FNV Zelfstandigen, Stichting ZZP Nederland, Zelfstandigen Bouw en Platform Zelfstandige ondernemers (PZO) hebben samen een alternatief ontwikkeld voor het huidige VAR-systeem (VAR staat voor Verklaring Arbeidsrelatie, red.). Het alternatief biedt één bewijs van goed ondernemerschap. ‘Een goed initiatief waarmee concreet een drempel wordt weggenomen’, meent Loopbaan-expert Peter Meindertsma. ‘Dit voorstel kan bijdragen aan de zo vaak besproken, maar toch moeizaam tot stand komende flexibilisering van de ict-markt.’
Het alternatieve VAR-systeem heet ‘Bewijs Van Ondernemerschap’ (BVO) en is ontwikkeld uit onvrede met de huidige VAR-procedure. Ook de door de minister voorgestelde nieuwe VAR Webmodule voldoet volgens de zzp-organisaties onvoldoende. Het nieuwe voorstel is gedeeld met de minister van Financiën. 14 maart 2013 geven de zzp-organisaties een toelichting over het voorstel aan de kamerleden.
Voorkomen schijnzelfstandigheid
De zzp-organisaties zijn van mening dat het huidige VAR-systeem ondernemerschap onvoldoende stimuleert en te weinig doet om schijnzelfstandigheid te voorkomen. De plannen om het huidige vragenformulier te vervangen door een VAR Webmodule zal hierin waarschijnlijk geen verandering brengen omdat alle bestaande nadelen blijven bestaan.
Met name het ontbreken van een preventieve toets leidt tot ongewenste effecten. Zo wordt de VAR nu ingevuld op basis van verwachtingen maar vindt controle achteraf plaats, waardoor verwachtingen en werkelijkheid op het VAR-formulier soms niet met elkaar overeenstemmen. Ook is er een gebrek aan gerichte handhaving waardoor in een aantal sectoren misbruik plaatsvindt, met schijnzelfstandigheid en uitbuiting van zelfstandig ondernemers tot gevolg.
Administratieve rompslomp
‘De VAR-drempel lijkt voor de uitzonderingen op de regel te zijn opgeworpen’, meent Loopbaan-expert Peter Meindertsma, manager business support bij CRM Partners. ‘Het overgrote deel van zelfstandigen in de ict wil immers helemaal niet in een dienstverband aan de slag voor een opdrachtgever, maar kiest bewust voor onafhankelijke zelfstandigheid. Bijvoorbeeld om zijn specifieke expertise in te kunnen zetten bij diverse opdrachtgevers en zo een sterker een personal brand te bouwen. Omdat diezelfde wens bij de opdrachtgever er ook is, is de administratieve rompslomp van een VAR meestal helemaal niet nodig. Nu maar hopen dat er spijkers met koppen worden geslagen.’
Meindertsma zou wel willen pleiten voor een andere benaming dan nu is gekozen. ‘Het betreft immers vooral een bewijs van zelfstandigheid en de wens dat te blijven gedurende de opdracht. Of de zzp’er in kwestie daarmee direct ook ondernemend is geworden, lijkt me een heel ander verhaal.’
@GoedZoPetertje, 12-03-2013 21:30
Is mijn idee ook. Weg met die mee-eters en geen enkele waarde toevoegende tussenhandel. Transparante en openbare aanbestedingen zouden gewoon verplicht moeten worden en niet exclusief worden gegund aan een recruiting kartel aan de inkoop kant.
@bayet, e.a.
Dat is dan ook het direct het probleem. Als je als organisatie zzp-er (of payroller/uitzendkracht aan de slag gaat) en daar meer dan 1 jaar zit, kun je wellicht afvragen of een vastdienstverband niet beter op zijn plaats is.
Vanuit risicomanagement geloof ik absoluut niet in projecten langer dan een half jaar. Waar jullie op doelen zijn pure detacheringsopdrachten.Dat is gewoon een “stoel warm houden”. Ik kan mij wel een programma voorstellen dat meerdere jaren duurt, maar een onderdeel van een dergelijk programma opgedeeld in feitelijke werkblokken kan echt wel in minder dan een jaar.
Het feit dat de overheid niet “practice what they preach” is mij niet geheel onbekend.
Loop je langer rond bij een en dezelfde klant, dan is de kans groot dat er sprake is van een gezagsverhouding en dus een “verkapt” dienstverband. Wat @Roger verteld herken ik erg sterk. De overheid heeft meerdere belangen. De arbeidsmarkt (mensen in loondienst, eenmanszaken, payrollers, uitzendkrachten) hebben hun belangen die niet dezelfde zijn. En natuurlijke de inleners zelf. Probeer maar eens een arbeidsmarkt te definieren die zonder enig belang naar elkaar toe zou werken?
Het flexibiliseren van de Markt gebeurt niet met maatregelen zoals een nieuw VAR systeem. Wat er in dit kader zou kunnen veranderen, is een uitzonderingspositie voor de freelancers en werknemers die ervoor zorgt dat deze zonder belemmeringen aan het werk kunnen. Dat wil zeggen zich vrij kunnen bewegen op de markt waar het werk verdeeld wordt. Een radikale gedachte daarbij is dat de mens onbelemmerd aan de slag moet kunnen gaan, ergo bij wet verbieden dat er sprake kan zijn van relatie en/of concurrentie bedingen dat vraagt namelijk een ander gedrag van werkgevers richting werknemers, en opdrachtgevers richting opdrachtnemers, je hebt elkaar namelijk nodig…en op dit moment lijkt het erop dat de vruchten van arbeid niet evenredig verdeeld worden, mede gebaseerd op contracten en overeenkomsten, uit ervaring weet ik dat het anders kan, maar dan moet men wel durven…ergo het gaat om vertrouwen, als we willen dat het aanbod van werknemers en opdrachtnemers flexibiliseert, dan moeten de voorwaarden die geboden worden door werkgevers en opdrachtgevers veranderen…zij creeren namelijk inflexibiliteit door concurrentie bedingen, relatie bedingen, opleidingdbedingen, auto bedingen, telefoon bedingen…en deels doordat bijvoorbeeld opleidingen, auto’s en telefoons eveneens inflexibel ingezet kunnen worden…kortom het vraagt een compleet andere benadering van de markt…met kleine stapjes 😉