos om de feiten te ontkennen: NT is niet de ideale serveromgeving. In feite is het een slechte keus, maar op de desktop is er geen keus vanwege het monopolie van Microsoft. De softwareonderneming moet nog wel voorzichtig zijn met de regering van de VS, maar uiteindelijk zal de Amerikaanse overheid niet de vernietiging willen ondersteunen van een bedrijf dat de wereld domineert. Tegelijkertijd is Microsoft bang voor Linux. De ‘open source’-beweging is de werkelijke bedreiging voor Microsoft, niet het gerechtshof.
Het heeft lang geduurd voordat Windows NT volwassen werd, vele jaren langer dan Microsoft had gedacht. Uiteindelijk is het een evenbeeld van OS/2 geworden, met een vleugje vms (‘virtual memory system’). Omdat OS/2 vijf jaar terug al het merendeel bood van wat NT nu biedt – behalve de monopolistische applicaties! – kun je niet spreken van vooruitgang. Het gebrek aan applicaties en IBM’s blunder om geen ‘object linking and embedding’ (ole) te ondersteunen, waren de nekslag voorOS/2. En natuurlijk de vorderingen op het gebied van hardware. Vijf jaar geleden kostte een pc met 128 MB geheugen en een harde schijf van 5 GB een fortuin. OS/2 was in wezen te vroeg voor de hardware, een probleem dat NT heeft ontweken.
Met XP probeert Microsoft nu eindelijk OS/2 voorbij te streven. De tijd is gekomen om de compatibiliteit met eerdere versies van NT op te geven, zo moet het bedrijf hebben gedacht. Dat is een juist standpunt. Als ze dat vijf jaar eerder hadden verzonnen, hadden ze Linux op veilige afstand gehouden. Alleen juist ontworpen NT-applicaties werken met XP. Iedere oudere applicatie die niet met XP werkt, moet worden geschrapt. Het betekent dat ze onwelkome features hebben die in het verleden hebben bijgedragen aan de problemen met betrouwbaarheid en beveiliging, precies de zaken waarom NT berucht is. Microsoft hoopt dat XP de opmars van Linux tot staan zal brengen op afdelingsservers die op het Intel-platform draaien. Maar de boodschap is nog steeds dezelfde: XP-servers komen met database, webserver, enzovoort. Kiest men voor XP, dan loopt men in de bekende Microsoft-val, terwijl Linux de mogelijkheid open laat om serversubsystemen te kiezen. Het gaat dus om de serverpakketten, niet om XP versus Linux. Linux is dus een keuze voor de toekomst, en XP zou alleen gebruikt moeten worden als een passende Linux-oplossing niet beschikbaar is. Waarom iemand een monopolie zou willen sponsoren, heb ik toch al nooit begrepen.
Het belang van XP ligt dus nog op de desktop en op de consumentenmarkt. Ik ben er heilig van overtuigd dat het pc-concept uiteindelijk onder de voet gelopen zal worden door intelligente terminals, wanneer de communicatie-infrastructuur eenmaal volwassen is geworden. Dat zal nog even duren; de pc heeft nog minstens één levenscyclus te gaan. Desalniettemin is de verleiding niet groot om een pc te vervangen, zowel in de consumentenmarkt als op de desktop. De meeste ondernemingen hebben gekozen voor de netwerkcomputerarchitectuur, en bouwen ‘web-enabled’ applicaties die de bestaande pc’s met Internet Explorer kunnen gebruiken. Er is dus geen haast om de hardware op te waarderen. Maar XP heeft de thuisgebruiker een hoop te bieden, zoals een nieuwe grafische gebruikersinterface, die naar verluidt net zo goed is als die van een Mac. Dit betekent dat het systeem makkelijker is in het gebruik, betrouwbaarder en sneller. Zoals gebruikelijk is er een aantal functies met toegevoegde waarde, maar het systeem is er vooral zonder enige schaamte op gericht om het internet te beheersen. Alle internetfeatures zijn afgestemd op Microsofts eigen .Net-architectuur. De belangrijkste zet is het feit dat de nieuwe Internet Explorer niet langer Java ondersteunt. Hiermee probeert men ontwikkelaars van webapplicaties te dwingen af te zien van Java.
Vergis je niet, Windows XP zal naar voren worden geschoven om Linux te stoppen, maar de belangrijkste doelstelling is om internet over te nemen. Als de regering van de VS niet ingrijpt, zal een open internet straks voltooid verleden tijd zijn. In ieder geval zal XP op de lange termijn het einde voor Apple betekenen, helaas.
