In de nieuwe, gerestylede Computable kunt u lezen over zakelijke toepassingen van informatietechnologie, internationale trends en ontwikkelingen in de IT-industrie en achtergronden en verbanden. Een goede zaak. Maar u en ik weten dat de spannendste ontwikkelingen zich ergens anders afspelen: in onze huiskamers.
Sommige mensen hebben het over de IT-revolutie, maar dat is een groot woord. Het roept beelden op die waarschijnlijk weinig met uw persoonlijke omstandigheden te maken hebben. Onderdrukking, massale demonstraties, bestorming van het parlementsgebouw, dat werk. Zo erg is het meestal ook weer niet. Evolutie klinkt al een stuk vriendelijker, maar dat suggereert weer een geleidelijke ontwikkeling die zich over miljoenen jaren uitstrekt. De werkelijkheid zit hier ergens tussenin.
Feit is dat we de afgelopen jaren in onze huiskamers schijnbaar achteloos de meest geavanceerde IT-toepassingen zijn gaan gebruiken. Of het nu gaat om een eigen website of een gameboy, zonder blikken of blozen wordt het resultaat van tientallen jaren research en investeringen van miljarden dollars voor een habbekrats aangeschaft of gratis gedownload. Alsof we nooit anders gedaan hebben. Wie zich langer dan drie minuten durft te verbazen over die wondertjes van technisch vernuft is een nerd of een ander wereldvreemd figuur.
Bepaald opmerkelijk is de vlucht die de eigen website genomen heeft. Van een noviteit is dit fenomeen uitgegroeid tot de normaalste zaak van de wereld. Wie heeft er tegenwoordig geen eigen site? Elk gemeenschapje heeft wel een Internet-specialist die wat vrije uurtjes steekt in het opzetten en onderhouden van een elektronische etalage. De prachtigste creaties kom je tegen. Jonge ouders bouwen een digitaal fotoalbum of installeren een cradlecam boven de wieg van hun eerstgeborene. Belangrijkste doelgroep zijn de grootouders, die na het golfen graag nog een uurtje mogen surfen. Sollicitanten sturen geen brief met een CV, maar een e-mail met een link naar hun eigen site. Succes verzekerd. Ons rommelige rock & roll-bandje heeft ook een site, met gemiddeld vier hits per dag: de drummer, de zanger, de bassist en de gitarist, die komen kijken hoeveel hits we die dag hebben gehad. En een lol dat we hebben. De site is niet altijd bereikbaar en werkt niet zo goed met sommige browsers, maar dat mag de pret niet drukken.
Een ander mirakel is de gameboy. Eind jaren tachtig door Nintendo op de markt gebracht als flexibele opvolger van de primitieve lcd-spelletjes in de categorie Donkey Kong Junior. Voor de gameboy werden steeds nieuwe spelletjes in de vorm van cartridges op de markt gebracht. De gameboy werd een groot succes en is dat nog steeds, ondanks het feit dat het apparaat in twaalf jaar tijd nauwelijks is aangepast. Het is kleiner geworden, doet langer met zijn batterijen en heeft een kleurtje gekregen, maar veel meer is er niet veranderd.
Voor veel kinderen vanaf een jaar of vier is die gameboy een volkomen normaal onderdeel van het bestaan geworden. Net zo gewoon als een voetbal, Lego of een postzegelverzameling vroeger. Populairste toepassing van de afgelopen jaren is zonder enige twijfel Pokémon. De rage is bijna over, maar het gelijknamige spel wordt nog steeds intensief beoefend. In een virtueel landschap ontdek je beesten die je kunt vangen, verzamelen en trainen en die je met je vriendjes kunt uitwisselen. Jongetjes vinden het megavet cool, meisjes vinden het stom.
Dat bij het gebruik van zulke hoogwaardige technologie ook wel eens iets mis kan gaan, ligt voor de hand. Stel, je bent een jaar of acht. Na lang zoeken ben je er eindelijk in geslaagd Magnemite (elektriciteitspokemon) te vangen. Je stopt hem in een box, houdt Mewtwo en zo bij je en speelt verder tot het tijd is om te eten. Maar als je de volgende dag je gameboy weer aanzet, zijn al je Pokémons verdwenen. Je bent radeloos. Heb je daar 78 uur voor zitten spelen? Boos en verdrietig ga je naar je ouders. Niet dat ze je kunnen helpen, eigenlijk hebben ze geen verstand van Pokémon. Maar misschien bellen ze je oom of je opa, die hebben meestal wel een oplossing. Jammer. Er is geen oplossing. Het is een fout in de gameboy en het heet een bug. Je ouders kijken nog op Internet op de website van Pokémon maar daar kunnen ze niets vinden en ze moeten eerst nog een paar plugins downloaden. De computer blijft ook een paar keer hangen. Dan maar opnieuw beginnen. Lego is eigenlijk ook best leuk. En buitenspelen.
Internetgoeroes vertellen ons dat e-business de belangrijkste uitvinding is sinds de boekdrukkunst. Managers blijven zich zorgen maken over stijgende automatiseringskosten en tegenvallende baten. Informatici koesteren nog steeds de illusie dat het ooit goed komt met die systemen van ons. Maar voor de rest van de wereld is de meest geavanceerde technologie weinig meer dan gewoon leuk alledaags spul waar je niet al te serieus over moet doen en waar je vooral niet te veel op moet vertrouwen. Voor je het weet ben je al je Pokémons kwijt.
Edo Roos Lindgreen, partner bij KPMG Information Risk Management, en docent IT & Auditing aan de Universiteit van Amsterdam.
