CWI-spin-off koppelt erfgoed-databases

Tussen 2005 en 2009 werd er door het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) samen met onder andere de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) gewerkt aan het onderzoeksproject MultimediaN E-Culture. In dat project werd het eerste digitale erfgoednetwerk gemaakt. Daarnaast werkten deze partijen ook samen aan Commit SealincMedia, waarin een prototype werd gemaakt om vocabulaires met elkaar te linken. Met deze basistechnologieen en in combinatie met de zoektechnologie van Spinque, is de nieuwe dienst CultuurLink ontwikkeld.

Michiel Hildebrand, linked data specialist van Spinque legt uit dat instellingen hun collectie in hun eigen databases beschrijven met bepaalde trefwoorden. Hij noemt deze trefwoorden vocabulaire. Met de nieuwe dienst kunnen deze collecties door middel van de vocabulaire aan andere collecties worden gekoppeld. Hildebrand legt uit: ‘De instellingen kunnen hun eigen lijst met vocabulaire uploaden. Vervolgens kunnen zij stappen nemen om deze vocabulaire aan vocabulaires koppelen.’

In de hub van de dienst staan standaard vier verschillende vocabulaires waar de collecties aan gekoppeld worden. Deze hub wordt uitgebreid met behulp van de community. Hildebrand: ‘De instelling neemt verschillende stappen voor het koppelen van de vocabulaires. Op basis van verschillende categorieen kan worden bepaald welke woorden wel of niet aan elkaar moeten worden gekoppeld. Deze categorieen lopen op van eenvoudig, bijvoorbeeld de categorie ‘het woord moet worden gekoppeld als het precies hetzelfde is’, tot meer complexere categorieen, zoals ‘de stam van het woord moet hetzelfde zijn’ of ‘een karakter mag verschillend zijn’. Daarnaast kunnen de instellingen ook verschillende filters toepassen.’ 

 
De stappen die door de instellingen worden genomen, vormen samen de ‘linkstrategie’ van de instelling. De linkstrategie ontvangt de instelling, wanneer de hele database is verwerkt. ‘Op deze manier kan een instelling dezelfde linkstrategie hergebruiken wanneer een nieuwe database moet worden gekoppeld.’ Er is nog geen standaardstrategie waar instellingen een voorbeeld aan kunnen nemen. Hildebrand zegt dat elke strategie uniek is, maar tegelijkertijd verwacht hij wel dat er patronen zullen ontstaan. ‘Veel instellingen zullen uiteindelijk toch vergelijkbare strategieen gaan gebruiken.

De publieke dienst is bedoeld voor cultureel erfgoed instellingen en maakt het mogelijk om verschillende collecties uit heel Nederland met elkaar te verbinden. Collectiebeheerders kunnen vocabulaire-bronnen namelijk zelf linken met externe databases door middel van de dienst. Op basis van de bronnen die instellingen al bezitten, kunnen zij op deze manier toegang krijgen tot data die bijvoorbeeld meer achtergrondinformatie bieden. Volgens het CWI is dit vooral voor kleinere instellingen interessant.

Inmiddels is de collectie Polygoonjournaals al verbonden met fotocollecties van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). Hierdoor kan men tijdens het bekijken van een journaal, ook gerelateerde foto’s van het NIOD bekijken. ‘Op eenzelfde manier zou je een item uit het NOS journaal kunnen verbinden met een historische beeldcollectie’, meent Michiel Hildebrand, linked data specialist van Spinque. Ook het Rijksmuseum is nu bezig om met CultuurLINK hun terminologiebronnen te linken aan internationale databases, zodat de collectie bijvoorbeeld in meerdere talen kan worden doorzocht.

Het mooie van de dienst is volgens Hildebrand dat de databeheerder zelf controle krijgt over het koppelen van databases. ‘Andere oplossingen doen dit volledig automatisch, maar daardoor weet je nooit zeker of het helemaal klopt.’